| ผู้เขียน | สุรเดช สดคมขำ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
กล้วยไม้สกุลฟาแลนนอปซิส มีแหล่งกำเนิดตามธรรมชาติและกระจายตัวอยู่ในแถบเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้ เป็นกล้วยไม้ที่มีลักษณะดอกที่เหมือนผีเสื้อกลางคืน ถูกปรับปรุงพันธุ์สำหรับการผลิตเป็นกล้วยไม้กระถาง ส่วนน้อยที่จะนิยมนำมาปลูกเพื่อเป็นไม้ตัดดอก
ฟาแลนนอปซิส มีการเจริญเติบโตขึ้นทางยอด ลำต้นสั้น ใบกว้างมีลักษณะทรงรีหนาค่อนข้างอวบน้ำ ใบติดอยู่กับลำต้น 5-6 ใบ รากมีขนาดใหญ่ ช่อดอกมีลักษณะช่อยาว จัดเรียงตัวเป็นระเบียบ 2 แถว ดอกมีสีสันที่สวยสดงดงาม มีก้านช่อดอกที่ยาวตรง ทำให้ดอกดูเด่นสง่า ปลายช่อดอกโค้งอ่อนช้อย ดอกเมื่อบานมีอายุอยู่ได้ประมาณ 2-3 สัปดาห์
จากความสวยสง่างามของดอก เมื่อนำมาปลูกลงในกระถางกระเบื้องเซรามิก สามารถให้กันเพื่อเป็นของขวัญในวันต่างๆ นับเป็นของขวัญที่ทรงคุณค่า ดอกของฟาแลนนอปซิสจะออกช่วงเดือนพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์ หากปลูกเลี้ยงเล่นๆ ที่บ้านอาจรอเวลานับแรมปี แต่คุ้มค่าของการเฝ้ารอคอย แต่มีแหล่งที่ปลูกเลี้ยงที่สามารถทำให้ออกดอกได้ตลอดทั้งปี ทำให้ลูกค้าสามารถหาซื้อเพื่อมอบเป็นของขวัญ หรือมอบให้กันในวันสำคัญต่างๆ อย่างไม่ขาดช่วง เขาผลิตขายทั้งในและต่างประเทศ สร้างเงินสร้างรายได้อย่างน่าภาคภูมิใจคือ คุณประยูร พลอยพรหมมาศ เจ้าของสวนประยูร ออคิดส์
ประยูร ออคิดส์ เลขที่ 9 หมู่ที่ 11 ถนนรังสิต-นครนายก (คลองสิบเอ็ด) ตำบลหนองสามวัง อำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี 12170
สายเลือดนักปลูกกล้วยไม้
คุณประยูร เล่าว่า ทำงานด้านกล้วยไม้จากอดีตมาถึงปัจจุบันเป็นระยะเวลากว่า 36 ปี เรียกได้ว่าเป็นธุรกิจหลักของครอบครัว
“ผมทำแต่กล้วยไม้มาอย่างเดียว ปีนี้ก็ 36 ปี เพราะตั้งแต่เล็กมา เราเติบโตมากับกล้วยไม้ มีคุณอาทำธุรกิจกล้วยไม้ ซึ่งคุณพ่อผมก็ช่วยทำด้วย พอเราโตมา เราก็เห็นว่ากล้วยไม้ทำเป็นธุรกิจได้เลย เพราะเราเองก็มีพื้นฐานทางนี้อยู่แล้ว ก็เลยมุ่งมั่นมาตั้งแต่เล็กๆ เลย ว่าเราจะทำธุรกิจกล้วยไม้” คุณประยูร เล่าถึงสิ่งที่พบเห็นเมื่อสมัยเป็นเด็ก จนเกิดแรงบันดาลใจในการทำธุรกิจ
จากการเริ่มเรียนรู้และลองทำด้วยตนเอง คุณประยูร เล่าว่า ปัญหาที่เจอมีอยู่ตลอดเวลา แต่ไม่เป็นอุปสรรคสำหรับเขา เนื่องจากเป็นสิ่งที่ประสบพบเจอมานาน จึงสามารถแก้ไขทุกปัญหาได้ดี เพราะคุณประยูรรู้ถึงกระบวนการผลิตต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการปฏิบัติงานในห้องแล็บ จนถึงกระบวนการส่งออก จากสิ่งที่เห็นมาตั้งแต่สมัยก่อน เมื่อเติบโตทำเป็นธุรกิจของตนเอง คุณประยูร บอกว่า ไม่ค่อยมีแรงกดดันเท่าไรนัก เมื่อเทียบกับคนอื่นๆ ที่เริ่มทำธุรกิจด้านนี้
การดำเนินธุรกิจในช่วงแรก คุณประยูร เล่าว่า ทำเพียงแต่การซื้อขายกล้วยไม้เพียงอย่างเดียว เรียกได้ว่าขายกล้วยไม้ทุกชนิด จนเรียนรู้และมองการตลาดออก จึงหันมาจับตลาดการผลิตกล้วยไม้ฟาแลนนอปซิส
“เริ่มแรกเลย อันนี้ในธุรกิจของผมนะ คือแยกมาจากคุณอาและคุณพ่อ ช่วงแรกก็มาทำการซื้อขายก่อน ซื้อมาขายไป ซื้อขายทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็น แคทลียา หวาย แวนด้า กล้วยไม้ป่า พวกนี้เราก็ซื้อขาย พอซื้อขายไปสักพักหนึ่ง เราก็มานั่งจับตลาดไปเรื่อยๆ ความนิยมมันก็จะเปลี่ยนไปเรื่อยๆ ที่ผมทำผมไม่ได้ทำตลาดภายใน ผมทำแต่เมืองนอกเพียงอย่างเดียว โดยดูที่ความนิยมว่าตลาดที่เมืองนอก มันมีสายพันธุ์ที่แตกต่างกัน เมืองนอกเขาเน้นไม้เมืองหนาว ก็เลยมาดูว่าไม้ตัวไหนมันได้รับความนิยมและเป็นที่ต้องการของตลาดอย่างยาวนาน มันก็คือฟาแลนนอปซิส” คุณประยูร เล่าถึงความเป็นมาของการทำตลาดฟาแลนนอปซิส
วิธีการปลูก ดูแล ทำอย่างไร
คุณประยูร เล่าว่า สายพันธุ์ของฟาแลนนอปซิสที่มีในสวนนั้น เกิดจากการที่ทำการค้าช่วงแรก คือ ซื้อมาขายไปได้ช่วงระยะหนึ่ง จึงทำห้องแล็บเพื่อบริการการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อให้แก่ลูกค้าโดยตรง ซึ่งฟาแลนนอปซิสที่มีขายของสวน ก็ได้มาจากการที่ซื้อต่อจากลูกค้าที่มาจ้างทำการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ จึงทำให้มีสายพันธุ์ของไม้ที่หลากหลาย
“หลังซื้อขายไปสักพัก ผมก็เข้าสู่กระบวนการทำห้องแล็บ เพื่อบริการลูกค้าที่เป็นฟาแลนนอปซิสอย่างเดียว เพราะฉะนั้น สายพันธุ์เป็นของลูกค้าที่มาจ้างเราขยายพันธุ์ เราก็ส่งกลับไปให้เขา แต่สิ่งที่ได้ เราได้เรียนรู้การทำแล็บ และได้เรียนรู้ที่จะปลูกมันด้วย” คุณประยูร กล่าว
คุณประยูร อธิบายว่า การเลือกพื้นที่ปลูกนั้นสำคัญมากสำหรับฟาแลนนอปซิส หากต้องการผลิตเพื่อขายต้นเพียงอย่างเดียว สามารถปลูกได้ทุกพื้นที่ของประเทศ แต่ถ้าต้องการปลูกให้มีดอกต้องหาพื้นที่ปลูกที่มีอุณหภูมิต่ำ หากพื้นที่ไม่เอื้ออำนวย จำเป็นที่จะต้องปลูกภายในห้องแอร์ ฟาแลนนอปซิสจึงจะมีดอกตลาดทั้งปีเพื่อส่งขาย
หลังจากที่ทำการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อครบกำหนดแล้ว นำไม้ออกจากขวด ล้างทำความสะอาด จากนั้นใส่ถาดดูแลในเนิร์สเซอรี่ นำไปไว้ในโรงเรือนที่มีตาข่ายพรางแสง 80 เปอร์เซ็นต์ ต้องมีความชื้นน้อยอย่าให้ชื้นมากจนเกินไป ใช้เวลาดูแลในระยะนี้ประมาณ 3-5 เดือน
วัสดุที่ใช้สำหรับปลูกฟาแลนนอปซอสมีด้วยกัน 3 แบบ คือ เปลือกสน สเปกนัมมอสส์ และกาบมะพร้าว คุณประยูร บอกว่า วัสดุที่ใช้ปลูกจะดูว่าส่งขายที่ไหน ถ้าผลิตเพื่อส่งออกนอกจะใช้วัสดุปลูกที่เป็นสเปกนัมมอสส์ ส่วนเปลือกสนจะใช้ปลูกขายได้ทั้งในประเทศและส่งออกยังต่างประเทศได้เช่นเดียวกัน แต่ที่สวนของคุณประยูรก็มีใช้มะพร้าวสับ โดยแช่น้ำทิ้งไว้ประมาณ 2 คืน จากนั้นนำไปตากให้แห้งแล้วจึงนำมาปลูก
กล้วยไม้อยู่ในเนิร์สเซอรี่จะดูแลรดน้ำช่วงเช้าเพียงอย่างเดียว น้ำที่ใช้รดต้องเป็นน้ำที่สะอาด เพราะกล้วยไม้จะไม่เกิดโรคง่าย เมื่อเห็นว่ากล้วยไม้มีความแข็งแรงดีแล้ว จึงทำการแยกมาปลูกลงในกระถาง
“น้ำที่เราใช้จะเป็นน้ำรีเวอร์ส ออสโมซิส เราไม่ใช้บาดาล ไม่ใช้น้ำคลอง ไม่ใช้น้ำประปา เราลงทุนเกี่ยวกับน้ำค่อนข้างมาก เพื่อฟาแลนนอปซิสจะไม่เกิดเชื้อราหรือไม่เกิดเชื้อโรค จะได้ไม่ทำให้เขาป่วยง่าย ตรงจุดนี้ทำให้เราลดต้นทุนของการใช้ปุ๋ยใช้ยามาก” คุณประยูร บอกถึงประโยชน์ของการใช้น้ำที่สะอาด
จากนั้นนำมาปลูกลงในวัสดุปลูกตามที่ต้องการ โดยครั้งแรกนำมาปลูกในกระถางที่มีขนาด 1.5 นิ้ว ประมาณ 4-6 เดือน เมื่อครบกำหนดย้ายไปปลูกในกระถางขนาด 3.5 นิ้ว อีกประมาณ 6 เดือน แล้วจึงย้ายเป็นครั้งสุดท้ายปลูกลงในกระถางขนาด 4.5 นิ้ว เลี้ยงต่อไปอีกประมาณ 6 เดือน ฟาแลนนอปซิสก็จะออกดอก ใช้ตาข่ายพรางแสงที่ 70 เปอร์เซ็นต์
“การดูแลต่อไปนี่ ต้องดูตามที่ลูกค้าต้องการ ถ้าลูกค้าต้องการต้นเล็ก ก็ปลูกต่ออีกประมาณ 6 เดือน เราก็จะส่งต้นเล็กให้เขา ถ้าต้นขนาดกลางจะปลูกต่อไปอีกประมาณ 1 ปี ก็จะเป็น 1 ปี 6 เดือน ถ้าต้นใหญ่ก็ใช้เวลาอีกเกือบ 2 ปี ก็พร้อมที่จะขายได้” คุณประยูร กล่าว
การดูแล คุณประยูร บอกว่า ถ้าเป็นช่วงไม้ที่มีขนาดเล็ก จะใช้ปุ๋ยสำหรับให้ไม้เล็กแทน แต่ถ้าเป็นไม้ใหญ่ จะใช้ปุ๋ยสูตร 16-16-16 ในอัตราส่วนปุ๋ย 1 กิโลกรัม ต่อน้ำ 1,000 ลิตร รดสัปดาห์ละ 1 ครั้ง รดน้ำในช่วงเช้าเช่นกันกับไม้เล็ก คุณประยูร บอกเหตุผลว่า เนื่องจากฟาแลนนอปซิสเป็นไม้ใบใหญ่ ถ้ารดน้ำช่วงสายจะทำให้น้ำเกาะอยู่ที่ใบ โดยต้องพยายามรดน้ำให้โดนต้นน้อยที่สุด เพื่อป้องกันโรค
ด้านการกำจัดแมลงศัตรูพืช ที่สวนของคุณประยูรถือได้ว่ามีการจัดสภาพแวดล้อมที่ดี ดังนั้น เรื่องของปัญหาทางด้านนี้จึงค่อนข้างเป็นอุปสรรคน้อย
“อย่างที่บอกไป ผมใช้น้ำที่บริสุทธ์ น้ำดีก็เลยทำให้วัสดุปลูกไม่เป็นเชื้อรา เมื่อไม่มีเชื้อราความสมบูรณ์ของต้นไม้ก็ดี มันก็จะแข็งแรง เมื่อไม่มีเชื้อราพวกนี้ ก็ไม่มีเรื่องของแมลงเข้ามารบกวน ถามว่าเราฉีดยาไหมฉีด แต่อัตราที่ใช้นี้ถือว่าต่ำมาก เพราะว่าเรารักษาสภาพแวดล้อมได้ดี การใช้ยาก็ดูตามอาการ แต่เรียกว่าแทบจะไม่ต้องใช้ ถึงใช้ก็เป็นในอัตราที่ต่ำ เพื่อป้องกัน ไม่ใช่เพื่อรักษา” คุณประยูร กล่าวด้วยสีหน้าที่แสดงออกถึงบุคลิกที่มากด้วยประสบการณ์
ด้านการตลาด
คุณประยูร เล่าว่า ตลาดส่วนใหญ่ทั้งหมดไม่เลือกเจาะจงว่าต้องการแบบไหน เรียกได้ว่าต้องการหมดทุกขนาด ทุกสีดอก ถ้าเป็นฟาแลนนอปซิสดอกสีขาวใหญ่เป็นที่นิยมมากในประเทศญี่ปุ่น แต่ถ้าเป็นดอกสีชมพูความนิยมอยู่ที่ยุโรปและอเมริกาใต้ ซึ่งมีความนิยมที่แตกต่างกันไป
“ไซซ์ส่วนใหญ่แล้ว ลูกค้าจะดูที่ระยะทางของประเทศนั้น เช่น ถ้าเป็นประเทศที่ไกลมาก เขาต้องการลดต้นทุนค่าขนส่ง เขาก็จะต้องการต้นไซซ์เล็ก แต่ถ้าเป็นประเทศที่ไม่ไกลมากอย่างญี่ปุ่น เขาต้องการต้นใหญ่มากที่สุด เพราะค่าขนส่งเขาไม่แพงมาก และสามารถไปทำดอกได้ในระยะเวลาอันสั้น” คุณประยูร กล่าวถึงขนาดต่างๆ ของฟาแลนนอปซิสที่ตลาดต้องการ
ซึ่งในประเทศไทยจะนิยมต้นพร้อมดอกที่มีดอกขนาดใหญ่ ถ้าขายต้นพร้อมดอกราคาอยู่ที่กระถางละ 1,500-2,000 บาท ขึ้นอยู่กับจำนวนต้นและจำนวนของช่อดอกที่อยู่ในกระถาง แต่ถ้าเป็นต้นเพียงอย่างเดียวที่มีขนาดไซซ์เล็ก ขายส่งอยู่ที่ต้นละ 35 บาท ขนาดไซซ์กลาง 45 บาท และขนาดไซซ์ใหญ่ราคา 100 บาทขึ้นไป
ด้านการพัฒนาพันธุ์ คุณประยูร บอกว่า ที่สวนยังไม่มีการพัฒนาพันธุ์ของฟาแลนนอปซิส เพราะอาจจะยังไม่มีความชำนาญมากพอ การพัฒนาพันธุ์ของกล้วยไม้สกุลนี้ ต้องยกให้ประเทศญี่ปุ่น และไต้หวัน มีการพัฒนาสายพันธุ์ที่ดีมาก
“2 ประเทศนี้ เขามีการพัฒนาพันธุ์ที่ดีมาก เวลาที่ประเทศเขามีงานกล้วยไม้ เราจะไปซื้อเพียงอย่างเดียว ว่าเขามีสายพันธุ์ไหนที่ใหม่ๆ ออกมา เราก็ซื้อสายพันธุ์เหล่านั้นมา มาปลูกเป็นรอบๆ แล้วขาย พูดถึงของเราทำได้ไหมเราทำได้ แต่ความชำนาญเราอาจจะยังสู้เขาไม่ได้ การทำธุรกิจมันจะมีความชำนาญของแต่ละด้าน อย่างเขาชำนาญด้านนี้ เราจึงให้เขาชำนาญดีกว่า” คุณประยูร กล่าวอธิบาย
การมอบให้กันเป็นของขวัญ และการดูแลรักษา
“ฟาแลนนอปซิสในตลาดต่างประเทศนี่ ถือว่าเป็นตัวหลักเพื่อจะมอบให้กันเป็นของขวัญ อาจเรียกได้ว่า ตั้งแต่งานเกิดจนถึงงานตาย เขาใช้หมด และเขาใช้ในจำนวนที่เยอะมาก โดยเฉพาะประเทศญี่ปุ่น เขาใช้เป็นอันดับหนึ่ง ถึงเป็นประเทศเล็กๆ แต่ใช้เยอะ ตั้งแต่ผมทำฟาแลนนอปซิสมาตลาดเรียกว่าไม่มีตก ทำให้เห็นว่าในต่างประเทศเป็นที่นิยมสูง แต่ในบ้านเรามันมีกล้วยไม้ที่หลากหลาย มีแวนด้า แคทลียา สามารถมาเปรียบเทียบกับพวกนี้ได้ไหม เปรียบเทียบได้ แต่คนที่ได้รับไปเป็นของขวัญ จะกังวลกลัวว่าจะปลูกไม่ได้ กลัวไม่ออกดอก บางครั้งจุดนั้นเขาอาจจะไม่เข้าใจ กลัวมากเกินไป”
“สำหรับคนที่ได้รับเป็นของขวัญหรือซื้อเลี้ยงเองที่บ้าน ดอกอาจจะไม่ค่อยมี ก็จะแนะนำว่าอย่ารดน้ำมันเยอะ ดอกจะออกก็ต่อเมื่อหน้าหนาว จะปลูกที่ไหนก็สามารถปลูกได้ แต่อย่าเพิ่งไปคำนึงถึงความสวยของมัน ใช้น้ำอะไรรดก็ได้ กล้วยไม้ก็คือกล้วยไม้ อย่าไปดูแลเหมือนคนที่เขาส่งขาย เราปลูกแค่ไม่ตาย รดน้ำพอดีไม่ให้เน่า ปล่อยให้เขาเป็นไปตามธรรมชาติ พอถึงหน้าหนาวเดี๋ยวเขาก็จะออกดอกเองทุกปี” คุณประยูร กล่าว
สำหรับท่านใดที่สนใจ อยากทำเป็นอาชีพหลักหรือเสริม คุณประยูร แนะนำว่า “อย่างที่ผมบอกนะครับ ฟาแลนนอปซิสปลูกได้ทุกที่ แต่ปลูกได้ในเพียงลักษณะปลูกต้น คือเราอาจจะไม่ต้องทำดอก แต่สิ่งที่ต้องมาคำนึงคือเรื่องตลาด ว่าเมื่อผลิตออกมาแล้วจะมีตลาดไหม ตลาดถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด อย่างที่สวนผมทำงานตามตลาด เอาที่ตลาดต้องการจริงๆ ถ้าไม่ต้องการเราก็ไม่ต้องทำ สำหรับใครที่อยากชมหรือสนใจก็เข้ามาสอบถามได้ ผมเปิดที่จะให้ความรู้และมาแลกเปลี่ยนกัน ในการทำฟาแลนนอปซิส” คุณประยูร กล่าวด้วยสีหน้าที่ปนด้วยรอยยิ้ม
จากสิ่งที่เห็นเมื่อสมัยเด็ก จนมีแรงใจบันดาลใจ ริเริ่มดำเนินตามสิ่งที่คิดอยากทำ แสดงให้เห็นว่า คุณประยูรเป็นผู้ที่ประสบความสำเร็จในด้านนี้เป็นอย่างมาก เพราะทำในสิ่งที่ตนเองถนัด จากเหตุปัจจัยดี จึงทำให้ผลของสิ่งนั้นออกมาดีและเปี่ยมไปด้วยคุณภาพ นึกถึงฟาแลนนอปซิส ต้องนึกถึง ประยูร ออคิดส์
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ หมายเลขโทรศัพท์ (02) 977-9774-5
