| ผู้เขียน | ปัญญาลักษณ์ ศรีบุรินทร์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
การเพาะเมล็ดอินทผลัมกินผล นอกจากได้ต้นที่ไม่ทราบเพศชัดเจนแล้ว ยังพบว่า หลังปลูกมีการกลายพันธุ์ เช่น การเพาะเมล็ดพันธุ์บาฮี ลูกที่ออกมาจะไม่เหมือนบาฮี พบลักษณะที่ด้อยกว่า โอกาสที่จะพบต้นเหมือนหรือเด่นกว่าแทบไม่มี
การปลูกอินทผลัมกินผลเป็นการค้า โดยใช้ต้นจากเพาะเมล็ดในช่วงหลังจึงไม่มี
แต่ที่นำข้อมูลมาเผยแพร่ เพื่อเป็นแนวทางในการศึกษา
อินทผลัม พืชตระกูลปาล์ม ถือได้ว่าเป็นพืชเศรษฐกิจที่กำลังมาแรง โดยเฉพาะอินทผลัมกินผลสด เกษตรกรให้ความสนใจเพาะปลูกกันมากขึ้นเนื่องจากเป็นพืชที่ปลูกง่าย เก็บผลผลิตได้ในระยะเวลานาน ให้ผลตอบแทนสูง และสามารถเจริญเติบโตได้ดีในสภาพอากาศร้อนและแห้งแล้ง
ต้นอินทผลัม มีลำต้นมีความสูงประมาณ 30 เมตร ขนาดของลำต้น 30-50 เซนติเมตร ลักษณะของใบเป็นแบบขนนกยาวแหลมติดอยู่บนต้นประมาณ 40-60 ก้าน แต่ละใบมีทางยาวประมาณ 3-4 เมตร ใบย่อยจะพุ่งออกแบบหลากหลายทิศทาง และดอกจะออกเป็นช่อ ออกดอกบริเวณโคนกาบใบ และขยายพันธุ์ด้วยวิธีการใช้เมล็ดและการแยกหน่อจากต้นใหญ่ตัวเมีย
ผลของอินทผลัม จะมีลักษณะเป็นผลทรงกลมรี ออกเป็นช่อ มีความยาวประมาณ 2-4 เซนติเมตร มีรสหวานฉ่ำ สามารถรับประทานได้ทั้งผลดิบและผลสุก โดยผลอินทผลัมสดจะมีสีเหลืองไปจนถึงสีส้ม และเมื่อแก่จัดผลจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลถึงน้ำตาลเข้ม ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ และพัฒนาการของผลอินทผลัมจะแบ่งออกเป็น 4 ระยะ ได้แก่ ระยะผลดิบ ระยะสมบูรณ์ ระยะสุกแก่ ระยะผลแห้ง โดยผลอินทผลัมดิบจะให้เนื้อสัมผัสหวานฉ่ำ กรอบอร่อยมีเอกลักษณ์เฉพาะ และผลอินทผลัมสุกเราสามารถนำไปตากแห้งเก็บไว้รับประทานได้หลายปี และจะมีรสชาติหวานจัด เหมือนกับการนำไปเชื่อมด้วยน้ำตาลเลยก็ว่าได้
ทั้งนี้ หากพูดถึงกับนิยามของคำว่า “อินทผลัม พืชเศรษฐกิจที่กำลังมาแรง” มั่นใจเลยว่าราคาย่อมสูงตามไปด้วย ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของราคาผลผลิตและต้นกล้าสำหรับปลูก ซึ่งเป็นไปตามกลไกของตลาด สำหรับผู้ที่สนใจทดลองปลูกที่มีเงินลงทุนไม่มากนักคงจะสู้กับราคาของต้นกล้าที่ราคาสูงถึงหลักพันไม่ไหว เราเลยอยากชวนเกษตรกรมาทดลองเพาะกล้าอินทผลัมจากเมล็ดไว้ปลูกกัน แต่ต้องบอกก่อนว่าการเพาะอินทผลัมจากเมล็ดนั้นมีทั้งข้อดีและข้อเสีย
ข้อดีคือ ขยายพันธุ์ปริมาณมากได้อย่างรวดเร็ว ต้นทุนต่ำ เจริญเติบโตได้ดี
ส่วนข้อเสีย เนื่องจากอินทผลัมเป็นพืชที่ไม่สมบูรณ์เพศ การขยายพันธุ์โดยเมล็ดโอกาสที่จะได้เป็นต้นตัวผู้และต้นตัวเมียมีอย่างละครึ่ง และเราจะไม่สามารถทราบเพศของต้นอินทผลัมจากการเพาะเมล็ด ต้องปลูกไว้และรอจนกว่าอินทผลัมจะออกดอกก่อนจึงจะทราบเพศ และถึงแม้ว่าเราจะได้ต้นตัวเมียไปปลูก แต่คุณภาพผลอินทผลัมก็จะไม่เหมือนกับต้นแม่
วิธีเพาะเมล็ดอินทผลัม
- คัดเลือกเมล็ดอินทผลัมที่สมบูรณ์ หลังจากการบริโภคแล้ว ทั้งแบบกินผลสดและผลแห้งใช้เพาะได้หมด จากนั้นล้างเมล็ดให้สะอาดจนเยื่อหุ้มที่ติดอยู่เมล็ดหลุดออกหมด
- นำเมล็ดอินทผลัมใส่ภาชนะสำหรับแช่ แช่น้ำไว้ 3 วันพร้อมปิดฝา โดยแต่ละวันต้องทำการเปลี่ยนน้ำด้วย
- หลังแช่เมล็ดอินทผลัมครบ 3 วันแล้ว นำกระดาษทิชชูมาวางทับกันหลายๆ ชั้นในภาชนะที่เตรียมไว้ พร้อมพรมน้ำให้ชื้นเล็กน้อย จากนั้นนำเมล็ดอินทผลัมมาวางให้ทั่วบนกระดาษทิชชู แล้วปิดฝาเก็บไว้ในที่มืดร้อนชื้น หรือในห้องน้ำก็ได้
- หลังจากแช่เมล็ดอินทผลัมประมาณ 7 วัน เมล็ดก็จะเริ่มงอกออกมาจากตรงกลางเมล็ดให้เห็น
- ผ่านไป 12 วัน จะสังเกตเห็นรากจะเริ่มงอกแทงเข้าไปในกระดาษทิชชู นั่นเป็นสัญญาณบอกแล้วว่าพร้อมนำเมล็ดอินทผลัมไปลงในถุงเพาะกล้าแล้ว
- เตรียมวัสดุเพาะในอัตรา 2 : 1 : 1 คือ ดิน 2 ส่วน, ปุ๋ยคอก 1 ส่วน และแกลบ 1 ส่วน ผสมให้เข้ากัน แล้วกรอกวัสดุเพาะลงถุงดำ จากนั้นหาไม้เล็กๆ แทงเป็นรูลงไปในถุงดำที่รดน้ำเตรียมไว้แล้ว วางเมล็ดอินทผลัมลงไปในถุง โดยให้วางรากลงไปในรูที่แทงลงไปนั้น พร้อมนำวัสดุเพาะใส่กลบทับเมล็ดลงไปพอบางๆ แล้วรดน้ำตามลงไปอีกครั้ง
- นำถุงเพาะไปวางไว้ในโรงเรือนพื้นที่แสงแดดรำไร หรือร่มต้นไม้ก็ได้ ช่วงแรกรดน้ำทุกวัน ถ้าร้อนมากต้องรดน้ำเช้าเย็น แต่ถ้าไม่ร้อนมากวันละครั้งก็เพียงพอ
- สำหรับต้นกล้าที่เพาะจากเมล็ดควรจะเพาะเลี้ยงไว้ในถุงดำจนกว่าจะออกใบขนนก ประมาณ 3-4 ใบขึ้นไป หรือต้นกล้ามีอายุประมาณ 1 ปี เพื่อให้มีโอกาสรอดเกือบ 100% เมื่อปลูกลงแปลงปลูก
การงอกของเมล็ดอินทผลัม
สำหรับการปลูกอินทผลัมถือได้ว่าเป็นพืชเศรษฐกิจความหวังใหม่ของเกษตรกรเลยก็ว่าได้ ถึงแม้จะมีต้นทุนการผลิตที่ค่อนข้างสูง ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของราคาต้นกล้าที่สูงพอสมควร ฯลฯ แต่เมื่อเทียบกับผลตอบแทนก็ถือว่าคุ้มค่าที่จะลงทุน อย่างไรก็ตาม หากเกษตรกรที่สนใจปลูกอินทผลัม ควรศึกษาความเหมาะสมของพื้นที่ตนเองให้ดี ถึงแม้อินทผลัมจะเป็นพืชที่สามารถเจริญเติบโตได้ดีในอากาศร้อนและแห้งแล้งอย่างภูมิประเทศในบ้านเรา แต่ยังคงต้องการน้ำอย่างสม่ำเสมอเพื่อให้ผลผลิตโตอย่างเต็มที่ ทั้งนี้ การปลูกอินทผลัมใช่ว่าจะประสบความสำเร็จ ร่ำรวยกันได้ทุกราย ขึ้นอยู่กับความสามารถ ความเอาใจใส่ ความเข้าใจ ฝีมือการผลิต และการตลาดของแต่ละบุคคลด้วย
