ผู้เขียน	กาญจนา จินตกานนท์
เผยแพร่	วันอาทิตย์ที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ.2566

เลี้ยงควายที่เกาะช้าง ดูเป็นเรื่องแปลกไม่น่าเชื่อจะมีวีถีชีวิตเช่นนี้ เพราะเกาะช้างได้ชื่อว่าเป็นแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติที่สวยงามติดอันดับต้นๆ ของภาคตะวันออก แต่ในสภาพพื้นที่เกาะช้างด้านในหรือด้านทิศตะวันออกหรือมักจะเรียกว่า “เกาะช้างเลี้ยวซ้าย” ยังมีพื้นที่เกษตรกรรมเพาะปลูกผลไม้ ทุเรียนชะนี GI ส้มโอ รวมทั้งสวนมะพร้าวที่มาตั้งแต่ดั้งเดิม แต่ 8-10 ปีที่ผ่านมาพื้นที่ได้มีการเปลี่ยนมือไปเพื่อการลงทุนทางธุรกิจท่องเที่ยวค่อนข้างมาก เช่นเดียวกับ นาวาโท สมบัติ บุญเกิดพานิชย์ หรือ “เสธบัติ” ชาวเกาะช้าง ลาออกจากราชการและกลับมาใช้ชีวิตที่บ้านเกิดทำธุรกิจสนามยิงปืน “บ้านลูกช้าง เกาะช้าง” (Koh Chang Shooting Range) พร้อมกับ คุณจารุวรรณ จินตกานนท์ ภรรยา แต่ที่แปลกต่างไปคือ การนำควายมาเลี้ยงในพื้นที่สนามยิงปืน เป็นที่เดียวบนเกาะช้างและมีแนวทางที่จะพัฒนาเป็นการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

ไอเดียจากปัญหาการกำจัดหญ้า ไม่ใช้สารเคมี

นาวาโท สมบัติ ครอบครัวทำเกษตรกรรมและประมงที่เกาะช้าง แม้ชีวิตราชการจะรุ่งโรจน์ แต่กลับตัดสินใจลาออกมาใช้ชีวิตที่เงียบสงบที่บ้านเกิดและสร้างธุรกิจสนามยิงปืน เล่าถึงที่มาของการนำควายมาเลี้ยงที่เกาะช้างว่า ที่สนามยิงปืนต้องตัดหญ้าเดือนละครั้ง เสียค่าใช้จ่ายปีละ 60,000-70,000 บาท เป็นต้นทุนที่สูง ตั้งแต่เครื่องตัดหญ้า น้ำมัน แรงงานที่หายาก และเนื่องจากพื้นที่สนามยิงปืนกว้างตัดไม่ทันชนรอบหญ้าขึ้นอีก จึงคิดย้อนอดีตจังหวัดตราดที่มีการเลี้ยงควายทำนา กินหญ้า และควายเลี้ยงง่าย ทนต่อโรค เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ภูมิอากาศ พอดีช่วงนั้นมีการไถ่ชีวิตโค กระบือ ที่อำเภอแหลมงอบ จังหวัดตราด ไถ่มา 4 ตัว ราคา 120,000 บาท และนำมาเลี้ยงไว้ให้กินหญ้าที่สนามยิงปืน

“เป้าหมายคือไม่ต้องการฉีดยาฆ่าหญ้าที่มีสารเคมีอันตราย แต่เมื่อเลี้ยงควายกินหญ้าในพื้นที่สนามยิงปืน 17 ไร่ ประหยัดค่าตัดหญ้า 3-4 ปี รวมแล้ว 300,000 บาทเป็นเงินก้อนโตทีเดียว จากนั้นเริ่มศึกษาพัฒนาการเลี้ยงควายในฟาร์มหาข้อมูลอย่างจริงจัง ทางเฟซบุ๊ก ศึกษาจาก “สอนศิริฟาร์ม ควายไทย” อำเภอบ้านสร้าง จังหวัดปราจีนบุรี” นาวาโท สมบัติ กล่าว

ประสิทธิภาพกินหญ้า 5 ไร่ต่อ 2 ตัว

นาวาโท สมบัติ เล่าว่า เดิมเลี้ยง 4 ตัว เพศเมีย 3 ตัว เพศผู้ 1 ตัวในระยะเวลา 4-5 ปี มีการผสมพันธุ์และขยายพันธุ์ตามธรรมชาติ ตอนนี้เพิ่มขึ้น 14 ตัว เพศเมีย 10 ตัว เพศผู้ 4 ตัว ยังไม่ได้พัฒนาสายพันธุ์ เลี้ยงเพื่อกินหญ้าอย่างเดียว และใช้มูลไปทำปุ๋ยอินทรีย์จำหน่ายบ้าง ที่สำคัญคนเลี้ยงต้องมีใจรักด้วย ได้คนเลี้ยงดี คือ คุณนนทกานต์ แก้วสว่าง ดูแลเพียงคนเดียว เลี้ยงแบบเปิดปล่อยให้ออกหากินหญ้า ช่วงเช้าประมาณ 06.00-09.00 น. และช่วงบ่ายอากาศร้อน จะต้อนให้มาพักใต้ร่มไม้ ช่วงบ่ายประมาณ 15.00-18.00 น. จะให้ออกไปกินหญ้าอีกครั้ง และเย็นจะต้อนมาเข้าคอก และสุมไฟไล่ยุงให้ ในช่วงระยะที่ต้องฉีดวัคซีนเจ้าหน้าที่ปศุสัตว์มาบริการโดยคอกที่ใช้จะออกแบบให้ใช้งานสะดวก

“หญ้าที่ขึ้นใหม่ๆ ยอดอ่อนควายชอบกินมากพื้นที่ประมาณ 5 ไร่จะใช้เลี้ยงควายได้ 2 ตัว จำนวนควายเพิ่มขึ้น 14 ตัว หญ้าที่ให้กินในพื้นที่สนามยิงปืนไม่พอ พาไปกินที่สวนมะพร้าว สวนกล้วยของตัวเอง ยังไม่พอจะอาสาสวนใกล้ๆ ให้ไปช่วยกินหญ้า 2-3 แห่ง แต่ถ้าไม่มีหญ้าทิ้งช่วงจริงๆ ต้องซื้อฟางสำรองไว้ การไปกินหญ้าตามสวนต้องระวังเพราะบางสวนอาจจะฉีดยาฆ่าหญ้าไว้จะทำให้ควายท้องอืด ต้องเป็นหญ้าปลอดสารเคมีด้วย” นาวาโท สมบัติ กล่าว

ปุ๋ยขี้ควาย ออร์แกนิก 100 เปอร์เซ็นต์

คุณจารุวรรณ เล่าว่า การเลี้ยงควายเป็นประสบการณ์ใหม่ๆ เมื่อควายขยายพันธุ์มากขึ้นจาก 4 ตัวมาเป็น 14 ตัว ปริมาณมูลควายจะเพิ่มขึ้นมาก จึงคิดนำมูลควายมาทำปุ๋ยอินทรีย์ เป็นปุ๋ยออร์แกนิก 100 เปอร์เซ็นต์ และนำมาเลี้ยงไส้เดือนทำปุ๋ยไส้เดือน เพราะหญ้า-มูลสัตว์เป็นธรรมชาติล้วนๆ จากนั้นนำมาใช้ปลูกผัก ใส่ปุ๋ยต้นไม้เห็นว่าได้ผลดีมาก แจกจ่ายให้เพื่อนๆ พี่ที่ทำร้านอาหาร รีสอร์ตใกล้เคียงนำไปใช้ปลูกผักทำอาหารให้ลูกค้าได้ผลดี จึงเริ่มทำปุ๋ยมูลควาย ปุ๋ยไส้เดือน สร้างธุรกิจให้เป็นรายได้เสริมของพนักงานในสนามยิงปืน โดย คุณจิดาภา แก้วสว่าง และ คุณนนทกานต์ เป็นผู้ดูแลการผลิต การจำหน่าย และทำแปลงปลูกผักของเกาะช้าง ไว้กินเองด้วย

ทั้งสองคนเล่าว่า ขั้นตอนการทำปุ๋ยมูลควาย คือ

1. นำมูลควายตากแดดให้แห้งสนิทใช้เวลาประมาณ 30 วัน

2. การหมัก ใช้ท่อซีเมนต์เป็นบ่อหมัก ส่วนผสม มูลควายแห้ง ขุยมะพร้าว หรือใบไม้แห้ง ราดน้ำ พด. 1 หรือน้ำจุลินทรีย์ หมักทิ้งไว้ 20-30 วัน ระหว่างนี้ใช้พรม 3 วันต่อครั้ง รอให้อุณหภูมิปุ๋ยหมักเย็นลงจึงนำไปใช้

3. การใส่ปุ๋ยหมักอินทรีย์ ใช้กับต้นไม้ ผักได้ทุกชนิด ใส่โคนต้นรดน้ำจะโตเร็ว แข็งแรง ปุ๋ยหมักมูลควายจะสะอาด ไม่มีกลิ่นเหม็น

ส่วนการทำปุ๋ยไส้เดือน

1. ต้องนำมูลควายที่ตากแห้งมาแช่น้ำก่อน 3 คืนและต้องเปลี่ยนน้ำทุกวันเพื่อลดความเค็ม จากนั้นผึ่งรอให้แห้งพอหมาดๆ

2. ส่วนผสมขุยมะพร้าว ใบไม้สับละเอียดแช่น้ำให้อ่อนยุ่ยก่อน นำมาเคล้าปนกับมูลควาย

3. การเลี้ยงไส้เดือนต้องเลี้ยงในที่ร่ม อากาศโปร่ง นำไส้เดือนมาเลี้ยงในกระบะใช้มูลควายที่เคล้าไว้ ไม่ต้องรดน้ำใช้เวลา 15-20 วัน เอาตัวไส้เดือนออกจะได้ปุ๋ยไส้เดือน ตอนเลี้ยงจะมีน้ำไส้เดือนจะเป็นปุ๋ยชั้นดี ใช้ผสมน้ำฉีดต้นไม้ เร่งใบ เร่งดอก และทำให้ต้นไม้เติบโตเร็วมาก

“มีเพจ “ปุ๋ยอินทรีย์บ้านลูกช้าง Organic 100%” ขายปุ๋ยอินทรีย์มูลควาย กระสอบละ 60 บาท (20 กิโลกรัม) ราคากิโลกรัมละ 3 บาท ส่วนปุ๋ยไส้เดือนราคากิโลกรัมละ 35 บาท 3 กิโลกรัม 100 บาท ที่ฟาร์มจะใช้ปุ๋ยนี้ปลูกผักออร์แกนิก 100 เปอร์เซ็นต์ไว้กินเองและให้รีสอร์ตที่คุ้นเคยไปลองใช้และขายบ้าง ตอนนี้มีลูกค้ารีสอร์ต ร้านอาหารเพื่อสุขภาพที่ปลูกผักเองบนเกาะและลูกค้าต่างจังหวัดสั่งซื้อเรื่อยๆ” คุณจารุวรรณ กล่าว

เปิดแหล่งท่องเที่ยวเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม พัฒนาน้ำเชื้อ เพิ่มมูลค่า

คุณจารุวรรณ เล่าว่า ควายจะชอบอยู่ใกล้ๆ คนเหมือนสุนัข เป็นสัตว์เลี้ยงที่เชื่อง ซื่อสัตย์ รักเจ้าของรักคนเลี้ยง สามารถใช้ภาษาสื่อสารสั้นพูดกันรู้เรื่อง เข้าใจ เราจะตั้งชื่อให้ทุกตัว ตัวที่เป็นจ่าฝูงและเป็นพ่อพันธุ์คือ “อ้ายคล้าว” ด้วยที่เลี้ยงอยู่ใกล้ทะเล เมื่อไม่มีคลองไม่มีปลักควาย อากาศร้อนๆ ฝูงควายจะลงเล่นน้ำทะเล และจากที่ไม่ได้แยกพัฒนาสายพันธุ์ลูกควายที่เกิดขึ้นสายเลือดใกล้ชิดกัน ทำให้ควายตัวเล็ก เหมือนควายแคระดูน่ารัก ไม่น่ากลัว เมื่อนักท่องเที่ยวต่างประเทศหรือลูกค้าที่มาใช้บริการสนามยิงปืนจะมาขอถ่ายรูป หรือขอขี่หลังเป็นประสบการณ์ชีวิตเพราะบางคนไม่รู้จัก ไม่เคยเห็น ปีนี้จะเปิดบริการฟรี ให้นักเรียนจังหวัดตราดมาศึกษาเรียนรู้ ย้อนอดีตที่เคยใช้งานและมองเห็นประโยชน์ของการนำมาใช้ในปัจจุบันที่ช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายและทำให้สุขภาพแข็งแรง ส่วนนักท่องเที่ยวไทย-ต่างประเทศได้มาสัมผัสกับฝูงควาย ขี่ควาย ถ่ายรูป หรือดูโชว์การเล่นน้ำทะเลของควาย (buffalo water) เป็นกิจกรรมแปลกๆ

“ตอนนี้คิดเพียงไม่ต้องตัดหญ้า ควายมีหญ้ากิน นำมูลมาใช้เป็นปุ๋ยออร์แกนิก 100 เปอร์เซ็นต์ อนาคตจะพัฒนาน้ำเชื้อขายและหาแม่พันธุ์ที่ดีขยายพันธุ์ขายลูก เพราะราคาตัวละเป็น 100,000 บาท ตอนนี้ได้มีการเตรียมแม่พันธุ์และพ่อพันธุ์ไว้บ้าง ต้องพยายามแยกไม่ให้สายเลือดใกล้ชิดกันผสมพันธุ์กัน” นาวาโท สมบัติ กล่าวทิ้งท้าย

สนใจติดต่อสอบถาม โทร. 082-452-9191 หรือ 081-940-0545