วิสาหกิจชุมชนมะม่วงบ้านแฮดฯ ขอนแก่น ปรับตัว ยุค New Normal จำหน่ายผลผลิตออนไลน์ สร้างรายได้เกษตรกร

นายฉกาจ ฉันทจิระวัฒน์

นายฉกาจ ฉันทจิระวัฒน์ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 4 ขอนแก่น (สศท.4) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า “มะม่วงน้ำดอกไม้” เป็นพืชเศรษฐกิจที่สามารถสร้างรายได้ให้กับเกษตรกรจังหวัดขอนแก่น ซึ่งปัจจุบันจังหวัดขอนแก่นเป็นแหล่งผลิตมะม่วงน้ำดอกไม้ที่สำคัญของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยคาดว่า ปี 2564 (ข้อมูล ณ มีนาคม 2564) จังหวัดขอนแก่น มีพื้นที่ปลูกประมาณ 2,500 ไร่ ผลผลิตรวม 2,850 ตัน ผลผลิตเฉลี่ย 2,000 กิโลกรัม/ไร่ แหล่งปลูกสำคัญอยู่ในอำเภอบ้านแฮด หนองสองห้อง บ้านไผ่ พล มัญจาคีรี และอุบลรัตน์ สำหรับปีนี้ ผลผลิตได้ทยอยออกสู่ตลาดตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา และจะออกต่อเนื่องถึงพฤษภาคม 2564 ซึ่งคาดว่าผลผลิตจะออกตลาดชุกช่วงเมษายน ประมาณร้อยละ 35 ของผลผลิตทั้งหมดในจังหวัด

จากการติดตามสถานการณ์การผลิตมะม่วงน้ำดอกไม้ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนมะม่วงบ้านแฮดเพื่อการส่งออก ตำบลหนองแซง อำเภอบ้านแฮด จังหวัดขอนแก่น ที่ประสบความสำเร็จในการรวมกลุ่มผลิตมะม่วงน้ำดอกไม้ส่งออกเริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2548 มีพื้นที่ปลูก 1,590 ไร่ ปัจจุบัน มีสมาชิก 69 ราย โดยผลสำรวจข้อมูล ณ วันที่ 19-20 เมษายน ที่ผ่านมา พบว่า ต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 5,426 บาท/ไร่/ปี (เริ่มให้ผลผลิตในปีที่ 3 และเก็บเกี่ยวได้ระยะยาว) นิยมปลูกช่วงเดือนพฤษภาคม – มิถุนายน ระยะเวลาเก็บเกี่ยวช่วงเดือนมกราคม – พฤษภาคม ให้ผลผลิตในฤดูเฉลี่ย 916.67 กิโลกรัม/ไร่/ปี ด้านราคาที่เกษตรกรขายได้ ณ เมษายน 2564 แบ่งเป็นแบบคัดเกรด เฉลี่ยอยู่ที่ 20-30 บาท/กิโลกรัม และแบบคละ เฉลี่ยอยู่ที่ 8-10 บาท/กิโลกรัม เกษตรกรได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 13,200 บาท/ไร่/ปี คิดเป็นผลตอบแทนสุทธิ (กำไร) เฉลี่ย 7,774 บาท/ไร่/ปี

สถาณการณ์ด้านตลาด กลุ่มวิสาหกิจฯ จำหน่ายผลผลิตที่ตลาดสำคัญ อาทิ ตลาดไท ตลาดสี่มุมเมือง และจำหน่ายให้กับพ่อค้าในพื้นที่และจังหวัดใกล้เคียง นอกจากนี้ ทางกลุ่ม   วิสาหกิจฯ ได้มีการปรับรูปแบบการจำหน่ายผลผลิตโดยจะเน้นจำหน่ายผ่านตลาดออนไลน์มากขึ้นผ่านเพจ Facebook มะม่วงบ้านแฮด และไร่มะม่วงสวนอุดม ตามวิถี New Normal เพื่อเป็นการเพิ่มช่องทางสร้างโอกาส สร้างรายได้ให้กับเกษตรกรในช่วงวิกฤตโควิดที่ระบาดอยู่ในขณะนี้

นอกจากการรวมกลุ่มผลิตมะม่วงน้ำดอกไม้จนประสบความสำเร็จแล้ว กลุ่มวิสาหกิจฯ ยังได้รับรางวัลชนะเลิศอันดับ 1 การประกวดวิสาหกิจชุมชนดีเด่นระดับจังหวัดปี 2558 รางวัลชนะเลิศอันดับ 2 การประกวดวิสาหกิจชุมชนดีเด่นระดับเขต ปี 2558 รางวัลชนะเลิศการประกวดแปลงใหญ่ระดับเขตปี 2561 รางวัลชมเชยการประกวดแปลงใหญ่ระดับประเทศปี 2561 และได้รับมาตรฐานรับรอง GAP จึงเป็นเครื่องการันตีและสร้างความมั่นใจกับผู้ค้าและผู้บริโภคได้ว่าผลผลิตได้มาตรฐานและมีคุณภาพ

ผู้อำนวยการ สศท.4 กล่าวทิ้งท้ายว่า สำหรับในช่วงนี้ปัญหาของมะม่วงน้ำดอกไม้ที่ต้องระวังคือโรคระบาดจากราน้ำค้าง เพลี้ยไฟ ราแป้ง ต้องรีบกำจัดอย่างเร่งด่วนเพราะอาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพและปริมาณของผลผลิตได้ ทั้งนี้ ท่านที่สนใจข้อมูลการผลิตและการตลาดมะม่วงน้ำดอกไม้ สามารถขอคำปรึกษา นายบุญส่วน แก้วไพฑูรย์ ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนมะม่วงบ้านแฮดเพื่อการส่งออก เลขที่ 27 หมู่ที่ 4 บ้านสว่างพัฒนา ตำบลหนองแซง อำเภอบ้านแฮด จังหวัดขอนแก่น โทร. (089) 623 4020 หรือ สศท.4 โทร. (043) 261-513 หรือ           อี-เมล zone4@oae.go.th