เผยแพร่ |
---|
ที่ อ.บ้านหมี่ จ.ลพบุรี นายเสนาะ พันธ์น้อย อายุ 59 ปี ชาวต.บ้านกล้วย อ.บ้านหมี่ ได้สืบทอดวิธีการทำเรือผีหลอก มาจากรุ่นปู่ รุ่นพ่อ เดิมเป็นเรือไม้ แต่ปัจจุบันได้พัฒนาดัดแปลง และประยุกต์ให้เป็นเรือสเตนเลส ความยาวเรือ ยาว 32 ศอก พร้อมอุปกรณ์สำคัญในการหลอกปลาและสัตว์น้ำ คือ กระดานไม้ ทาด้วยสีขาวประมาณ 60 เซนติเมตร ปล่อยลงข้างลำเรือเพื่อหลอกปลาให้ตกใจแล้วกระโดดขึ้นมาบนเรือ และมีตาข่ายกันปลากระโดดข้ามเรือ คนหาปลาจึงหันแผ่นไม้สีขาวเข้าหาตลิ่ง ก็ได้ปลากลับบ้านเป็นจำนวนมาก นับว่าเป็นภูมิปัญญาอย่างหนึ่งที่หาดูได้ยากแล้ว
วิธีการหาปลาแบบเรือผีหลอก โดยคุณเสนาะล่องเรือไปตามแนวตลิ่งของลำน้ำ ในคลองชลประทาน ชัยนาท-ป่าสัก ซึ่งใช้เวลาเพียง 1 ชั่วโมงเศษ ก็ได้ปลาน้อยใหญ่กลับมาเต็มลำเรือ เพราะเมื่อเรือวิ่งผ่านไปตามแนวตลิ่ง ปลาก็จะพากันกระโดดขึ้นลำเรือเอง ก่อนจะไปชนตาข่ายด้านข้างอีกฝังของเรือและตกลงมาในท้องเรือ เขาเผยว่าในคืนหนึ่งจะได้ปลากลับมากว่า 100 กิโลกรัม มีรายได้ไม่ต่ำกว่า 3,000 บาทต่อวันที่ออกหาปลา โดยจะนำไปวางจำหน่ายในช่วงเช้า บริเวณสะพานบ้านกล้วย ริมคลองชลประทานชัยนาท-ป่าสัก เป็นอาชีพเสริมนอกจากการทำนา
เรื่องนี้ได้ทราบถึงนายปรัชญา เปปะตัง นายอำเภอบ้านหมี่ จึงได้ไปศึกษาวิถีชีวิต พร้อมเก็บข้อมูล ซึ่งเตรียมเสนอให้คุณลุงเสนะ เป็นปราชญ์ด้านการประมงพื้นบ้านที่ควรอนุรักษ์ไว้ เพื่อให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้ “เรือผีหลอก” จากคนรุ่นสู่ลูกหลานรุ่นใหม่ ซึ่งเรือผีหลอก ถือเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านในการหาปลาในยามค่ำคืน โดยเฉพาะในคืนเดือนมืด ซึ่งเป็นเวลาที่เหมาะสมที่สุด เมื่อนำเรือออกไปถึงจุดเริ่มต้น ก็จะเลื่อนแผ่นกระดานสีขาวมาพาดไว้ข้างเรือด้านริมตลิ่ง และเลื่อนไม้กรีดน้ำที่หัวเรือให้ยื่นออกไปเพื่อกรีดน้ำ โดยจะขับเรือให้มีสภาพเอียงเล็กน้อยตามแผ่นกระดานสีขาว เลาะไปตามชายตลิ่ง เมื่อปลาที่อาศัยอยู่ตามริมตลิ่งตกใจเสียงกรีดน้ำ และสีขาวของแผ่นกระดานก็จะกระโดดขึ้นบนกระดานลงสู่ท้องเรือ ส่วนปลาที่มีขนาดใหญ่และแข็งแรง ซึ่งพยายามจะกระโดดออกจากเรือ มันก็จะติดตาข่ายที่กั้นไว้ ไม่สามารถหนีได้
นายปรัชญา เปปะตัง นายอำเภอบ้านหมี่ กล่าวว่า ประโยชน์ของเรือผีหลอก ไม่ทำลายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ไม่มีมลพิษ และไม่ต้องอาศัยสารเคมี หรือเทคโนโลยีสมัยใหม่ให้สิ้นเปลือง ใช้ความรู้ความเข้าใจในธรรมชาติเป็นทุน เป็นภูมิปัญญาไทยในท้องถิ่นที่มีความเหมาะสมกับสภาพแวดล้อม พื้นที่ที่ยังเห็นชาวประมงน้ำจืดใช้เรือผีหลอกหาปลานั้น คือ ที่อำเภอบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี, อำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์ ซึ่งปัจจุบันหาดูได้ยาก
ที่มา : มติชนออนไลน์