ส้มโอขาวแตงกวาชัยนาท รสชาติหวานซ่อนเปรี้ยว หนึ่งเดียวของไทย

หนึ่งชีวิตที่มีอยู่นั้นใช่จะยืนยาว ยังมีอะไรให้ทำอีกเยอะแยะ กำหนดใจให้เกิดความคิดเพื่อนำมากำหนดพื้นที่ให้กับชีวิต เพราะว่าบางสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตมันอาจไม่ได้เกิดขึ้นเพื่อให้เรายอมรับ แต่เกิดขึ้นเพื่อให้เราเรียนรู้ที่จะเข้าใจ ทุกความสำเร็จไม่สามารถเกิดขึ้นได้โดยความบังเอิญ มนุษย์เราเช่นกันไม่ได้ถูกสร้างมาเพื่อให้เป็นผู้พ่ายแพ้ ทุกเส้นทางของชีวิตคือการศึกษาเรียนรู้ การเรียนรู้จะไม่มีวันจบสิ้น การก้าวเดินด้วยวันเวลาที่มีอยู่ในทุกวันของชีวิตอย่างมุ่งใจ อย่าท้อแท้ อย่ากังวลว่าปลายทางจะเป็นเช่นไร ของเพียงระหว่างทางเราก้าวเดินได้อย่างสะดวกและมีความสุขเป็นใช้ได้ จำไว้ว่าการที่เรามีสีสันของชีวิตก็คือการที่ได้ใกล้ชิดกับอุปสรรค

สวัสดีครับแฟนๆ ที่เคารพรักทุกท่าน ก่อนอื่นขอกราบขอบพระคุณแฟนๆ อย่างมากๆ จากเทคโนโลยีชาวบ้านและผู้เขียน ที่ได้ให้แรงใจตลอดมา เนื่องจากจะได้รับการส่งเสียงไปหาที่โทร. 081-846-0652 หรือในเฟซบุ๊กที่ใช้ชื่อ สมยศ ศรีสุโร หรือ ไอดีไลน์ Janyos ชนิดทุกครั้งที่หนังสือวางแผง

ปักษ์นี้มีความภูมิใจเสนอเรื่องราวของส้มโอขาวแตงกวาชัยนาท พืช GI ที่มีรสชาติหวานซ่อนเปรี้ยว หนึ่งเดียวของไทย จังหวัดชัยนาทตั้งอยู่ในเขตภาคกลางมีสภาพพื้นที่สำหรับเหมาะกับการปลูกส้มโอขาวแตงกวาอย่างมาก เนื่องจากภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นที่ราบลุ่ม มีแม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำน้อย และแม่น้ำท่าจีนไหลผ่าน จึงมีพื้นที่ที่มีต้นกำเนิดดินพวกตะกอนลำน้ำที่ชาวบ้านเรียกว่าที่มีน้ำไหลทรายมูล พบมากบริเวณริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา สันดินริมน้ำเก่า และเนินตะกอนรูปพัด ไม่เป็นดินเหนียวหรือดินทรายจนเกินไป ความอุดมสมบูรณ์จึงค่อนข้างสูงแถมมีแหล่งน้ำที่เพียงพออีกด้วย

จังหวัดชัยนาทจึงมีเรื่องราวของการปลูกส้มโอมายาวนานตั้งแต่ปี 2530 ไม่ทราบว่าเป็นสายพันธุ์อะไร และนำมาจากแหล่งใด ต่อมาได้ชาวบ้านที่ชื่อ คุณผึ้ง (ไม่ทราบนามสกุล) นำส้มโอไม่ทราบสายพันธุ์เช่นกันมาปลูกริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาในเขตตำบลคุ้งสำเภา อำเภอมโนรมย์และได้ตั้งชื่อว่า “ขาวแตงกวา” มีรูปทรงกลมแป้น ไม่มีจุก ผลป้านจนถึงเว้าเล็กน้อย เปลือกผิวสีเขียว เรียบค่อนข้างเป็นมัน ต่อมน้ำมันละเอียด แต่หากแก่จะมีต่อมน้ำมันห่างและใหญ่ขึ้นสามารถเห็นได้ชัด เปลือกชั้นในมีสีขาวหนาประมาณ 1.8-2.7 เซนติเมตร มีเนื้อส้มโอในลักษณะเบียดกันแน่นไม่แตก แกะออกง่าย นิ่มและแห้ง สีครีมสดหรือขาวอมเหลือง บางผลจะมีสีชมพูเรื่อๆ เล็กน้อย ขึ้นอยู่กับอายุของต้นส้มโอ รสชาติหวานแหลม อมเปรี้ยวเล็กน้อย ไม่แฉะน้ำ ไม่มีรสขมติดลิ้น สุดท้ายเปลือกมีความหนาเหมาะในการขนส่ง เมื่อวันที่ 23 มิถุนายน 2549 กรมทรัพย์สินทางปัญญาได้ประกาศขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indication : GI) โดยใช้ชื่อว่า “ส้มโอขาวแตงกวาชัยนาท” และได้รับการรับรองพันธุ์จากกรมการส่งเสริมการเกษตรให้เป็นพันธุ์ส้มโอประจำท้องถิ่น เป็นสมบัติคู่เมืองชัยนาท ดังนั้น ในช่วงปลายเดือนสิงหาคม-ต้นเดือนกันยายน เป็นประจำทุกปีจะมีการจัดงาน “วันส้มโอขาวแตงกวาชัยนาท” เป็นประจำทุกปี บริเวณหน้าศาลากลางจังหวัดชัยนาท

อำเภอสวรรคบุรี เป็น 1 ใน 8 อำเภอที่มีพื้นที่เช่นเดียวกัน จึงมีการปลูกส้มโอขาวแตงกวาที่เก่าแก่เป็นอันดับต้นๆ เหมือนกัน จนเมื่อปี 2566 ได้รับพิจารณาเป็นส้มโอแปลงใหญ่ดีเด่นในระดับเขตอีกและพร้อมพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวโดยที่นักท่องเที่ยวสามารถเข้ามาเที่ยวชมและเลือกซื้อผลผลิตได้ภายในสวนได้อีกด้วย สนใจกรุณาติดต่อรายละเอียด คุณประเวศ ขำมา ประธานกลุ่มแปลงใหญ่ส้มโอขาวแตงกวาสรรคบุรี โทร. 063-224-8256

นอกจากนี้ กลุ่มแปลงใหญ่ส้มโอขาวแตงกวาได้นำน้ำที่คั้นจากผลส้มโอมาผสมกับกาแฟอเมริกาโน่ เป็นเมนูที่ได้รับความชื่นชอบจากนักท่องเที่ยวอย่างมากในชื่อ “อเมริกาโน่น้ำส้มโอ” มีรสชาติเปรี้ยวหวานหอมกาแฟสุดๆ จริงครับ นอกจากนี้ ยังมีการนำผลผลิตจากส้มโอขาวแตงกวามาแปรรูป เช่น ชาจากยอดอ่อนใบส้มโอ สบู่จากถ่านต้นส้มโอ หรือโลชั่นบำรุงผิว เป็นต้น

ต่อมาได้มี คุณจินตนา ทองตะนุนาม ประธานกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรท่าข้าวโพด อำเภอเมืองชัยนาท ได้นำส้มโอขาวแตงกวาที่ตกเกรดมาแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่าเพิ่ม โดยฝีมือของชาวบ้านและผู้สูงอายุตำบลบ้านกล้วย นำเปลือกส้มโอที่มีคุณสมบัติมีกากใยและเป็นสมุนไพรช่วยในการขับลม มาพัฒนาแปรรูปให้เกิดความหลากหลายในรสชาติ เช่น เปลือกส้มโอเชื่อม เปลือกส้มโอหยี เป็นต้น ผู้สนใจทุกรายละเอียดกรุณาติดต่อได้ที่ โทร. 089-269-1191

สุดท้ายขอขอบพระคุณ คุณดวงสมร พฤฑฒิกุล ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 1 ดร.กัลลิกา ตาระกา ผู้อำนวยการกลุ่มยุทธศาสตร์และสารสนเทศ คุณนวรัตน์ ไทยเลิศ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรชำนาญการ สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 1 จังหวัดชัยนาท และ คุณกิตติศักดิ์ สะอาดละออ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร

คุณจินตนา ทองตะนุนาม

บนโลกที่น่ารักน่าอยู่ใบนี้สอนให้เรารู้ว่าหลายสิ่งหลายอย่างที่เกิดขึ้นได้นั้นล้วนเราสร้างมันให้ขึ้นมาได้ด้วยตัวเราเองทั้งสิ้น ทุกคนสามารถเลือกทางเดินได้ตามที่ต้องการเสมอ ยิ่งก้าวเดินออกไปโลกก็ยิ่งกว้าง แต่ยิ่งมีข้ออ้างโลกของเราก็จะยิ่งแคบ ท้อบ้างทุกข์บ้างอย่าไปกังวลมันมากนัก สังเกตกันไหมว่าวันไหนที่เรารู้สึกว่าเราพอใจและภูมิใจกับสิ่งที่มีอยู่ในทุกวัน วันนั้นแหละเราจะรู้สึกมีค่าและมีความสุขที่สุด จงพอใจในสิ่งที่เรามี จงพอดีในสิ่งเราเป็น จงเชื่อในสิ่งที่เราเห็น เพราะเราคือเรา ไม่ได้เกิดมาเพื่อไปเปรียบเทียบกับชีวิตใคร รู้จักยอมรู้จักหยุดรู้จักเย็น แค่นี้ชีวิตเราก็สุขพอแล้ว ขอบคุณ สวัสดี