เผยแพร่	วันพุธที่ 3 สิงหาคม พ.ศ.2559

จากที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้มีการคัดเลือกเกษตรกรและสถาบันเกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี 2559 เข้ารับพระราชทานโล่รางวัลของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เพื่อเป็นการยกย่องประกาศเกียรติคุณ พร้อมทั้งเผยแพร่ผลงานให้สาธารณชนทั่วไปได้รู้จักและยึดถือเป็นแบบอย่างในแนวทางการปฏิบัติ โดย นายอนันต์ สุวรรณรัตน์ อธิบดีกรมการข้าว กล่าวว่า ในส่วนศูนย์ส่งเสริมและผลิตพันธุ์ข้าวชุมชนดีเด่น ประเภทข้าวหอมมะลิ ได้แก่ ศูนย์ส่งเสริมและผลิตพันธุ์ข้าวชุมชนบ้านดงลิง จังหวัดกาฬสินธุ์ หมู่ที่ 11 ตำบลเจ้าท่า อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์

ด้วยปัจจุบัน เกษตรกรหลายพื้นที่ให้ความสำคัญกับการลดต้นทุนการผลิต โดยหลักของการลดรายจ่ายในการทำนาก็คือการจัดการต้นทุนการผลิตอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้เกิดส่วนต่างระหว่างรายจ่ายกับรายรับมากที่สุด ส่งผลเป็นกำไรงอกงามที่เพิ่มมากขึ้น ซึ่งการปฏิบัติตามแนวทางของการลดต้นทุนการผลิตจะเป็นหนึ่งในทางออกของชาวนาไทยตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง

คุณทองพูล ศรีพงษ์เสริฐ ประธานศูนย์ส่งเสริมและผลิตพันธุ์ข้าวชุมชนบ้านดงลิง จังหวัดกาฬสินธุ์ เล่าว่า เป้าหมายของการจัดตั้งศูนย์ เมื่อ ปี 2554 ก็เพื่อผลิตและกระจายเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีให้เพียงพอในชุมชน เน้นเรื่องลดต้นทุนการผลิต เพิ่มผลผลิต เชื่อมโยงตลาด สร้างมูลค่าเพิ่มให้ผลผลิต เพิ่มรายได้ให้กับชุมชน ให้สมาชิกและชุมชนได้ช่วยเหลือกัน และเป็นศูนย์เรียนรู้การเกษตรที่เหมาะสม ปัจจุบัน สามารถพัฒนากลุ่มมาเป็นธนาคารเมล็ดพันธุ์ข้าว มีสมาชิก 92 ราย แบ่งเป็นสมาชิกผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ 40 ราย และสมาชิกผลิตข้าวเปลือกคุณภาพดี 52 ราย โดยผลการดำเนินงานในพื้นที่ 200 ไร่ ได้ผลผลิตรวมมากถึง 136 ตัน คิดเป็นมูลค่า 3,221,250 บาท โดย ปี 2556 ได้รับผลกระทบจากโรคไหม้ระบาด ทำให้ได้ผลผลิตเพียง 23 ตัน ต่อมาใน ปี 2557 ผลผลิตเพิ่มขึ้นเป็น 53 ตัน มูลค่า 1,147,500 บาท และ ปี 2558 ผลผลิตสูงถึง 60 ตัน มูลค่ากว่า 1,500,000 บาท

 

“แนวทางการลดต้นทุนการผลิตของกลุ่ม เริ่มต้นจากการนำเครื่องเกี่ยวนวด เครื่องปักดำ เครื่องเพาะกล้า มาใช้ในการผลิตข้าวเพื่อแก้ไขปัญหาค่าแรงสูง เมื่อเกี่ยวข้าวในชุมชนเสร็จแล้ว ก็จะหารายได้เพิ่ม โดยรับจ้างเกี่ยวข้าวในพื้นที่อื่น ลดอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ เหลือเพียง 5-7 กิโลกรัม/ไร่ โดยใช้เครื่องปักดำในที่ลุ่ม และเครื่องหยอดข้าวในที่ดอน ทำให้ทนต่อสภาวะภัยแล้ง ร่วมกับการปรับเปลี่ยนมาใช้ปุ๋ยอินทรีย์แทนปุ๋ยเคมี การทำน้ำหมักชีวภาพเพิ่มผลผลิตข้าว และไถกลบตอซังเพิ่มอินทรียวัตถุในดิน นอกจากนี้ ได้ร่วมกับการท่องเที่ยวจังหวัดจัดทำที่พักแบบโฮมสเตย์สำหรับเกษตรกรที่มาศึกษาดูงานและนักท่องเที่ยวได้พักแรม ซึ่งเป็นการสร้างงาน สร้างรายได้ ให้แก่ชุมชนอีกทางหนึ่ง”

และในปีนี้ทางศูนย์ได้วางแผนพัฒนาการผลิตข้าวแบบครบวงจร โดยร่วมกับศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวกาฬสินธุ์และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ตามแผนพัฒนาการเกษตรภายใต้ศูนย์ส่งเสริมและผลิตพันธุ์ข้าวชุมชนระดับตำบล ซึ่งมีการจัดทำโครงการต่างๆ ได้แก่ โครงการจัดตั้งศูนย์ข้าวชุมชน 2 ศูนย์ (ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี) โครงการจัดหาเครื่องจักรกลเพื่อการเกษตร โครงการจัดตั้งกลุ่มเครือข่ายปลูกข้าวคุณธรรม (ปลูกข้าวอินทรีย์) โครงการแปรรูปผลผลิตเพื่อเพิ่มมูลค่า (แปรรูปเป็นข้าวสาร/ข้าวกล้อง) โครงการจัดตลาดนัดข้าวเปลือก การศึกษาดูงานกลุ่มผู้ปลูกข้าวไร้สารพิษ การจัดงานสาธิตการทำนารูปแบบต่างๆ โดยคัดเลือกชาวนาชั้นนำร่วมเป็นวิทยากรให้ความรู้เรื่องข้าวและถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตข้าวให้แก่ชาวนาในชุมชน

ศูนย์ส่งเสริมและผลิตพันธุ์ข้าวชุมชนบ้านดงลิงให้ความสำคัญกับการอนุรักษ์ทรัพยากรทางการเกษตรอย่างสมดุลและยั่งยืน โดยลดการใช้ปุ๋ยเคมีและส่งเสริมการใช้ปุ๋ยอินทรีย์ที่ผลิตเอง โดยจัดตั้งธนาคารปุ๋ยอินทรีย์ นำวัตถุดิบในท้องถิ่นมาทำปุ๋ยหมักรองพื้นก่อนปลูกข้าว จัดทำน้ำหมักชีวภาพ และดำเนินการผลิตข้าวตามระบบเกษตรดีที่เหมาะสม (GAP) นอกจากนี้ ยังจัดทำแปลงพยากรณ์เพื่อเฝ้าระวังการระบาดของโรคและแมลงศัตรูข้าวอย่างต่อเนื่อง

 

สนใจศึกษาหาความรู้ได้ที่ คุณทองพูล ศรีพงษ์เสริฐ ประธานศูนย์ส่งเสริมและผลิตพันธุ์ข้าวชุมชนบ้านดงลิง หมู่ที่ 11 ตำบลเจ้าท่า อำเภอกมลาไสย จังหวัดกาฬสินธุ์ โทรศัพท์ (083) 343-4288