เผยแพร่	วันศุกร์ที่ 13 ตุลาคม พ.ศ.2566

อุตสาหกรรมธุรกิจการเลี้ยงสัตว์ปีกเป็นธุรกิจหลักของประเทศ ที่สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจทางด้านอาหารให้กับประเทศ ในช่วงที่ผ่านมาของประเทศไทย เนื้อไก่แปรรูปและเนื้อไก่สดแช่เย็นนั้นมีสัดส่วน ปริมาณการส่งออกมากที่สุด โดยมีสัดส่วนมากถึงร้อยละ 95.28 ของปริมาณการส่งออกผลิตภัณฑ์ปศุสัตว์ทั้งหมด จากข้อมูลจำนวนเกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์ปีกทั่วประเทศ ปี พ.ศ. 2564 พบว่า มีจำนวนเกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์ปีกประเภท ไก่เนื้อ ไก่ไข่ ไก่พื้นเมือง ไก่ลูกผสม เป็ดเนื้อ และเป็ดไข่ รวมกันประมาณ 306,746 ราย ถือว่าเป็นหนึ่งในอาชีพหลักที่มีความสำคัญต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศ

รศ.ดร.จิรศักดิ์ วงศ์เอกบุตร ภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เล่าว่า หนึ่งในขั้นตอนที่มีความสำคัญมากในกระบวนการเลี้ยงสัตว์ปีกคือ การประเมินน้ำหนักสัตว์ เนื่องจากน้ำหนักสัตว์เป็นตัวชี้วัดผลตอบแทนในการดำเนินธุรกิจ ผลกำไรและการขาดทุนจากการลงทุนผลิต รวมถึงการประเมินประสิทธิภาพในการเลี้ยงจากการบริหารจัดการฟาร์ม การติดตามการเจริญเติบโตของสัตว์และการทราบน้ำหนักแบบเรียลไทม์ จะช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถตัดสินใจ บริหารจัดการหรือวางแผนการดำเนินธุรกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด

สำหรับแพลตฟอร์มระบบประเมินน้ำหนักออนไลน์อัจฉริยะสำหรับอุตสาหกรรมฟาร์มสัตว์ปีก ได้คิดค้นและพัฒนาขึ้น ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบหลัก ได้แก่
1. อุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ เครื่องชั่งน้ำหนักเป็ดและไก่แบบออนไลน์
2. ระบบซอฟต์แวร์ประมวลผล/รายงานผลข้อมูลแบบเรียลไทม์
3. การบริการบำรุงรักษาอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์และการเก็บรักษาข้อมูล โดยมีสรุปผลิตภัณฑ์และประโยชน์การนำไปใช้งาน โดยมีรายละเอียด ดังนี้
1. เครื่องชั่งน้ำหนักเป็ดและไก่แบบออนไลน์ คือส่วนที่ทำหน้าที่รับข้อมูลดิบน้ำหนักของสัตว์และส่งข้อมูลแบบไร้สายเข้าสู่ระบบซอฟต์แวร์รายงานผล/ประมวลผลข้อมูลแบบเรียลไทม์ เพื่อนำไปวิเคราะห์คัดกรองข้อมูลและประมวลผลเป็นข้อมูลเชิงสถิติที่เกี่ยวข้องกับการประเมินน้ำหนักสัตว์ โดยเครื่องชั่งดังกล่าวประกอบด้วยอุปกรณ์ชั่งน้ำหนัก ระบบสื่อสาร และซอฟต์แวร์ ซึ่งมีสมบัติสามารถวัดน้ำหนักได้ไม่น้อยกว่า 6 กิโลกรัม มีความสามารถในการกันฝุ่นและน้ำได้ในระดับ IP65 ทนทานต่อการกัดกร่อน เหมาะสำหรับใช้งานในโรงเรือนเลี้ยงสัตว์ วัสดุจานชั่งทำจากวัสดุที่ปลอดภัยต่อสัตว์ ความละเอียดและแม่นยำในการชั่งไม่น้อยกว่า 100 กรัม สามารถต่อเข้ากับระบบไฟฟ้าในโรงเรือนได้โดยตรงและมีแบตเตอรี่สำรองไฟรองรับการทำงานในกรณีเกิดความขัดข้องทางระบบไฟฟ้า อุปกรณ์สามารถเชื่อมต่อกับคอมพิวเตอร์ผ่านระบบอินเตอร์เน็ตไร้สายเพื่อตั้งค่าการใช้งานและติดตามการทำงานของเครื่องชั่งแบบออนไลน์ นอกจากนี้ ยังสามารถเพิ่มอุปกรณ์เซ็นเซอร์ตรวจวัดสภาพแวดล้อมภายในโรงเรือน เช่น เซ็นเซอร์วัดอุณหภูมิ ความชื้น ความดัน แก๊สแอมโมเนีย ความเข้มแสง เป็นต้น เพื่อช่วยติดตามการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมภายในโรงเรือนตลอดระยะเวลาการเลี้ยง

วิธีการใช้งานเครื่องชั่งน้ำหนักเป็ดและไก่แบบออนไลน์ เริ่มจากการนำเครื่องชั่งไปติดตั้งไว้ภายในโรงเรือนเลี้ยงสัตว์ดังแสดง และตั้งค่าเริ่มต้นการใช้งานโดยระบุรายละเอียดของสัตว์เพื่อประโยชน์ในการนำไปวิเคราะห์ การจัดเก็บข้อมูล และการเรียกดูข้อมูลย้อนหลังอย่างเป็นระบบ โดยมีรายละเอียดแสดงในเครื่องชั่งน้ำหนักออนไลน์จะเก็บข้อมูลน้ำหนักสัตว์อัตโนมัติจากการขึ้นชั่งของสัตว์โดยไม่รบกวนความเป็นอยู่ของสัตว์ และจะส่งข้อมูลดิบเข้าสู่ระบบคลาวด์เพื่อนำข้อมูลดังกล่าวไปใช้วิเคราะห์ประมวลผลและประเมินเป็นค่าน้ำหนักสัตว์แบบเรียลไทม์โดยการใช้ระบบซอฟต์แวร์ประมวลผล/รายงานผลข้อมูลแบบเรียลไทม์ในส่วนถัดไป
ระบบซอฟต์แวร์ประมวลผล/รายงานผลข้อมูลแบบเรียลไทม์ เป็นซอฟต์แวร์เฉพาะที่ผู้วิจัยได้คิดค้นและพัฒนาเพื่อให้สามารถประเมินน้ำหนักสัตว์ที่มีความแม่นยำหรือเกิดค่าคลาดเคลื่อนน้อยที่สุด โดยอาศัยหลักการของปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) หรือ AI และการเรียนรู้เชิงลึก (deep learning) ในการพัฒนาซอฟต์แวร์ให้สามารถประเมินค่าน้ำหนักสัตว์ได้อย่างแม่นยำ ตามลักษณะเฉพาะของสัตว์ปีก เช่น พฤติกรรมการนอนแช่อยู่บนเครื่องชั่ง การแย่งกันขึ้นชั่งทีละหลายๆ ตัว การขึ้นชั่งแบบไม่เต็มตัว หรือการไม่ขึ้นชั่งเลย เป็นต้น

ซึ่งพฤติกรรมสัตว์ดังกล่าวเป็นปัจจัยที่ไม่สามารถควบคุมได้และอาจทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนของค่าน้ำหนัก จึงได้คิดค้นและพัฒนาซอฟต์แวร์ให้เกิดการเรียนรู้ในพฤติกรรมสัตว์และสร้างตัวคัดกรองข้อมูล ทำให้สามารถประเมินค่าน้ำหนักได้อย่างแม่นยำ ทดสอบจากการใช้งานจริง เป็นที่ยอมรับของลูกค้า พร้อมส่งมอบให้ลูกค้าและผู้ใช้งาน
ระบบซอฟต์แวร์ประมวลผลหรือรายงานผลข้อมูลแบบเรียลไทม์ จะรายงานค่าน้ำหนักเฉลี่ยของสัตว์ ข้อมูลเชิงสถิติที่เกี่ยวข้องกับค่าน้ำหนักสัตว์ และรายงานสภาพแวดล้อมภายในโรงเรือนแบบเรียลไทม์ของแต่ละอุปกรณ์เครื่องชั่งหรือแต่ละโรงเรือนผ่านการนำเสนอข้อมูลในรูปแบบแดชบอร์ด (Dashboard) ง่ายต่อการเรียกดูข้อมูล มีการเปรียบเทียบ-เรียงลำดับข้อมูลให้เข้าใจง่าย และสามารถเลือกกำหนดวันสำหรับเรียกดูข้อมูลย้อนหลังได้ ตัวอย่างการรายงานข้อมูล ได้แก่ ข้อมูลรายละเอียดของสัตว์ในแต่ละโรงเรือนที่ได้จากการตั้งค่าเริ่มต้น น้ำหนักเฉลี่ยของสัตว์แบบเรียลไทม์ สภาพแวดล้อมภายในโรงเรือน อัตราการเจริญเติบโตของสัตว์ ความสม่ำเสมอของขนาดสัตว์ การกระจายตัวของช่วงน้ำหนักสัตว์ และการคาดการณ์วันที่น้ำหนักถึงเป้าหมาย

การบริการบำรุงรักษาอุปกรณ์ และการเก็บรักษาข้อมูล เป็นบริการหลังการจำหน่ายอุปกรณ์เครื่องชั่งออนไลน์และระบบซอฟต์แวร์ประมวลผลหรือรายงานผลข้อมูลแบบเรียลไทม์ ซึ่งจะเป็นหนึ่งในช่องทางการทำรายได้ให้กับบริษัท สร้างรายได้ในระยะยาวให้กับบริษัท โดยการบริการจะอยู่ในรูปแบบการซ่อมบำรุง ดูแลประสิทธิภาพการทำงานของชุดอุปกรณ์เครื่องชั่งออนไลน์ อุปกรณ์กระจายสัญญาณไร้สาย การรับประกันการใช้งานของสินค้า รวมไปถึงการบริการเช่าเซิร์ฟเวอร์เพื่อเก็บรักษาข้อมูลและวิเคราะห์ของลูกค้าในระยะยาว

ในการประกอบธุรกิจอุตสาหกรรมฟาร์มสัตว์ปีก การประเมินน้ำหนักสัตว์เป็นสิ่งที่จำเป็นและมีความสำคัญมาก เนื่องจากน้ำหนักสัตว์เป็นตัวชี้วัดผลตอบแทนในการดำเนินธุรกิจ ผลกำไร-ขาดทุนจากการลงทุนผลิต รวมถึงการประเมินประสิทธิภาพในการเลี้ยงจากการบริหารจัดการฟาร์ม ดังนั้น การติดตามการเจริญเติบโตของสัตว์และการทราบน้ำหนักแบบเรียลไทม์จะช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถตัดสินใจ บริหารจัดการหรือวางแผนการดำเนินธุรกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ดังนี้
1. เพิ่มประสิทธิภาพในการเลี้ยงจากการติดตามน้ำหนักแบบเรียลไทม์
2. เพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการธุรกิจจากการติดตามน้ำหนักแบบเรียลไทม์
3. เพิ่มคุณภาพสินค้า และวางแผนการผลิต
4. ลดต้นทุนการผลิต
5. ลดจำนวนวันในการเลี้ยง โดยการเลี้ยงแบบแยกเพศ
6. ประเมินสุขภาพสัตว์ ลดความเสียหายจากการติดโรค
7. สร้างโอกาสและความเสมอภาคทางเศรษฐกิจให้กับเกษตรกรรายย่อยสำหรับเกษตรกรที่เลี้ยงสัตว์ปีกท่านใดสนใจ ระบบประเมินน้ำหนักออนไลน์อัจฉริยะ สำหรับอุตสาหกรรมฟาร์มสัตว์ปีก สามารถติดต่อ รศ.ดร.จิรศักดิ์ วงศ์เอกบุตร ภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ทาง Line id : jirasakwo หรือทาง [email protected]