| ผู้เขียน | พัฒนา นรมาศ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
ขาวแตงกวา ส้มโอคุณภาพ เป็นไม้ผลเศรษฐกิจสำคัญหนึ่งเดียวของไทยที่จังหวัดชัยนาท มีลักษณะเนื้อกุ้งใหญ่ สีขาวแห้ง รสหวานฉ่ำ อร่อย จึงเป็นที่นิยมบริโภคของทั้งชาวไทยและเทศ ส้มโอขาวแตงกวาปลูกง่าย โตไว ให้ผลผลิตดก เหมาะที่จะเป็นหนึ่งพืชทางเลือกในอาชีพเพื่อเสริมสร้างรายได้ให้ครอบครัวมีคุณภาพชีวิตที่มั่นคง
คุณชมพูนุช หน่อทอง นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรชำนาญการ สำนักงานเกษตรจังหวัดชัยนาท เล่าให้ฟังว่า จังหวัดชัยนาท มีสภาพพื้นที่เป็นที่ราบลุ่ม ดินอุดมสมบูรณ์ มีแหล่งน้ำใช้ตลอดปี ในทุกพื้นที่จึงปลูกพืชได้คุณภาพหลายชนิด ทั้งไม้ดอก พืชผัก พืชไร่ หรือไม้ผล
สำหรับพื้นที่การปลูกไม้ผลในจังหวัดชัยนาท ปี 2557/58 ที่ปลูกได้คุณภาพดี มี 10 ชนิด ได้แก่ มะม่วง กล้วยน้ำว้า มะนาว มะกรูด มะละกอ พุทรา มะปรางหวาน กระท้อน ส้มเขียวหวาน และส้มโอขาวแตงกวา รวมพื้นที่ปลูก 12,891 ไร่ และพื้นที่ที่ให้ผลผลิตและเก็บเกี่ยวได้แล้ว 3,615 ไร่
ส่วนการปลูกส้มโอขาวแตงกวา มีพื้นที่ปลูก 1,191 ไร่ ที่เก็บเกี่ยวผลผลิตได้แล้ว 358 ไร่ ได้ผลผลิต 950,200 กิโลกรัม หรือได้ผลผลิตเฉลี่ย 1,327 กิโลกรัม ต่อไร่ ขายส่ง 35-50 บาท ต่อกิโลกรัม และผลส้มโอขาวแตงกวาคุณภาพ ในปี 2560 คาดว่าราคาซื้อขายจะอยู่ที่ 50-70 บาท ต่อกิโลกรัม
เนื่องจาก เมื่อ ปี 2554 เกิดน้ำท่วมขังในหลายพื้นที่ จึงส่งผลให้พื้นที่การปลูกส้มโอขาวแตงกวาบางส่วนเสียหาย รวมทั้งต้นแม่พันธุ์ส้มโอขาวแตงกวาอายุกว่า 100 ปี ต้องตายไปด้วย สำนักงานเกษตรจังหวัดชัยนาท จึงส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกทดแทนและเพิ่มพื้นที่ปลูก เพื่อให้ได้ผลผลิตเพียงพอกับความต้องการของผู้ที่ชื่นชอบบริโภค
การปลูกและผลิตให้ได้ผลส้มโอขาวแตงกวาดีมีคุณภาพ ได้ส่งเสริมการปลูกและผลิตด้วยการแนะนำให้เกษตรกรจัดการวางแผนการปลูกและผลิต การจัดการใช้พื้นที่ เงินทุน แรงงาน และใช้ปัจจัยการผลิตที่เหมาะสม เพื่อลดต้นทุนการผลิต ส่งเสริมให้เกษตรกรผลิตในระบบเกษตรดีที่เหมาะสม หรือ GAP (Good Agricultural Practice) เพื่อให้ได้ผลส้มโอขาวแตงกวาดีมีคุณภาพที่ตลาดต้องการ และทำให้เกษตรกรมีรายได้ มีคุณภาพชีวิตที่มั่นคง
คุณภัทรมล คุ้มชนะ เกษตรกรปลูกส้มโอขาวแตงกวาคุณภาพ เล่าให้ฟังว่า มีพื้นที่ปลูกส้มโอขาวแตงกวา 60 ไร่ ที่ได้ต้นแบบการปลูกและดูแลรักษามาจากพ่อแม่ การเตรียมดินปลูก ได้ไถดะ ไถพรวน กำจัดวัชพืชออก ตากแดด 7-14 วัน เพื่อกำจัดเชื้อราหรือโรคแมลงศัตรูพืช ได้ยกคันดินรอบพื้นที่แปลงปลูกสูง เพื่อเป็นแนวป้องกันน้ำ ขุดหลุมปลูกกว้าง ยาว และลึก ด้านละ 1 ศอก หรือ 50 เซนติเมตร นำปุ๋ยหมัก 1-2 บุ้งกี๋ ผสมคลุกเคล้ากับดินบนใส่รองก้นหลุม วางกิ่งพันธุ์ส้มโอขาวแตงกวาลงปลูกเกลี่ยดินกลบ ปักไม้หลักและผูกกิ่งพันธุ์เพื่อป้องกันการโค่นล้ม ให้น้ำแต่พอชุ่ม ระยะปลูกระหว่างต้นและแถว ห่างกัน 4×4 เมตร และ 5×5 เมตร จะปลูกได้ 25-30 ต้น ต่อพื้นที่ 1 ไร่ หลังการปลูกต้องให้ต้นส้มโอขาวแตงกวาได้รับน้ำพอเพียง เมื่อต้นส้มโอเจริญเติบโตสมบูรณ์ได้เปลี่ยนการให้น้ำ เป็น 1 หรือ 2 วัน ต่อครั้ง หรือพิจารณาให้น้ำตามความเหมาะสมเมื่อพบดินเริ่มแห้งขาดน้ำ
การปฏิบัติดูแลบำรุงรักษา หลังการปลูกในช่วงต้นส้มโอขาวแตงกวาอายุ 3 ปีแรก ได้หว่านปุ๋ยหมักรองพื้นก่อน แล้วจึงใส่ปุ๋ยสูตร 16-16-16 ในอัตรา 300-500 กรัม ต่อต้น ใส่ 2-3 ครั้ง ต่อปี และให้น้ำแต่พอชุ่มทุกครั้งที่ใส่ปุ๋ย
ในช่วงระยะการให้ผลผลิต การปฏิบัติดูแลบำรุงรักษาเพื่อให้ได้ผลส้มโอขาวแตงกวาคุณภาพ ได้จัดการใส่ปุ๋ย 4 ครั้ง ต่อปี ได้ใส่ปุ๋ยครั้งแรกเดือนตุลาคม ปุ๋ยสูตร 8-24-24 อัตรา 30 กิโลกรัม ต่อไร่ และใส่ปุ๋ยสูตร 13-0-46 อัตรา 30 กิโลกรัม ต่อไร่ การใส่ปุ๋ยครั้งที่สองเดือนมกราคม ปุ๋ยสูตร 15-15-15 อัตรา 30 กิโลกรัม ต่อไร่ การใส่ปุ๋ยครั้งที่สามในเดือนมีนาคม ปุ๋ยสูตร 15-15-15 อัตรา 30 กิโลกรัม ต่อไร่ และครั้งที่สี่เดือนกรกฎาคม ใส่ปุ๋ยสูตร 13-21-21 อัตรา 20 กิโลกรัม ต่อไร่ หลังการใส่ปุ๋ยได้ให้น้ำแต่พอชุ่ม ก็จะทำให้ได้ผลส้มโอดีมีคุณภาพ
คุณภัทรมล เกษตรกรปลูกส้มโอขาวแตงกวาคุณภาพ เล่าให้ฟังในท้ายนี้ว่า ก่อนเก็บเกี่ยวราว 30 วัน ได้ใส่ปุ๋ยสูตร 0-0-60 อัตรา 3-4 กำมือ ต่อต้น ให้น้ำแต่พอชุ่ม เพื่อให้ได้ผลส้มโอดีมีคุณภาพ มีรสชาติหวานฉ่ำ
การเก็บเกี่ยว เมื่อผลส้มโอเริ่มแก่สุกหรือนับระยะเวลาตั้งแต่ระยะติดดอกไปกระทั่งติดผลแก่ ใช้เวลา 8 เดือน ก็เริ่มเก็บเกี่ยว แต่ละปีได้ตัดเก็บ 2 ครั้ง คือช่วงเดือนสิงหาคม-กันยายน และช่วงที่สองเดือนมกราคม-เมษายน
วิธีการตัดเก็บ ถ้าเป็นผลส้มโอที่อยู่ในระดับต่ำ ก็ใช้กรรไกรตัดเก็บได้เลย ส่วนผลส้มโอที่อยู่ในระดับที่สูง ต้องใช้กรรไกรต่อด้ามยาว ที่ตัวกรรไกรจะใช้เป็นทั้งแบบตัดและหนีบก้านขั้วผลได้พร้อมกัน การตัดเพียงกระตุกดึงเชือกก็จะได้ผลส้มโอนำลงมาใส่ภาชนะ รวบรวม ทำความสะอาด คัดขนาด การปฏิบัติดูแลบำรุงรักษาที่ดีจะได้ผลผลิต 90-100 ผล ต่อต้น หรือ 1 ต้น จะได้น้ำหนักเฉลี่ย 150 กิโลกรัม นำขายส่ง 50-60 บาท ต่อกิโลกรัม หรือมีรายได้เฉลี่ย 30,000 บาท ต่อวัน ต่อครั้ง หรือพื้นที่ 1 ไร่ ก็จะมีรายได้เฉลี่ย 100,000 บาท ต่อปี ที่ยังไม่ได้หักค่าใช้จ่ายต้นทุน
การได้จัดการใช้พื้นที่ เงินทุน แรงงาน และปัจจัยการผลิตที่ผสมผสาน จะช่วยให้ลดต้นทุนการผลิต การผลิตพืชในระบบเกษตรดีที่เหมาะสม การแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเพื่อนเกษตรกร หรือปฏิบัติตามคำแนะนำจากนักวิชาการส่งเสริมการเกษตร สำนักงานเกษตรอำเภอเมืองชัยนาท ผลตอบแทนที่ได้รับคือ ได้ผลส้มโอขาวแตงกวาคุณภาพ รสชาติหวานฉ่ำ อร่อย ที่ผู้บริโภคทั้งไทยและเทศชื่นชอบ นั่นคือ เส้นทางที่ทำให้เรามีรายได้พอเพียงและมีคุณภาพชีวิตมั่นคง
สนใจเรื่องราว ขาวแตงกวา ส้มโอคุณภาพ ไม้ผลเศรษฐกิจ ปลูกง่ายสู่รายได้ที่มั่นคง สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ คุณภัทรมล คุ้มชนะ บ้านเลขที่ 303 หมู่ที่ 10 ตำบลท่าชัย อำเภอเมือง จังหวัดชัยนาท โทร. (086) 215-1598 หรือ คุณชมพูนุช หน่อทอง สำนักงานเกษตรจังหวัดชัยนาท โทร. (056) 476-720 ก็ได้เช่นกันครับ
