ม.นเรศวรพัฒนา “น้ำเสาวรสเสริมพรีไบโอติก” เพิ่มมูลค่าเสาวรสเขาค้อ เจาะกลุ่มคนรักสุขภาพ

อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ มีจุดที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ที่ได้เปรียบ มีทัศนียภาพที่สวยงาม มีภูมิอากาศที่หนาวเย็นจนได้สมญานามว่าเป็น “ดินแดนแห่งสวิตเซอร์แลนด์เมืองไทย” เขาค้อเป็นแหล่งผลิตภาคการเกษตรที่สำคัญของจังหวัดเพชรบูรณ์ นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยมชมแหล่งผลิตและเลือกซื้อสินค้าทางการเกษตรนานาชนิดได้ตลอดทั้งปี 

เกษตรกรในพื้นที่อำเภอเขาค้อทำการเกษตร โดยอาศัยน้ำฝนและแหล่งน้ำจากธรรมชาติ ในช่วงฤดูฝน เริ่มประมาณเดือนพฤษภาคม-ตุลาคม จะปลูกข้าวไร่ โดยเฉพาะข้าวเหนียวดำพันธุ์ลืมผัว และปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ในช่วงปลายเดือนตุลาคม-เมษายน นอกจากนั้น ปลูกพืชผักนานาชนิด รวมทั้งชาโยเต้หรือมะระหวาน โดยมีผลผลิตเข้าสู่ตลาดตลอดทั้งปี เสาวรสมีผลผลิตเข้าสู่ตลาดตั้งแต่เดือนกรกฎาคม-กุมภาพันธ์ ส่วนสตรอเบอร์รี่ผลผลิตเข้าตลาดตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์ ของทุกปี

เสาวรส ไม้ผลเศรษฐกิจของอำเภอเขาค้อ

การส่งเสริมการเกษตรในพื้นที่อำเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ ที่ผ่านมาเป็นการส่งเสริมตามแนวนโยบายของรัฐบาล ซึ่งส่วนใหญ่เป็นรูปแบบการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าและขาดการบูรณาการ แต่ปัจจุบันเน้นการส่งเสริมแบบมีส่วนร่วมของเกษตรกรและหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เรียนรู้ร่วมกันระหว่างนักส่งเสริมการเกษตรกับเกษตรกร เพื่อให้เกษตรกรมีความรู้ความเข้าใจในการวางแผนการผลิต วิเคราะห์สถานการณ์การผลิต และสามารถบริหารจัดการผลผลิตให้เชื่อมโยงกับความต้องการของตลาดและปรับตัวให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงของตลาด

ทีมนักวิจัยของมหาวิทยาลัยนเรศวร

อุตสาหกรรมการเกษตรเขาค้อ

เมื่อ 50 กว่าปีก่อน เขาค้อเป็นพื้นที่สีแดง เป็นสมรภูมิรบ ระหว่างทหารไทยกับ กลุ่มผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ (ผกค.) หลังจากรัฐบาลไทยได้เอาชนะคอมมิวนิสต์ในพื้นที่เขาค้อแล้ว ปี พ.ศ. 2532 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (รัชกาลที่ 9) ได้ช่วยเหลือราษฎรในพื้นที่ด้วยการจัดตั้งโรงงานแปรรูปอุตสาหกรรมการเกษตร เขาค้อ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ขึ้นมา

ปี 2550 โรงงานฯ เขาค้อ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ได้หยุดกิจการทำให้พนักงานและเกษตรกรที่อยู่ในโครงการดังกล่าวไม่มีงานทำ ขาดรายได้ ส่งผลต่อชุมชนโดยรวม พลเอก พิจิตร กุลละวณิชย์ องคมนตรีในขณะนั้น ได้ขอความร่วมมือจากเครือเจริญโภคภัณฑ์เข้ามาช่วยแก้ไขปัญหาโดยปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐาน ให้สามารถรองรับความเสี่ยงทั้งในด้านการผลิตและการตลาด พัฒนาพื้นที่ส่งเสริมการท่องเที่ยว หวังรายได้จากนักท่องเที่ยวทำให้เกิดเงินหมุนเวียนภายในชุมชน เป็นการสร้างงานสร้างรายได้นอกเหนือไปจากภาคการเกษตร

ผศ.ดร.นรภัทร หวันเหล็ม

ปัจจุบัน บริษัท อุตสาหกรรมการเกษตรเขาค้อ จำกัด เป็นธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) ทำหน้าที่รับซื้อผัก ผลไม้ของเกษตรกรมาจำหน่ายในรูปเครื่องเทศและสมุนไพรอบแห้ง เช่น ใบกะเพรา ตะไคร้ กระชาย มะขาม รวมทั้งแปรรูปเป็นน้ำผลไม้บรรจุกระป๋อง เช่น เสาวรส องุ่น มะเขือเทศ มะขาม

บริษัทมีอาคารผลิต 3 แห่ง ได้แก่ อาคารผลิตอาหารกระป๋องสำเร็จรูป อาคารที่ 2 มีเครื่องจักรอบแห้งพลังงานแสงอาทิตย์ ใช้เป็นต้นแบบสาธิตการใช้พลังงานแสงอาทิตย์ในเชิงอุตสาหกรรม ผลิตสมุนไพรอบแห้งตามคำสั่งซื้อของลูกค้าทั้งในประเทศและส่งออก อาคารที่ 3 เป็นอาคารเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช สำหรับใช้ทำวิจัยและขยายพันธุ์พืชของเกษตรกรให้มีคุณภาพ นอกจากนี้ ยังมีสถานีทดลองและวิจัยพืชที่ใช้ในอุตสาหกรรม มีพื้นที่ 30 ไร่ ตั้งอยู่ที่บ้านกองเนียม และโรงเรียนเกษตรอินทรีย์ สร้างขึ้นเพื่อสนับสนุนให้เกษตรกรทำปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ

ผู้บริหาร วช. และทีมนักวิจัย

บริษัท อุตสาหกรรมการเกษตรเขาค้อ จำกัด ดำเนินธุรกิจโดยไม่ได้หวังผลกำไรสูงสุด แต่เน้นที่คุณภาพของสินค้าและขายในราคาที่เป็นธรรม เพื่อให้โครงการสามารถเลี้ยงตัวเองได้ เกิดการสร้างงานสร้างรายได้ในชุมชน มีงานทำใกล้บ้าน ทำให้ไม่ทิ้งถิ่นฐาน เนื่องจากทำเลที่ตั้งของโรงงานอยู่ในพื้นที่สวยงามและเป็นทางผ่านขึ้นพระตำหนักเขาค้อ จึงได้จัดทำร้านเขาค้อกาแฟสด จำหน่ายกาแฟรสชาติดีของเขาค้อ เครื่องดื่มสุขภาพ ผลิตภัณฑ์สมุนไพรอบแห้ง และสินค้า OTOP ของชุมชน ทั้งนี้ เปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวที่สนใจเข้าเยี่ยมชมกิจการได้ โดยติดต่อเข้าชมงานล่วงหน้าได้ที่เบอร์โทร. 056-728-118-9

พาเยี่ยมชมโรงงานแปรรูป

สร้างมูลค่าเพิ่ม “เสาวรส”

เสาวรสเป็นหนึ่งในผลผลิตทางการเกษตรของบริษัท อุตสาหกรรมการเกษตรเขาค้อ จำกัด ในโครงการพัฒนาลุ่มน้ำเช็ก (เขาค้อ) อันเนื่องมาจากโครงการพระราชดำริ โดยบริษัทจะนำน้ำของเสาวรสมาทำการแปรรูปเป็นน้ำเสาวรสบรรจุกระป๋อง ส่วนเนื้อ เมล็ด และเปลือกของเสาวรส เป็นวัสดุเหลือทิ้งจากกระบวนการผลิต ทำให้เกิดเป็นของเสีย

สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) จึงได้ร่วมกับ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) และ สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และ บริษัท อุตสาหกรรมการเกษตรเขาค้อ จำกัด ร่วมสนับสนุนทุนวิจัยให้ มหาวิทยาลัยนเรศวรพัฒนาองค์ความรู้จากงานวิจัยสู่การใช้ประโยชน์ในระดับอุตสาหกรรม ภายใต้แนวคิดที่จะลดปัญหาของเสียดังกล่าวไปใช้ประโยชน์ เพื่อไม่ให้เหลือของเสีย (zero waste)

ไอศกรีมมัลเบอร์รี่ไขมันต่ำเสริมซินไบโอติก

ผศ.ดร.นรภัทร หวันเหล็ม อาจารย์ประจำคณะเกษตรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยนเรศวร ได้นำพรีไบโอติกที่สกัดจากเปลือกเสาวรส เนื้อและเมล็ดของเสาวรสมาประยุกต์ใช้ในการผลิตไอศกรีมเสาวรสไขมันต่ำเสริมซินไบโอติก เกิดนวัตกรรมผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อสุขภาพ ซึ่งซินไบโอติกเป็นอาหารเสริมชนิดที่มีทั้งโพรไบโอติกและพรีไบโอติกรวมอยู่ด้วยกัน มีส่วนสำคัญในการปรับสมดุลของจุลินทรีย์ในระบบทางเดินอาหาร ซึ่งจะส่งผลดีต่อสุขภาพของผู้บริโภค กล่าวได้ว่า ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวเหมาะสำหรับผู้บริโภคยุคใหม่ ที่ตื่นตัวใส่ใจสุขภาพ ซึ่งมีคุณประโยชน์และรสชาติที่ดีกว่าผลิตภัณฑ์เดิมๆ ในท้องตลาด

น้ำเสาวรสเสริมพรีไบโอติกบรรจุขวด

ผศ.ดร.นรภัทร กล่าวเพิ่มเติมว่า นักวิจัยมหาวิทยาลัยนเรศวร และบริษัท อุตสาหกรรมการเกษตรเขาค้อ จำกัด ได้ร่วมกันพัฒนาสูตรและกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์น้ำเสาวรสเสริมพรีไบโอติกบรรจุกระป๋องให้มีคุณค่าทางสุขภาพมากกว่าเดิม ตอบโจทย์ผู้บริโภคยุคใหม่ที่รักสุขภาพ โดยเสริมพรีไบโอติก คือ ฟรุกโตโอลิโกแซ็กคาไรด์ และอินูลิน ที่ร่างกายไม่สามารถย่อยได้เองเข้าไปเสริมกับโพรไบโอติกในลำไส้ ให้ช่วยปรับสมดุลระบบทางเดินอาหารให้ดีขึ้น ป้องกันจุลินทรีย์ที่ก่อโรคในลำไส้ อาทิ มะเร็งลำไส้ อีกทั้งน้ำตาลในน้ำเสาวรสสามารถช่วยเรื่องการดูดซึมน้ำตาลของผู้ป่วยเบาหวานได้ด้วย เหมาะสมกับผู้บริโภคทุกเพศทุกวัย

ไอศกรีมแป้งข้าวหมากเสริมซินไบโอติกจากข้าวเหนียวลืมผัว

จุดเด่นของงานวิจัยชิ้นนี้คือ สามารถแก้ไขปัญหาวัสดุเหลือทิ้งจากกระบวนการผลิตโดยไม่เหลือของเสีย (zero waste) ตอบโจทย์ปัญหาให้กับผู้ประกอบการ ทำให้บริษัทมีรายได้เพิ่มขึ้นนำไปสู่การดำเนินการทางธุรกิจที่ยั่งยืน ขณะเดียวกัน ช่วยให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น ทำให้ความเป็นอยู่ดีขึ้น ผู้บริโภคได้รับอาหารที่มีความปลอดภัยและมีประโยชน์ต่อสุขภาพ เพิ่มมูลค่าให้กับสินค้าอาหารและเกษตรของไทยตอบโจทย์ความต้องการของประเทศ

“ปัจจุบัน มหาวิทยาลัยนเรศวร ได้ถ่ายทอดเทคโนโลยีและนวัตกรรมการผลิตให้กับบริษัท อุตสาหกรรมการเกษตรเขาค้อ จำกัด เพื่อนำนวัตกรรมที่ได้ไปประยุกต์ใช้ในผลิตภัณฑ์ต่างๆ ของบริษัท ได้แก่ ไอศกรีมเสาวรสไขมันต่ำเสริมซินไบโอติก ไอศกรีมมัลเบอร์รี่ไขมันต่ำเสริมโพรไบโอติก ไอศกรีมแป้งข้าวหมากเสริมซินไบโอติกจากข้าวเหนียวลืมผัว แยมเสาวรสเสริมพรีไบโอติก และน้ำเสาวรสเสริมพรีไบโอติกบรรจุกระป๋อง คาดว่าจะเริ่มสามารถผลิตออกจำหน่ายได้ในเร็วๆ นี้” ผศ.ดร.นรภัทร กล่าวในที่สุด