| ผู้เขียน | พัฒนา นรมาศ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
การพัฒนาการผลิตมะม่วง ได้ส่งเสริมให้เกษตรกรปฏิบัติตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ปลูกและผลิตในระบบเกษตรดีที่เหมาะสม หรือ GAP เพื่อให้ได้ผลผลิตดี มีคุณภาพ ให้มีการจัดการสวนที่ดีด้วยการใช้ที่ดิน เงินทุน แรงงาน หรือใช้ปัจจัยการผลิตผสมผสานเพื่อลดต้นทุนการผลิต และทำให้ได้รับผลตอบแทนมากขึ้น
การขยายพันธุ์ปลูก ได้ส่งเสริมให้เกษตรกรเสียบยอดมะม่วง เพื่อเปลี่ยนเป็นมะม่วงพันธุ์ดี เป็นหนึ่งวิธีการขยายพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ เป็นหนึ่งวิธีลดต้นทุนการผลิตเมื่อได้ดำเนินการเสียบยอดด้วยตนเอง มีวิธีการง่ายๆ คือ นำยอดพันธุ์ดีมาเสียบกับต้นตอหรือกิ่งของต้นพันธุ์ไม่ดี เมื่อรอยแผลของยอดพันธุ์ดีกับต้นตอเชื่อมติดกันดีแล้ว ก็จัดการดูแลใส่ปุ๋ยให้น้ำพอเพียง ต้นมะม่วงและยอดพันธุ์ดีเจริญเติบโตก็จะมีผลมะม่วงให้เก็บเกี่ยวได้ภายใน 1 ปี และให้ผลผลิตนานหลายปี เมื่อเกษตรกรมีการปฏิบัติดูแลรักษาที่ดีและเหมาะสม
คุณแรงเทียน หัวไผ่ เกษตรกรเสียบยอดเปลี่ยนเป็นมะม่วงพันธุ์ดี เล่าให้ฟังว่า วิถีชีวิตคนเรานั้นมีขึ้นมีลง มีผิดหวังและสมหวัง ดังเช่นก่อนหน้านี้ พ่อ-แม่ได้มอบสวนมะม่วงที่สร้างไว้ให้ดูแลรักษาต่อ แต่อยากจะรวยไวๆ จึงได้ปล่อยทิ้งสวนมะม่วงแล้วเข้าไปทำงานในเมือง หวังจะมีรายได้เป็นกอบเป็นกำเพื่อให้มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น แต่ก็ไม่เป็นอย่างที่หวังสุดท้าย ก็ลาออกจากงาน หันหลังคืนกลับมาสู่เย้าเข้าพัฒนาฟื้นฟูสวนมะม่วงขึ้นมาใหม่ ผกผันจริงๆ
มรดกที่พ่อ-แม่ให้เป็นพื้นที่ปลูกพืชสวน 12 ไร่ แบ่งเป็นปลูกกล้วย 2.5 ไร่ ปลูกพืชผัก 1 ไร่ ปลูกไม้ผลหลายชนิดรวมกัน ได้แก่ มะละกอ ขนุน ฝรั่ง มะปราง มะยงชิด อกร่อง และเขียวเสวย ปลูกชนิดละ 2-3 ต้น พื้นที่ 1.5 ไร่ และปลูกมะม่วงแก้วรวมกับมะม่วงพันธุ์พื้นบ้าน พื้นที่ 7 ไร่
พื้นที่ 7 ไร่ ที่ปลูกมะม่วงแก้วรวมกับมะม่วงพื้นบ้านได้ยกร่องแปลงปลูกกว้าง 3-4 เมตร ระยะห่างระหว่างแปลงปลูก กว้าง 2.5 เมตร ปลูกกลางร่องแปลงให้ต้นมีระยะปลูกห่างกัน 3×3 เมตร ปลูกมะม่วงได้กว่า 240 ต้น
การพัฒนาฟื้นฟูสวนมะม่วงขึ้นมาใหม่ เนื่องจากมีเงินทุนน้อย จึงได้เริ่มต้นในช่วงก่อนลาออกจากงานปีกว่า ด้วยการไปซื้อกิ่งหรือต้นพันธุ์มะม่วงน้ำดอกไม้ เบอร์ 4 จากจังหวัดสุพรรณบุรี ซึ่งเป็นแหล่งพันธุ์ดีปลอดภัยจากโรคมาปลูก 3 ต้น ระหว่างนี้ต้องขึ้นล่องทั้งเพื่อทำงานและมาปฏิบัติดูแลสวนมะม่วงและต้นพันธุ์มะม่วงที่ปลูกใหม่
การขยายพันธุ์ด้วยเงินทุนที่มีน้อย ได้เสียบยอดเพื่อเปลี่ยนเป็นมะม่วงพันธุ์ดี เมื่อต้นพันธุ์มะม่วงที่ซื้อมาปลูกแตกกิ่งก้านเจริญเติบโตสมบูรณ์ ได้เริ่มทยอยตัดยอดไปเสียบกับกิ่งหรือต้นตอ ครั้งแรกได้เสียบยอดกระจายไปที่ต้นมะม่วง 3 ต้น ได้ 50 กิ่ง หรือต้นตอ แล้วพักต้น 2-3 เดือน เพื่อให้ต้นมะม่วงเจริญเติบโตแตกยอดออกมาใหม่ ครั้งที่ 2 นี้เสียบยอดไปได้เกือบ 100 กิ่ง หรือต้นตอ แล้วพักต้น 2-3 เดือน เมื่อต้นมะม่วงเจริญเติบโตแตกยอดออกมาใหม่ ก็ได้ตัดยอดไปเสียบกับกิ่งหรือต้นตอเพิ่มอีก และได้ทยอยทำเช่นนี้ไปกระทั่งเสียบยอดได้มากกว่า 600 กิ่ง หรือต้นตอ
วิธีการเสียบยอด เป็นการขยายพันธุ์พืชแบบไม่อาศัยเพศ เป็นการเสียบยอดเพื่อเปลี่ยนจากพันธุ์ไม่ดีให้ได้มะม่วงพันธุ์ดี วิธีการมีดังนี้ เลือกกิ่งต้นตอแล้วตัดปลายกิ่งออก ผ่าที่กึ่งกลางกิ่งให้เป็นรูปลิ่ม ยาว 3-4 เซนติเมตร นำยอดมะม่วงพันธุ์ดีที่ตัดมาเฉือนปลายโคนเป็นรูปลิ่ม ยาว 3-4 เซนติเมตร แล้วเสียบเข้าไปให้รอยแผลตรงกัน พันผ้าพลาสติกให้รอบรอยแผลโดยทั่วแต่พอแน่น หรือจะใช้วิธีเสียบข้างก็ได้ ด้วยการเลือกต้นตอขนาดใหญ่พอเหมาะแล้วผ่าถึงเนื้อไม้ ยาว 3-4 เซนติเมตร เพื่อลอกเปลือกด้านข้างเปิดออก นำยอดพันธุ์ดีที่เตรียมมาเสียบให้รอยแผลตรงกันพันด้วยผ้าพลาสติกให้รอบแผลแต่พอแน่น ภายใน 5-7 วัน รอยแผลจะประสานเชื่อมติดกันสนิท ก็จะได้มะม่วงพันธุ์ดี
คุณแรงเทียน หัวไผ่ เกษตรกรเสียบยอดเปลี่ยนเป็นมะม่วงพันธุ์ดี เล่าให้ฟังอีกว่า หลังการเสียบยอด ได้ปฏิบัติดูแลบำรุงรักษาต้นด้วยการแบ่งใส่ปุ๋ยปีละ 3 ครั้ง หว่านรอบทรงพุ่มแล้วให้น้ำแต่พอชุ่มทุกครั้ง ก็จะช่วยทำให้ต้นมะม่วงเจริญเติบโตสมบูรณ์และได้ผลมะม่วงคุณภาพให้เก็บเกี่ยว
การเก็บผลผลิต ต้นมะม่วงที่เสียบยอดเปลี่ยนเป็นมะม่วงพันธุ์ดีใน 1 ปี ที่มีการใส่ปุ๋ยและน้ำอย่างพอเพียง หรือป้องกันกำจัดโรคแมลงที่ดี ต้นเจริญเติบโตสมบูรณ์ ในปีแรกเก็บผลมะม่วงได้มากกว่า 100 ผล ต่อต้น ในปีถัดไปก็ให้ผลผลิตเพิ่มขึ้น มะม่วงที่ได้มีขนาดใหญ่ เฉลี่ย 3 ผล ต่อกิโลกรัม นำออกขายได้ราคาเฉลี่ย 25-35 บาท ต่อกิโลกรัม ซึ่งราคาซื้อขายนี้มีการเปลี่ยนแปลงได้ตามกลไกของตลาด แต่ก็เป็นรายได้ที่พอเพียงในการยังชีพ
การได้เดินตามรอยพ่อ สู่เศรษฐกิจพอเพียง เพื่อวิถีที่มั่นคง เป็นความภาคภูมิใจคือ การกล้าตัดสินใจลาออกจากงานในเมืองแล้วเลือกมาเสียบยอดเปลี่ยนเป็นมะม่วงพันธุ์ดี เป็นการลงทุนน้อย แต่ให้ผลตอบแทนคุ้มค่า ได้เป็นเจ้านายตัวเอง กล้าคิดกล้าทำมากขึ้น ต้องขอบคุณคำแนะนำที่ดีจากนักวิชาการส่งเสริมการเกษตร เพื่อนเกษตรกร และจากสื่อต่างๆ ที่สำคัญคือการเสียบยอดมะม่วงด้วยตนเอง พร้อมสมาชิกในครอบครัวได้ทำให้ได้ผลมะม่วงพันธุ์ดีมีคุณภาพ ผลผลิตทวี มีรายได้เป็นกอบเป็นกำ และทำให้สามารถก้าวเปลี่ยนสู่วิถีให้มีความมั่นคง
เรื่องราวการ เสียบยอดมะม่วง…เปลี่ยนเป็นพันธุ์ดี เปลี่ยนวิถีชีวิต ผลผลิตทวี มีรายได้มั่นคง เป็นการใช้เงินทุนน้อยไปซื้อกิ่งมะม่วงพันธุ์ดีมาเปลี่ยนมะม่วงพันธุ์ไม่ดีให้เป็นมะม่วงพันธุ์ดี ได้เปลี่ยนวิถีชีวิตให้ยังชีพได้แบบพอเพียงและมั่นคง สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ คุณแรงเทียน หัวไผ่ เลขที่ 39/1 หมู่ที่ 14 ตำบลทองเอน อำเภออินทร์บุรี จังหวัดสิงห์บุรี โทร. (080) 019-5147 หรือที่ คุณเพชรรัตน์ วงค์ธานี สำนักงานเกษตรจังหวัดสิงห์บุรี โทร. (036) 813-489 ก็ได้ครับ
เผยแพร่ครั้งแรก 23 เม.ย. 2564
