อิมเมจิน ไทยแลนด์ รุกคืบเติมไฟ!! “ผู้นำและเยาวชน” กระบี่-น่าน เปิดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ดันชุมชนสู่เป้าหมายพื้นที่สุขภาวะยั่งยืน

อีกหนึ่งก้าวสำคัญของการขับเคลื่อนสังคมสุขภาวะ มุ่งสู่หมุดความสุขอย่างยั่งยืนทั้งกายและใจของคนทุกเพศทุกวัย เมื่อเร็วๆ นี้ Imagine Thailand Movement โดย ‘ดร.อุดม หงส์ชาติกุล’ ผู้นำการขับเคลื่อนสังคมสุขภาวะ จากการสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการส่งเสริมสุขภาพ (สสส.) ยกทัพเหล่าผู้นำชุมชน และเยาวชน นักขับเคลื่อนสุขภาวะ ต.คลองพน อ.คลองท่อม จ.กระบี่ กว่า 20 ชีวิตขึ้นเหนือร่วมกิจกรรมแลกเปลี่ยนรู้การพัฒนาชุมชนสู่พื้นที่สุขภาวะต้นแบบ กับผู้นำชุมชน และแกนนำเยาวชน ต.เจดีย์ชัย อ.ปัว จ.น่านเพื่อสร้างแรงบันดาลใจ นำความรู้กลับไปพัฒนาพื้นที่ตนเองให้เป็นพื้นที่สุขภาวะ ปลอดภัยจากปัจจัยเสี่ยง

ดร.อุดม หงส์ชาติกุล (ซ้าย) พ่อเสริม คำแปง (ขวา)

ดร.อุดม หงส์ชาติกุล กล่าวว่า กิจกรรมนี้เปิดโอกาสให้ผู้นำและแกนนำเยาวชนทั้งสองพื้นที่ได้มาเรียนรู้ร่วมกัน เป็นอีกหนึ่งก้าวสำคัญในการวางแผนยุทธศาสตร์เคลื่อนไปข้างหน้าในการพัฒนาตำบลของตนเองให้เป็นตำบลสุขภาวะต้นแบบต่อไป แต่ละชุมชนมีจุดเด่นของตัวเอง ทำอย่างไรให้นำจุดเด่นนั้นมาส่งเสริมให้เกิดสุขภาวะ ส่งเสริมให้เกิดการกินดีอยู่ดี มีความสุขทั้งกายใจ ซึ่งคงเป็นโจทย์ใหญ่ที่ทุกคนสามารถนำจุดแข็งของชุมชนตนเองขึ้นมาขยายผล และทำงานร่วมกันในอนาคต

“เป้าหมายสำคัญอยากให้เกิดพื้นที่ที่ชวนผู้นำ เด็ก และทุกคนในชุมชน มาร่วมกันพัฒนาพื้นที่ตนเองเป็นพื้นที่สุขภาวะ ให้ชุมชนมีพื้นที่ปลอดภัย เยาวชนได้มาเรียนรู้ร่วมกับผู้ใหญ่ และเป็นชุมชนต้นแบบ เพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้พื้นที่อื่นๆ นำไปต่อยอดขยายผล ให้เกิดพื้นที่สุขภาวะในประเทศไทยเพิ่มมากขึ้น”

เวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การพัฒนาเจดีย์ชัย

กิจกรรมครั้งนี้เกิดขึ้นภายใต้ “โครงการพัฒนาพื้นที่สุขภาวะเพื่อลดปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ” โดยอิมเมจินไทยแลนด์ฯ เข้าไปพัฒนาให้ความรู้กับผู้นำและเยาวชนในแต่ละพื้นที่อย่างต่อเนื่อง และมีการสร้างผลงานขึ้นในพื้นที่ของตนเอง เพื่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน จึงเชื้อเชิญเหล่าผู้นำและเยาวชน ต.คลองพน อ.คลองท่อม จ.กระบี่ ทั้งผู้ใหญ่บ้าน บ้านท่ามะพร้าว ผู้แทนจากเทศบาลตำบลคลองพนพัฒนา ผู้อำนวยการ รร. คุณครู และนักเรียน โรงเรียนบ้านท่ามะพร้าว และโรงเรียนบ้านคลองไคร  มาศึกษาดูงาน และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ในพื้นที่ ต.เจดีย์ชัย อ.ปัว จ.น่าน ระหว่างวันที่ 10-12 มีนาคม 2566

บรรยากาศในวงสนทนาเป็นไปอย่างอบอุ่นระหว่างเยาวชนระดับประถมปลายและม.ต้น จากร.ร.บ้าน  ปงสนุก – ร.ร.บ้านนาวงศ์ ต.เจดีย์ชัย จ.น่านและเยาวชน ร.ร.บ้านท่ามะพร้าว-ร.ร.บ้านคลองไคร ต.คลองพน จ.กระบี่ ต่างหยิบยกประสบการณ์ในการขับเคลื่อนเรื่องการกำจัดขยะในชุมชน และปัญหายาเสพติดมาเล่าสู่กันฟัง

เยาวชน กระบี่-น่าน นำความรู้และาประสบการณ์

เยาวชน จ.น่าน ฉายภาพให้เห็นความตั้งใจแก้ปัญหายาเสพติดโดยเฉพาะเหล้าและบุหรี่ ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่ในชุมชน พวกเขาได้ร่วมกันรณรงค์ทำป้ายโปสเตอร์ติดที่ร้านค้าในชุมชน ขอความร่วมมือไม่ขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ให้กับเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี พร้อมให้เกียรติบัตรแก่ร้านที่ให้ความร่วมมือ ทั้งพัฒนาสถานที่จุดเสี่ยงให้เป็นจุดเช็คอิน เพื่อไม่ให้เป็นแหล่งมั่วสุมยาเสพติด

ส่วนเยาวชนจาก จ.กระบี่ เล่าถึงการแก้ปัญหาขยะในชุมชนด้วยการรณรงค์ให้มีการคัดแยกขยะจากต้นทางเพื่อลดปัญหา แบ่งเป็นขยะเปียก ขยะรีไซเคิล ขยะอันตราย ส่วนขยะพลาสติกอย่างพวกขวดน้ำนำไปขายสร้างรายได้ และร่วมกันปลูกป่าชายเลนเพื่อเป็นที่อยู่ของสัตว์น้ำ จัดทำธนาคารปูม้า ปล่อยปูม้าลงทะเลเพื่อเป็นการอนุรักษ์อีกด้วย

เวทีแลกเปลี่ยนความรู้การพัฒนาพื้นที่

ด.ญ.ศุภดารัตน์ อรุณวัฒนานันท์’ นักเรียนชั้นป.6  ร.ร.บ้านปงสนุก เล่าว่า ทางรร.ทำเกี่ยวกับยาเสพติด รณรงค์ให้ชุมชนไม่ขายบุหรี่และสุราให้เด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี เพราะในชุมชนมีคนติดสุรา และยาเสพติดกันมาก ซึ่งไม่ดีต่อสุขภาพ ร้านค้าในชุมชน 7-8 ร้าน คิดว่าน่าจะได้ผลบ้างถึงไม่ร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่เชื่อว่า มีบางร้านที่ไม่ขายให้เด็ก ต่อไปจะทำเรื่องขยะเพราะมีขยะบางชิ้นตกอยู่ตามข้างทาง ที่ผ่านมาใช้วิธีเก็บไปทิ้งในถังขยะ แต่จากที่เข้าร่วมกิจกรรมนี้ทำให้ได้ความรู้จากเพื่อนที่จ.กระบี่ ซึ่งมีวิธีการจัดการที่น่าสนใจ นำไปปรับใช้ดูบ้าง

ด้าน ด.ญ.รัตดาวัลณ์ กูลหลัก นักเรียนชั้นป.6 ร.ร.บ้านท่ามะพร้าว เล่าว่า จากการพูดคุยกับเพื่อนจาก จ.น่าน ได้ข้อมูลเรื่องยาเสพติด พวกเหล้า บุหรี่ ซึ่งมีการรณรงค์ห้ามขายให้เด็กอายุต่ำกว่า18 ปี ข้อมูลเหล่านี้เป็นประโยชน์กับพวกหนูมาก เพราะในชุมชนมีปัญหาเรื่องน้ำกระท่อม อาจนำความรู้ไปดัดแปลง บอกคนขายว่าห้ามขายเพราะเป็นสิ่งไม่ดี คล้ายๆกับยาบ้า ส่วนความรู้ที่นำไปแชร์ให้เพื่อนฟัง คือ การจัดการขยะและการปลูกป่าชายเลน ซึ่งเพื่อนที่น่านสนใจ คิดว่าโครงการแลกเปลี่ยนแบบนี้ดีมาก เพราะได้นำความรู้ไปปรับปรุงในหมู่บ้านของแต่ละคนด้วย

นายฤทธิเดช ยะแสง กำนันตำบลเจดีย์ชัย ร่วมแสดงความคิดเห็น

นอกจากนี้ ยังมีกิจกรรมแลกเปลี่ยนประสบการณ์การทำงานของกลุ่มผู้นำ ต.เจดีย์ชัย ณ ลานวัดลานสุขภาพชุมชน วัดวังม่วง โดยมีผู้นำหลายภาคส่วนเข้าร่วม แชร์เส้นทางความสำเร็จการพัฒนาเจดีย์ชัยสู่ตำบลสุขภาวะต้นแบบ  อาทิ นายฤทธิเดช ยะแสง กำนัน ต.เจดีย์ชัย นายสมศักดิ์ คำเขื่อน นายกองค์การบริหารส่วนตำบลเจดีย์ ว่าที่ร้อยโทมิตร จิตอารี ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลเจดีย์ชัย เป็นต้น ซึ่งความโดดเด่นของชุมชนแห่งนี้ คือ เรื่องการใช้  “ธรรมนูญตำบล” ขับเคลื่อนชุมชน การจัดการสุขภาวะในเรื่องอาหารปลอดภัย เรื่องปัญหายาเสพติด การจัดการขยะ และอื่นๆ ซึ่งความสำเร็จเกิดจากความเข้มแข็งของผู้นำ และความร่วมมือจากทุกภาคส่วน

ผู้นำชุมชน กระบี่ น่าน สานพลังสู่เป้าหมาย

นายสุบิน นิยมเดชา ผู้อำนวยการ ร.ร.บ้านท่ามะพร้าว บอกว่า ดีใจแทนเด็กๆ จากกระบี่ที่ได้มาร่วมกิจกรรมครั้งนี้ เพราะเป็นประสบการณ์ที่มีค่ามาก  ลำพัง รร.คงไม่มีโอกาสพาเด็กๆ ข้ามทะเลข้ามภูเขา มาเก็บเกี่ยวความรู้ดีๆ ไกลถึงจ.น่าน เด็กทั้งสองโรงเรียนที่ทำในเรื่องเดียวกัน คือ การขับเคลื่อนพื้นที่สุขภาวะ ได้ นำความรู้มาแลกเปลี่ยนกัน ช่วยสร้างแรงบันดาลใจให้พวกเขาลุกขึ้นมาพัฒนาชุมชนตนเอง ส่วนตัวผมจะนำความรู้เรื่องธรรมนูญชุมชน ไปปรับใช้ในพื้นที่ โดยเฉพาะเรื่องการจัดการขยะ มองว่าสิ่งที่ชุมชนเจดีย์ชัยประสบสำเร็จคือ ความร่วมมือของทุกฝ่าย มีธรรมนูญตำบลที่เป็นข้อตกลงร่วมกัน ผมคิดว่าบ้านท่ามะพร้าวสามารถกำหนดข้อตกลงคล้ายๆ กัน เพราะตอนนี้บ้านท่ามะพร้าวก็เด่นในเรื่องทำงานรูปแบบ บรม คือ บ้าน มัสยิด และร.ร. ขณะเดียวกัน ร.ร.บ้านท่ามะพร้าวก็รณรงค์ให้นักเรียนคัดแยกขยะอยู่แล้ว

นายกมล เย็บปัก ผู้ใหญ่บ้านบ้านท่ามะพร้าว

ในกิจกรรมครั้งนี้ คณะผู้นำและเยาวชนจาก จ.กระบี่ได้มีโอกาส ไปเรียนรู้การคัดแยกขยะของเทศบาลเมืองน่าน ที่ถนนคนเดินข่วงเมืองน่าน ซึ่งได้รับรางวัลมาตรฐานเมืองสะอาดอาเซียน ASEAN Clean Tourist City Standard และได้รับคัดเลือกให้เป็นเมืองต้นแบบในโครงการเสริมสร้างความยั่งยืนของการพัฒนาเมืองในอนาคต โดยมีคุณจรรยา ลัมมะวิจัย นักวิชาการสุขาภิบาลปฏิบัติการ เทศบาลเมืองน่าน  ร่วมให้ความรู้ และเล่ากระบวนการจัดการขยะของเทศบาลให้กับเด็กๆ ฟัง

ทุกความสำเร็จต้องอาศัยพลังความร่วมมือ

ทั้งหมดนี้คงทำให้เห็นแล้วว่าพื้นที่สุขภาวะต้นแบบ 2 ชุมชน ทั้งต.คลองพน และต.เจดีย์ชัยนั้น ต่างมีเป้าหมายเดียวกันคือ ทำให้คนในชุมชนทุกเพศทุกวัยอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข โดยมีสุขภาพกาย-ใจสมบูรณ์แข็งแรง ปราศจากปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ ซึ่งความสำเร็จจะเกิดขึ้นได้หากทุกฝ่ายให้ความร่วมมือร่วมใจกัน ติดตามการขับเคลื่อนสังคมสุขภาวะได้ที่ Facebook Fan page: Imagine Thailand Movement และ Website : https://www.imaginethailandmovement.com