ผู้เขียน	หมอเกษตรทองกวาว
เผยแพร่	วันอาทิตย์ที่ 4 พฤศจิกายน พ.ศ.2561

เรียน คุณหมอเกษตร ทองกวาว  ที่นับถือ

ผมเป็นคนที่ชอบรับประทานขนุน แต่ทุกวันนี้ขนุนคุณภาพดีหายไปจากตลาดทั่วไป ไม่ทราบว่าหายไปไหน อาจมีบ้างที่มีวางจำหน่ายในห้างสรรพสินค้าบางแห่ง แต่มีราคาค่อนข้างแพง ผมจึงขอเรียนถาม ปัจจุบันมีพันธุ์อะไรที่ยังมีการปลูกกันมาก หรือตลาดต้องการ แม้จะหาซื้อได้ยากขึ้นก็ตาม ผมขอเรียนถามเพียงเท่านี้ก่อน หากมีคำถามอื่นๆ ผมจะส่งคำถามมาใหม่อีก ผมถือโอกาสขอบคุณมาในโอกาสนี้

ด้วยความนับถืออย่างสูง

สุวิทย์ ว่องวานิชกุล

สมุทรปราการ

ตอบ คุณสุวิทย์ ว่องวานิชกุล

ขนุน (Jack Fruit) ปัจจุบัน ขนุนเป็นผลไม้ที่ตลาดต่างประเทศต้องการมากขึ้นเป็นลำดับ โดยเฉพาะขนุนแปรรูป ทั้งอบแห้ง ขนุนน้ำเชื่อม และขนุนแช่แข็ง ตลาดสำคัญอยู่ที่สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น ฮ่องกง และสิงคโปร์ แต่สำหรับขนุนผลสด ประเทศจีนเป็นตลาดใหญ่ที่สุด สามารถดูดซับเอาขนุนคุณภาพของเราไปในแต่ละปีเป็นจำนวนไม่น้อย

ขนุน มีถิ่นกำเนิดอยู่ที่อินเดีย และบริเวณใกล้เคียง ชาวอินเดียเรียกขนุนว่า กาตะหาร์ ขนุนในไทยแบ่งตามลักษณะเนื้อผลได้ 2 ชนิด คือ ขนุนละมุด เมื่อสุกแก่เนื้อยวงและซังมีลักษณะอ่อนนุ่ม เละ และแฉะ เนื้อหลังแกะแยกเมล็ดออก ยวงจะไม่คงรูปเดิม ความนิยมของผู้บริโภคจึงลดน้อยลง แต่ยังมีข้อดีที่มีกลิ่นหอมฉุน และสามารถปรับตัวได้ดี จึงนิยมมาใช้เป็นต้นตอพันธุ์ และอีกชนิดหนึ่ง ขนุนหนัง เป็นขนุนที่ตลาดต้องการ นอกจากนี้ ยังแบ่งเป็นกลุ่มย่อยได้อีก 3 กลุ่ม ดังนี้ กลุ่มแรก ขนุนฝ้าย มีเนื้อยวงสีขาว หรือสีครีม กลุ่มที่สอง ขนุนเหลือง มีเนื้อยวงสีเหลืองอ่อนถึงเหลืองทอง เป็นที่นิยมของตลาดมากที่สุด และกลุ่มที่สาม ขนุนจำปา มีเนื้อยวงสีนาก สีครั่ง สีปูนแห้ง สีจำปา หรือเหลืองออกแดง ในกลุ่มนี้เป็นที่นิยมน้อยกว่าขนุนกลุ่มที่สอง แต่มากกว่ากลุ่มที่หนึ่ง ตามสถิติของกรมส่งเสริมการเกษตร รายงานว่า ปัจจุบัน มีพื้นที่เพาะปลูกทั่วประเทศ 249,000 ไร่ แหล่งปลูกสำคัญอยู่ที่ ชลบุรี ปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา กาญจนบุรี และระยอง ปัจจุบัน พันธุ์ที่ตลาดต้องการมากที่สุดคือพันธุ์ทองประเสริฐ ซึ่งแซงหน้าพันธุ์ทองสุดใจ ที่เคยเป็นแชมป์มาในอดีต มาดูลักษณะประจำพันธุ์ของขนุนพันธุ์ทองประเสริฐกัน เป็นพันธุ์ผลกลม ทรงต้นโปร่ง ติดผลดก ให้ผลทวาย อายุเก็บเกี่ยว 140-150 วัน เปลือกผลสีเขียวอมน้ำตาล หนามใหญ่ ฐานกว้างค่อนข้างเรียบ ขั้วผลสั้น น้ำหนักผลอยู่ระหว่าง 12-15 กิโลกรัม เนื้อผลสีขาวอมเหลือง เนื้อแน่น และหนา ความหวาน 20-20 องศาบริกซ์ ให้เปอร์เซ็นต์เนื้อสูงถึง 50 เปอร์เซ็นต์ เปรียบเทียบกันแล้วสูงกว่าพันธุ์อื่นๆ ลองมาเปรียบเทียบกับพันธุ์ทองสุดใจ มีทรงต้นรูปปิระมิด ติดผลดกมาก รูปทรงผลเรียวยาว สีเปลือกเหลืองอมน้ำตาล หนามสั้น ถี่ ฐานแคบ ปลายแหลม เปลือกบาง น้ำหนักผล 10-20 กิโลกรัม ขั้วผลขนาดกลาง เนื้อยวงสีเหลืองเข้ม มีซังน้อย ขนาดใหญ่และหนา รสชาติหวาน กรอบ ให้เนื้อ 35-40 เปอร์เซ็นต์

ดังนี้จะเห็นจุดเด่นของพันธุ์ทองประเสริฐ ที่เป็นพันธุ์อายุเบา ให้ผลภายในสองปี หากใช้ต้นพันธุ์ประเภทเสียบยอด ขนาดผลไม่เล็กและไม่ใหญ่เกินไป ความหวานไม่จัดจ้านเกินไป เนื้อยวงสีเหลืองสวย และเมล็ดไม่ใหญ่หรือเล็กเกินไป ด้วยปัจจัยดังกล่าว พันธุ์ทองประเสริฐจึงสามารถเบียดขึ้นมาเป็นอันดับหนึ่ง แต่เป็นที่น่าเสียดายของดีหนีไปจีนเสียส่วนใหญ่