ผู้เขียน	สุรเดช สดคมขำ
เผยแพร่	วันพุธที่ 22 กรกฎาคม พ.ศ.2563

กระบือในยุคนี้ไม่ได้เป็นสัตว์ที่เลี้ยงเพื่อไว้ไถนาอย่างเช่นเก่าก่อน ปัจจุบันการเลี้ยงได้พัฒนาเพื่อให้มีความหลากหลาย โดยมุ่งเน้นการทำตลาดได้ง่ายกว่าเดิม หรือเกษตรกรบางรายเลี้ยงกระบือเพื่อเป็นเชิงอนุรักษ์ จึงเกิดการพัฒนาสายพันธุ์ที่มีคุณภาพ ส่งผลให้กระบือในยุคนี้มีรูปทรงและส่วนต่างๆ ของโครงสร้างตัวที่ใหญ่ขึ้น มีความสง่างาม ส่งเข้าประกวดเป็นกระบืองามตามงานต่างๆ ได้ ซึ่งเกษตรกรหรือผู้สนใจเลี้ยงต้องมีทิศทางและเป้าหมายของการสร้างตลาดว่าจะไปในทิศทางใด อาชีพเลี้ยงกระบือจึงทำรายได้ตอบแทนไม่แพ้งานเกษตรด้านอื่นๆ เลยทีเดียว

คุณสมบัติ ทำละเอียด เจ้าของ บิ๊กไอซ์ ฟาร์มควายไทยเจ้าของฟาร์ม ตั้งอยู่ที่ ตำบลทับยายเชียง อำเภอพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก ได้สนใจที่จะนำกระบือมาเลี้ยงในพื้นที่ของตนเอง เพราะมองว่ากระบือเป็นสัตว์ที่ต้องทำการอนุรักษ์ไว้ เพราะเป็นอีกสัตว์สำคัญที่อยู่คู่กับชาวไร่ชาวนา เมื่อเขามีโอกาสได้มาทดลองเลี้ยงและพัฒนาสายพันธุ์อยู่เสมอ จึงทำให้กระบือที่เลี้ยงภายในฟาร์มมีลักษณะพันธุ์ที่ดี ส่งผลให้ในเรื่องของราคาจำหน่ายเพิ่มมูลค่าตามไปอีกด้วย

เห็นกระบือมาแต่วัยเด็ก
จึงมีความผูกพันและอยากอนุรักษ์

คุณสมบัติ เล่าให้ว่า ตั้งแต่เด็ก อาชีพของครอบครัวคือชาวไร่ชาวนา และที่สำคัญครอบครัวก็จะมีกระบือเป็นสัตว์เลี้ยงอยู่ด้วย ซึ่งเขาเองหลังจากกลับจากเรียนหนังสือก็ช่วยงานพ่อกับแม่ด้วยการนำกระบือออกไปเลี้ยงในทุ่งหญ้า เมื่อเขาโตขึ้นจึงได้ออกไปทำงานในกรุงเทพมหานครและในขณะนั้นได้ขายกระบือที่เลี้ยงไว้ออกไปทั้งหมด ต่อมาเมื่อเขาเริ่มทำงานจนเก็บสะสมเงินได้จำนวนหนึ่งจึงได้กลับมาหาซื้อที่ดินในถิ่นบ้านเกิดของตนเอง และได้เกิดแนวความคิดที่อยากจะนำกระบือมาเลี้ยงอีกครั้งเพื่อช่วยกำจัดหญ้าในพื้นที่ และได้เริ่มต้นกับสัตว์ที่เขาคุ้นเคยอีกครั้ง

“พอผมหาซื้อกระบือเข้ามาเลี้ยงในพื้นที่ หญ้าที่รกหายไปหมดเพราะกระบือช่วยกิน เป็นการกำจัดออกไปที่ดีเยี่ยม ทีนี้ผมก็มองว่าน่าจะเลี้ยงให้กระบือเป็นสัตว์เลี้ยงเศรษฐกิจได้ เพราะตลาดมีความต้องการ ช่วงแรกที่เลี้ยงก็ผสมพันธุ์มาเรื่อยๆ ทำให้กระบือภายในฟาร์มมีถึง 285 ตัว เมื่อเลี้ยงมากขนาดนั้นเริ่มมีปัญหา ในเรื่องของแปลงหญ้าให้กิน และสมัยนั้นการผสมพันธุ์ยังไม่หลากหลายมากนัก ทำให้กระบือเกิดการผสมที่เป็นเลือดชิด ทีนี้เราก็มองถึงปัญหาและปรับเปลี่ยนการเลี้ยงใหม่ ให้มีความเป็นระบบระเบียบมากขึ้น การปลูกแปลงหญ้า พื้นที่แช่โคลน พื้นที่โรงเรือนนอนแล้วแปลงเป็นส่วนๆ จึงทำให้การเลี้ยงง่ายขึ้น และพัฒนาสายพันธุ์ให้กระบือมีคุณภาพ จึงทำให้ต่อมาเริ่มจำหน่ายได้ราคา และส่งกระบือเข้าประกวดงานอื่นๆ ในเวลาต่อมา” คุณสมบัติ เล่าถึงที่มาของการเลี้ยงกระบือ

ใช้น้ำเชื้อพ่อพันธุ์ดี
ผสมกับแม่พันธุ์ในฟาร์มเป็นหลัก

เมื่อจัดระเบียบการเลี้ยงเข้าที่อย่างมีระบบแล้ว คุณสมบัติ บอกว่า การเลี้ยงกระบือให้เป็นกระบือที่มีคุณภาพก็ไม่ใช้เรื่องยาก เพียงการผสมพันธุ์ต้องรู้ว่าถ้าแม่พันธุ์มีลักษณะอย่างนี้และขาดส่วนไหน ก็จะนำน้ำเชื้อของพ่อพันธุ์มาผสม เมื่อลูกออกมาก็อาจจะมีลักษณะเด่นของพ่อและแม่มาพร้อมกัน ทำให้เป็นลูกกระบือที่มีลักษณะดี

การผสมพันธุ์กระบือจะใช้พ่อพันธุ์แม่พันธุ์ที่มีอายุ 27 เดือนขึ้นไป มาผสมพันธุ์เข้าด้วยกันโดยดูลักษณะเด่นของพ่อแม่พันธุ์ว่ามีอะไรบ้าง ก็จะจับคู่มาผสมพันธุ์เพื่อให้ได้ลักษณะที่ดี เมื่อผสมพันธุ์ติดจนตั้งท้อง เมื่อแม่พันธุ์ตั้งท้องได้ 5 เดือนก็จะมีการปรับเปลี่ยนสูตรอาหารให้กับแม่พันธุ์เพื่อเสริมความสมบูรณ์ให้กับแม่พันธุ์ในเวลาตั้งท้อง ซึ่งระยะเวลาตั้งท้องของกระบือประมาณ 9 เดือน ก็จะคลอดลูกออกมา

“อาหารที่ใช้เลี้ยงกระบือ หลักๆ ก็จะเป็นหญ้าและอาหารข้นต่างๆ ที่เราหามาจากแหล่งต่างๆ จึงช่วยในเรื่องของการประหยัดต้นทุนมากขึ้น พร้อมกับให้กินฟาง เพื่อไม่ให้เกิดอาการท้องอืดจากการกินหญ้าสด ส่วนลูกกระบือเมื่อคลอดออกมา 2-3 วันแรก จะฉีดธาตุเหล็กทันที พอเลี้ยงได้อายุ 1 เดือน จะถ่ายพยาธิให้กับลูกกระบือ หลังจากลูกกระบือเข้าสู่อายุ 3 เดือน จะหัดให้กินอาหารข้น เพื่อที่จะได้มีความสมบูรณ์ เมื่อลูกค้ามาดูก็จะเห็นถึงความสวยงาม และซื้อขายกันได้ทันที” คุณสมบัติ บอก

ในเรื่องของการป้องกันโรคให้กับกระบือภายในฟาร์ม คุณสมบัติ บอกว่า จะมีการทำวัคซีนตามแผนที่กำหนดโดยโรคที่ป้องกันหลักๆ คือ โรคคอบวมทำวัคซีนป้องกันปีละ 1 ครั้ง ปากเท้าเปื่อยและถ่ายพยาธิทำทุก 6 เดือนครั้ง ส่วนสุขภาพด้านอื่นๆ ก็จะดูแลทุกวันรักษาตามสภาพอาการที่พบเห็น

การซื้อขายกระบือ
ราคาอยู่ที่ความพึงพอใจ

ในเรื่องของการทำตลาดจำหน่ายกระบือนั้น คุณสมบัติ บอกว่า ภายในฟาร์มมีการจัดการที่เป็นระบบในทุกด้าน แม้แต่สายพันธุ์ของพ่อแม่พันธุ์เองก็มีการทำประวัติที่ชัดเจน ดังนั้น เมื่อลูกค้ามาทำการซื้อขายจึงมั่นใจในกระบือทุกตัวที่ออกจากฟาร์มนี้ โดยราคาจำหน่ายจะสูงหรือไม่จะขึ้นอยู่กับสายพันธุ์พ่อแม่เป็นหลัก ซึ่งการติดต่อซื้อขายสามารถทำได้ตั้งแต่ลูกกระบืออายุ 3 วัน

“ราคาขายที่ฟาร์มเราก็มีหลากหลาย อย่างราคาหลักแสน ก็จะมีลักษณะที่ดีสมส่วน รูปร่างงามได้ส่วนทุกประการ ซึ่งลูกกระบือบางตัวออกมา 24 ชั่วโมงมีลูกค้ามาซื้อราคาหลักแสนบาทก็มี และบางตัวที่ไม่เด่นอะไรมาก ราคาต่อตัวหลักหมื่นบาทก็มีจำหน่าย ดังนั้น อยู่ที่ลูกค้าว่าต้องการจะซื้อไปทำอะไร จะสร้างตลาดแบบไหน แต่สิ่งสำคัญที่ลูกค้ามาซื้อ ผมจะถามเสมอว่าซื้อไปเพราะรักจริงๆ ไหม ถ้ารักและชอบจริงๆ ก็จะแนะนำขั้นต่อไป แต่ถ้าอยากเลี้ยงเพราะตามกระแสแบบนี้ผมไม่แนะนำ เพราะซื้อไป กระบือก็ไม่เป็นผลดี เสียเงิยเสียเวลา” คุณสมบัติ บอก

สำหรับผู้ที่สนใจอยากจะเลี้ยงกระบือ คุณสมบัติ บอกว่า สิ่งสำคัญคือเรื่องของใจรักถ้ามีความรักความชอบก็จะช่วยให้การเลี้ยงกระบือประสบผลสำเร็จ ต่อไปในเรื่องของสถานที่เลี้ยงต้องมีการจัดการอย่างเป็นระบบ โดยมีพื้นที่สำหรับปลูกหญ้าให้กระบือกิน พร้อมพื้นที่เดินเล่นและแช่น้ำก็จะช่วยให้กระบือได้ผ่อนคลาย จะช่วยให้กระบือมีความแข็งแรงและเติบโตได้ดี ดังนั้น การเลี้ยงกระบือไม่ใช่เรื่องยุ่งยากเพียงแต่ต้องมีใจรักและใส่ใจดูแล ก็จะทำให้การเลี้ยงประสบผลสำเร็จ เกิดเป็นอาชีพสร้างรายได้อย่างแน่นอน

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณสมบัติ ทำละเอียด หมายเลขโทรศัพท์ (081) 886-2033