ผู้เขียน	สุรเดช สดคมขำ
เผยแพร่	วันพฤหัสที่ 21 พฤษภาคม พ.ศ.2563

วงการกล้วยไม้ในประเทศไทยนั้น จัดว่าเป็นอีกพรรณไม้ที่มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ทำให้ตลาดทั้งในและต่างประเทศมีความชื่นชอบกล้วยไม้ที่ผ่านการผลิตจากเกษตรกรไทยหลากหลายสายพันธุ์ ไม่ว่าจะเป็นกล้วยไม้ตัดดอก หรือกล้วยไม้ที่จำหน่ายต้นพร้อมดอก สามารถสร้างรายได้ให้กับเกษตรกรผู้ปลูกได้เป็นอาชีพ ที่ส่งต่อสู่รุ่นลูกหลานต่อไปได้

คุณคชพันธ์ พันธุ์แตง อยู่บ้านเลขที่ 97/1 หมู่ที่ 5 ตำบลวังเย็น อำเภอบางแพ จังหวัดราชบุรี เป็นเกษตรกรรุ่นใหม่ไฟแรง อายุ 28 ปี ที่ยึดการปลูกกล้วยไม้คัทลียาเป็นอาชีพให้กับตัวเขาเอง จนเกิดรายได้โดยที่เขาไม่ต้องออกไปทำงานไกลบ้าน สามารถพัฒนาสายพันธุ์และปลูกเลี้ยงกล้วยไม้ให้มีคุณภาพ จำหน่ายให้กับลูกค้าทั้งในและต่างประเทศ

คุณคชพันธ์ หนุ่มมาดเข้มที่ทั้งหัวใจชื่นชอบในการปลูกกล้วยไม้คัทลียา เล่าให้ฟังว่า ผู้ที่ริเริ่มทำสวนกล้วยไม้มาก่อนนั้นคือคุณพ่อกับคุณแม่ ต่อมาเขาได้มารับช่วงต่อ เพราะเป็นคนที่ค่อนข้างชอบในเรื่องของการทำเกษตรอยู่แล้ว เพราะตั้งแต่เด็กก็เห็นครอบครัวทำอาชีพเกี่ยวกับการปลูกต้นไม้เป็นหลัก ไม้ที่ทำจำหน่ายสมัยก่อนจะเป็นไม้ผล ไม้กระถางหลากหลายชนิด ต่อมาเมื่อคุณพ่อเริ่มมารู้จักกับกล้วยไม้ จึงทำให้เปลี่ยนการผลิตจากไม้ผลมาเป็นการปลูกกล้วยไม้แทน

“ช่วงที่คุณพ่อจะปรับเปลี่ยน การปลูกพืชอื่นมาเป็นกล้วยไม้นั้น แรกๆ เราซื้อกล้วยไม้หลายสายพันธุ์มากเข้ามาปลูก ไม่ว่าจะเป็นกล้วยไม้ป่า กล้วยไม้พันธุ์แท้ ตลอดไปจนถึงกล้วยไม้ลูกผสม แต่เมื่อได้ทดลองมาสักระยะเริ่มรู้สึกว่ากล้วยไม้ที่กล่าวมาทั้งหมด ไม่ค่อยใช่ทางของคุณพ่อมากนัก ก็เลยมาปลูกคัทลียาเพียงอย่างเดียว เพราะคัทลียาเป็นกล้วยไม้ที่สามารถทำตลาดได้หลายแบบ ถึงจะไม่มีดอกก็ยังขายได้ตั้งแต่ไม้นิ้ว หรือจะตัดลำขายก็ยังได้ จึงทำให้คัทลียาเป็นกล้วยไม้ที่ตอบโจทย์สำหรับครอบครัวผมในเวลานั้น” คุณคชพันธ์ เล่าถึงที่มาของการปลูกกล้วยไม้คัทลียา

การรวบรวมสายพันธุ์คัทลียานั้น คุณคชพันธ์ บอกว่า คุณพ่อได้มีการซื้อคัทลียาจากสวนอื่นๆ เข้ามารวบรวมไว้ภายในสวนก่อนในช่วงแรก เมื่อไม้เริ่มมีจำนวนมากขึ้นจึงทำการเพาะพันธุ์เอง โดยผสมพันธุ์จากต้นพ่อแม่พันธุ์ที่มีอยู่ จากนั้นจึงนำเมล็ดที่ได้ไปเข้าห้องแล็บเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ เพื่อให้ได้สายพันธุ์ที่เกิดจากการผสมของสวนเอง ส่วนไม้ที่จำหน่ายอื่นๆ จะซื้อไม้ขวดเข้ามาเลี้ยงดูให้โตเต็มที่แล้ว จำหน่ายออกสู่ตลาดอีกต่อหนึ่ง

ในขั้นตอนของการเลี้ยงกล้วยไม้คัทลียาเพื่อให้ได้เป็นไม้ที่มีคุณภาพ เมื่อได้ไม้ที่ส่งไปเพาะในห้องแล็บเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อกลับมาที่สวนแล้ว จะนำไม้ออกจากขวดมาอนุบาลเลี้ยงให้เป็นไม้นิ้ว โดยอนุบาลใส่ในกระถางละ 1 ต้น วัสดุที่ใช้ปลูกเป็นกาบมะพร้าว รดน้ำวันละ 1 ครั้ง พร้อมกับใส่ปุ๋ยสูตร 30-20-10 อัตราส่วนปุ๋ย 1 กิโลกรัม ต่อน้ำ 200 ลิตร ทุก 4 วันครั้ง เป็นเวลา 7–8 เดือน

“เมื่อไม้ขวดที่เราอนุบาลออกมาเลี้ยงจนเป็นไม้นิ้วแล้ว หากเราไม่ต้องการขายช่วงนี้ เราก็จะปลูกเลี้ยงต่อไปอีกให้เป็นไม้ไซซ์ใหญ่ โดยย้ายไปปลูกลงในกระถาง 3 นิ้วครึ่ง รดน้ำวันละ 1 ครั้ง เหมือนเดิม แต่ปุ๋ยเปลี่ยนเป็นสูตรเสมอ 21-21-21 อัตราส่วน 1 กิโลกรัม ต่อน้ำ 200 ลิตร ให้ทุก 7 วันครั้ง ปลูกต่อไปอีก 7-8 เดือน ไม้ก็จะเริ่มมีความสมบูรณ์พร้อมให้ดอกได้ แต่ถ้าต้องการให้เป็นไม้ที่มีขนาดต้นใหญ่ และดอกมีขนาดใหญ่อาจต้องเลี้ยงมากกว่า 1 ปี โดยประมาณ” คุณคชพันธ์ บอก

การป้องกันโรคและแมลงที่เข้ามาทำลายกล้วยไม้คัทลียาภายในสวนนั้น คุณคชพันธ์ บอกว่า แต่ละฤดูกาลก็จะมีความแตกต่างกันไป หลักๆ ก็จะมีเพลี้ยไป และแมลงบางชนิดที่ชอบเข้ามากัดกินดอก ก็จะป้องกันด้วยการฉีดพ่นยาบ้างเป็นบางครั้งคราว เมื่อพบการระบาดหนักๆ

สำหรับการทำตลาดจำหน่ายไม้ภายในสวน คัทลียา ถือว่าเป็นกล้วยไม้ที่ลูกค้าชื่นชอบทุกสีสัน ไม่ว่าจะผลิตไม้ออกมามีสีอะไรลูกค้าก็จะซื้ออยู่เสมอ โดยลูกค้าในประเทศจะชื่นชอบกล้วยไม้คัทลียาที่มีลักษณะดอกใหญ่และมีกลิ่นหอม ส่วนลูกค้าต่างประเทศอย่างประเทศพม่ากับเวียดนาม ชอบไม้ที่มีดอกออกไปทางสีเหลืองเป็นหลัก

“ราคาขายกล้วยไม้คัทลียา อย่างไม้นิ้วราคาขายอยู่ที่ต้นละ 18-25 บาท ราคาถูกหรือแพงแล้วแต่ชนิดสายพันธุ์ ส่วนคัทลียาขนาดต้นไซซ์กลางและใหญ่ ราคาอยู่ที่ต้นละ 80-120 บาท ซึ่งไม้ที่ส่งไปขายยังตลาดต่างประเทศ ก็จะอยู่ที่ราคานี้ด้วยเช่นกัน นอกจากมีลูกค้าเข้ามาซื้อภายในสวนแล้ว เราก็ยังมีออกขายตามงานเกษตรและงานกาชาดต่างๆ และตอนนี้การทำตลาดออนไลน์ โดยไลฟ์สดขายหน้าเพจ ก็ตอบโจทย์เป็นอย่างมากในช่วงนี้ ลูกค้าเห็นแล้วชอบสั่งเข้ามาเราก็ส่งตรงให้ถึงบ้าน เรียกได้ว่าการทำตลาดในยุคนี้สามารถทำได้หลากหลาย” คุณคชพันธ์ บอกเรื่องการทำตลาด

ผู้ที่สนใจอยากจะปลูกคัทลียา และจะพัฒนาปลูกเลี้ยงไปเพื่อเป็นอาชีพสร้างรายได้ในอนาคตนั้น คุณคชพันธ์ แนะนำว่า สิ่งแรกที่ต้องหาก่อนคือตลาด เพราะการที่จะผลิตไม้ออกมาจำหน่ายได้นั้น ต้องมีตลาดสำหรับส่งไม้ที่แน่นอน เมื่อมีตลาดรับซื้อไม้จากในสวนแล้ว ในเรื่องของการปลูกและการขยายพันธุ์อื่นๆ ก็สามารถทำได้ไม่ยาก และพัฒนาต่อไปได้เรื่อยๆ สร้างเป็นอาชีพที่มั่นคงได้อย่างแน่นอน

สนใจ หรือต้องการคำปรึกษาเกี่ยวกับการปลูกกล้วยไม้คัทลียา สามารถติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ โทร. (097) 331-1207

———————————————————————————————————

พิเศษ! สมัครสมาชิกนิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้าน, มติชนสุดสัปดาห์ และศิลปวัฒนธรรม ลดราคาทันที 40% ตั้งแต่วันนี้ – 30 มิถุนายน 63 เท่านั้น! คลิกดูรายละเอียดที่นี่