บทเรียนความสำเร็จชุมชนมหาเจริญ จ.สระแก้ว เขียนแผนงานแก้ไขปัญหาน้ำแล้งด้วยตนเอง ผ่านกลไกงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น

สกสว. โดยศูนย์ประสานงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น จ.สมุทรสงคราม จัดกิจกรรมศึกษาดูงานโครงการ “พัฒนาลุ่มน้ำแบบประชารัฐลุ่มน้ำคลองกัตตะนาวใหญ่ ตอนบน” ณ ศาลาประชาคมบ้านสันตะวา ตำบลทุ่งมหาเจริญ อำเภอวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว โดยการจัดงานครั้งนี้ มีขึ้นเพื่อศึกษาบทเรียนความสำเร็จด้านการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่โครงการชลประทาน จังหวัดสระแก้ว  ที่ใช้ “งานวิจัยเพื่อท้องถิ่น” มาเป็นกลไกในการแก้ปัญหาการจัดการพื้นที่ตนเอง เพื่อให้ทีมวิจัยนำความรู้ที่ได้ไปปรับใช้ในการพัฒนาขับเคลื่อนงานในพื้นที่ต่อไป โดยมีนักวิจัยท้องถิ่น สกสว. ชุมชนรอบเขายายดา จังหวัดระยอง บุคลากรศูนย์ประสานงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น จ.สมุทรสงคราม เจ้าหน้าที่และที่ปรึกษา บริษัท เอสซีจี เคมิคอล จำกัด เข้าร่วมจำนวน 30 คน

ทั้งนี้ คณะทำงานนำโดย นายลำพอง ดุสิทธิ์ ผู้ใหญ่บ้าน ตำบลทุ่งมหาเจริญ อำเภอวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว ได้ทำการศึกษา รวบรวมข้อมูลจากในชุมชนผ่านการระดมสมองจากกลุ่มคนทั้งชุมชน ภาครัฐ และเอกชนโดยใช้กลไกการทำงานในรูปแบบบ “งานวิจัยเพื่อท้องถิ่น” พบว่าปัจจุบัน พื้นที่บริเวณลุ่มน้ำคลองกัตตะนาวใหญ่ตอนบน อำเภอวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว มีความต้องการใช้น้ำทั้งหมด 10.19 ลบ.ม. แต่แหล่งน้ำที่จัดสรรขึ้นยังไม่เพียงพอต่อการใช้น้ำที่ยังขาดอีก 6.92 ลบ.ม. ด้วยเหตุนี้ชุมชน ตลอดจนทุกภาคส่วน จึงเล็งเห็นความสำคัญในการค้นหาแนวทางการทำงานร่วมกันหาแนวทางแก้ไขปัญหาชาวบ้าน โดยให้ผู้นำชุมชนและชาวบ้านรวมแรงร่วมใจระดมสมอง ค้นคว้าข้อมูล เป็นเวลากว่า 2 ปี (พ.ย. 2560 – ก.ย. 2562) โดยปราศจากงบประมาณสนับสนุนการทำงานจากภาครัฐ จนได้มาซึ่งแผนการแก้ไขปัญหาด้านการบริการจัดการน้ำจำนวน 5 แผนงาน จนได้รับงบประมาณกว่า 50 ล้านจากจังหวัดสระแก้ว โดยมีกรมชลประธาน นำโดย นายณัฐวุฒิ สร้อยประเสริฐ ผู้อำนวยการโครงการชลประทานสระแก้ว ทำหน้าที่เป็นทีมพี่เลี้ยงหนุนเสริมการทำงาน จากความสำเร็จดังกล่าวสะท้อนให้เห็นการทำงานของหน่วยงานรัฐที่ทำงานร่วมกับชุมชนอย่างเข้าใจและพุ่งเป้าในการแก้ปัญหาของพื้นที่ โดยให้ชาวบ้านซึ่งเป็นผู้รู้ข้อมูลของตนดีที่สุดเป็นนักวิจัยแก้ไขปัญหาของตนเอง ที่ยังผลให้การจัดสรรงบประมาณของรัฐในการแก้ไขปัญหาด้านน้ำเป็นไปอย่างตรงจุดและมีระบบมากขึ้น