| ผู้เขียน | สุรเดช สดคมขำ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
กุหลาบมีอยู่มากมายหลายชนิดและหลายสายพันธุ์ มีทั้งที่เป็นไม้พุ่มและพันธุ์เตี้ย ลำต้นและกิ่งก้านของกุหลาบส่วนมากจะมีหนามแหลมและมีสีเขียว ซึ่งใบร่วมแตกตามกิ่งก้านเฉียงๆ โดยก้านใบจะมีหูใบด้วย ใบมีสีเขียว ปลายแหลม โคนใบมน ขนาดของใบจะขึ้นอยู่กับพันธุ์ของต้นกุหลาบ
ดอกกุหลาบมีหลายสี เช่น สีแดง สีเหลือง สีขาว สีชมพู ฯลฯ ดอกของกุหลาบจะมี 5 กลีบขึ้นไป ขอบกลีบดอกจะเรียบ มีเกสรตัวผู้ตัวเมียอยู่ในดอกเดียวกัน ซึ่งการขยายพันธุ์ของไม้พันธุ์นี้นั้น สามารถขยายพันธุ์ได้หลายวิธีคือ การตอนกิ่ง ทาบกิ่ง ติดตา ปักชำ
ปัจจุบันประเทศไทยมีการปลูกกุหลาบเพื่อตัดดอก อยู่ทั่วทุกภาคของประเทศ โดยมีแหล่งปลูกสำคัญ ได้แก่ เชียงราย เชียงใหม่ ตาก นครปฐม ชลบุรี กาญจนบุรี ฯลฯ
กุหลาบนอกจากจะปลูกสำหรับตัดดอกเพื่อจำหน่ายแล้ว ยังมีการปลูกจำหน่ายทั้งต้นพร้อมดอก เพื่อเป็นไม้กระถางหรือไม้ที่ปลูกลงดินสำหรับประดับตกแต่งบ้านเรือน ให้กับผู้ที่ชื่นชอบและมีความหลงใหลในไม้สายพันธุ์ เพราะกุหลาบหากดูแลและมีการบำรุงต้นที่ดี สามารถออกดอกให้ได้เชยชมกันได้ตลอดทั้งปี
คุณปาริชาต ธีรธรรมานนท์ อยู่บ้านเลขที่ 545 หมู่บ้านโป่งแมว หมู่ที่ 8 บ้านตะโกล่าง ตำบลสวนผึ้ง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี เป็นเจ้าของสวนกุหลาบ สวนผึ้งโรซาเรี่ยน ซึ่งเธอมีความชื่นชอบในการปลูกกุหลาบมาก จึงได้สร้างสวนแห่งนี้ขึ้นมาเพื่อเป็นงานที่สร้างรายได้ให้กับเธอ และที่สำคัญความสุขที่เกิดจากการทำสวนกุหลาบนั้น เป็นสิ่งที่เธอได้ผ่อนคลายและมีใจรักที่จะทำงานในด้านนี้
ปลูกเพราะชื่นชอบ ก่อนจะเป็นงานสร้างอาชีพ
คุณปาริชาต สาวผู้มีอัธยาศัยยิ้มน้อยแต่วาจาให้อารมณ์ขันเมื่อได้พูดคุย เล่าว่า เธอเรียนจบช่างศิลป์ ต่อมาได้ทำงานด้านดีไซเนอร์สักระยะหนึ่ง เมื่อเวลาผ่านเข้าสู่ปี 2550 จึงเกิดความสนใจที่อยากจะปลูกกุหลาบ โดยซื้อสายพันธุ์ที่คิดว่าชอบมาปลูกเองที่บ้าน และลองเรียนรู้ในการปลูกเองเพื่อหาประสบการณ์
“ตอนเริ่มใหม่ๆ นี่เรียกว่ามือสมัครเล่นก็ว่าได้ ปลูกในแบบที่เราไม่มีความรู้อะไรเลย ซื้อมา 200-300 ต้น สรุปว่าตายสะเด็ด ต่อมาก็สั่งแบบแพงมาลองปลูกอีก เป็นแบบกุหลาบล้างราก (BARE ROOT ROSE) มาทดลองติดตาดู ซึ่งสมัยนั้นยังไม่มีใครมีกุหลาบอังกฤษจำหน่ายมากนัก ซึ่งเราก็เอามาติดตาจำหน่าย โดยเน้นนำเข้ามาส่วนใหญ่ กว่าจะประสบผลสำเร็จก็ใช้เวลาประมาณ 5 ปี จนมีประสบการณ์ ลองผิดลองถูกอยู่นานพอควร” คุณปาริชาติ เล่าถึงความเป็นมา
ซึ่งกุหลาบที่ปลูกอยู่ภายในสวนทั้งหมด คุณปาริชาต บอกว่า จะดูตามความต้องของตลาดเป็นส่วนใหญ่ ว่าในแต่ละช่วงนั้นลูกค้าสนใจซื้อแบบไหนไปปลูก ซึ่งในสมัยก่อนตลาดจะเน้นกุหลาบอังกฤษ แต่ปัจจุบันตลาดไม่เน้นเรื่องสายพันธุ์มากนัก แต่จะชอบสายพันธุ์ที่เน้นมีดอกใหญ่ ดอกแน่น และมีกลิ่นหอม
กว่าจะออกจำหน่าย ไม้ต้องมีอายุ 8 เดือนขึ้นไป
กุหลาบก่อนที่จะออกมาเป็นต้นที่สวยและมีดอกพร้อมจำหน่ายได้นั้น คุณปาริชาต เล่าให้ฟังว่า ต้องมีขั้นตอนในการจัดการหลายอย่าง โดยขั้นตอนแรกจะปลูกเลี้ยงกุหลาบป่าสำหรับใช้ทำเป็นต้นตอ ซึ่งระยะการปลูกต้นตอป่าต้องใช้เวลาประมาณ 4-5 เดือน เพื่อให้มีรากที่สมบูรณ์เดินเต็มกระถาง
“พอเราได้ต้นตอป่าที่แข็งแรง มาเป็นต้นตอแล้ว ซึ่งการติดตาเราจะเลือกตาที่เป็นตาแก่เท่านั้นจากกิ่งพันธุ์ดี โดยที่สวนเราจะเน้นตาแก่ จะไม่เหมือนกับที่อื่นที่เขาจะใช้ตาอ่อน เพราะตาแก่ใช้เวลานานหน่อยประมาณ 2-3 เดือน กว่าจะแตกยอด แต่ถ้าติดสนิทแล้วแตกยอดออกมา การเจริญเติบโตและความแข็งของตาแก่จะดีกว่ามาก ทางสวนเราจึงเน้นที่จะใช้ตาแก่เท่านั้น” คุณปาริชาต อธิบาย
ซึ่งวัสดุที่ใช้ปลูกกุหลาบเป็นดินที่มีส่วนผสมของขี้วัว ขี้หมู แกลบ และมะพร้าวสับที่หาได้จากท้องถิ่น โดยเน้นให้เป็นวัสดุปลูกที่ระบายน้ำได้ดี แต่มีความชุ่มชื่นและเต็มเปี่ยมไปด้วยธาตุอาหาร
จากนั้นเมื่อเห็นว่าตากุหลาบของกิ่งพันธุ์ดีติดสนิทกับต้นตอเรียบร้อยแล้ว จะใช้เวลาดูแลไปอีกประมาณ 8-9 เดือน จึงจะนำไม้ออกจำหน่ายได้
“กุหลาบที่สวนหลังจากที่ติดตาสนิทดีแล้ว ก่อนที่จะออกจำหน่ายได้ ต้องดูแลให้มีอายุอย่างน้อย 8 เดือนขึ้นไป จะเป็นไม้ไซซ์เล็ก โดยช่วงก่อนที่จะครบอายุขายได้ จะทำการตัดแต่งกิ่งใส่ปุ๋ย เพื่อให้กุหลาบได้สะสมอาหารภายในต้น ซึ่งปุ๋ยก็ให้ปกติเป็นปุ๋ยชีวภาพ สวนที่นี่จะไม่ใช้ปุ๋ยเคมี ที่เร่งให้ไม้โตไวๆ พอเห็นดอกเริ่มจะออกก็จะเปลี่ยนให้ปุ๋ยเป็นขี้ค้างคาวขี้ไก่แทน ในปริมาณที่เหมาะสม ซึ่งสูตรเราก็ปรับปรุงไปเรื่อยๆ ส่วนการรดน้ำจะรดทุกวัน ดูตามความเหมาะสมของสภาพอากาศ” คุณปาริชาต บอกถึงการดูแล
ในเรื่องของการป้องกันโรคและแมลง ช่วงฤดูหนาวจะระวังศัตรูพืชจำพวกไรแดง และส่วนช่วงฤดูฝนจะป้องกันโรคใบจุด เพราะสภาพอากาศเช่นนั้นจะทำให้มีความชื้นกุหลาบจะเกิดเชื้อราได้ง่าย ทำการป้องกันด้วยการฉีดพ่นยาเพื่อป้องกันไว้ตลอดเวลา เนื่องจากที่สวนของเธอมีต้นกุหลาบจำนวนมาก จำเป็นที่จะต้องป้องกันเพื่อไม่ให้เกิดความเสียหาย ซึ่งยาฉีดพ่นสามารถหาซื้อได้ทั่วไปตามท้องตลาด
ผลิตให้มีหลากหลายราคา ที่ลูกค้าสามารถเข้าถึงได้ง่าย
ในเรื่องของการทำตลาดกุหลาบพร้อมดอก คุณปาริชาต เล่าว่า ปัจจุบันการแข่งขันของแวดวงกุหลาบค่อนข้างมีสูง เมื่อเทียบกับช่วงแรกที่เธอเริ่มทำเป็นธุรกิจใหม่ๆ ซึ่งเธอเองก็ต้องมีการปรับตัวตามไปกับกระแสของตลาดปัจจุบันด้วยคือ พยายามจัดการบริหารให้ไม้ภายในสวนมีต้นทุนที่ต่ำที่สุด แต่ยังคงคุณภาพของไม้เอาไว้ให้ดีที่สุด เพื่อให้ลูกค้ามีทางเลือกมากขึ้นในการซื้อไม้ที่ได้ราคาย่อมเยา
“ปัจจุบันต้องทำต้นทุนให้ถูกที่สุด แต่ต้องให้คุณภาพไม้ของเราเหมือนเดิม ณ เวลานี้ราคาขาย บอกเลยว่าก็ลงมาสุดๆ แล้ว ซึ่งราคาของกุหลาบนอก ราคาต่ำสุดที่สวนจำหน่ายอยู่ที่ต้นละ 150 บาท และก็ราคาอื่นๆ ก็มีสูงต่ำแตกต่างกันไปตามอายุ ตามขนาดไซซ์ของไม้ ต้นละ 300-500 บาท สูงขึ้นไปก็ต้นละเกือบ 1,000 บาท ก็มี ต้องบอกก่อนเลยว่าราคานี้ ถือว่าไม่แพงเมื่อเทียบกับการดูแลเป็นปี กว่าเราจะนำออกมาขายได้ ซื้อไปดูแลต่อก็ถือว่าไม่ผิดหวังแน่นอน” คุณปาริชาต บอก
คำแนะนำสำหรับผู้ที่มีกุหลาบปลูกเลี้ยงอยู่ที่บ้าน ไม้เจริญเติบโตได้ไม่สมบูรณ์เต็มที่เหมือนตอนที่ซื้อมาครั้งแรก คุณปาริชาต ให้วิธีแก้ไขว่า ให้สำรวจเรื่องแสงแดดว่ามีเพียงพอต่อความต้องการของต้นกุหลาบหรือไม่ เพราะกุหลาบเป็นไม้ที่ต้องการแสงแดดเต็มวัน ส่วนเรื่องต้นมีความแคระแกร็นให้ดูดินว่ายังสมบูรณ์อยู่ไหม
“ปัญหากุหลาบที่ไม่โต มีไม่กี่อย่างที่ต้องแก้ไข สิ่งแรกที่ว่าไม้ไม่ค่อยโต เราต้องสำรวจดินด้วยว่า หมดอายุหรือยัง เพราะนานไปสารอาหารในดินมันจะหมด สังเกตได้จากสภาพดิน ถ้ามันแฉะก็แสดงว่ามันเสื่อมสภาพ ส่วนดินอีกแบบที่เห็นบ่อยๆ คือดินที่แข็งเป็นคาบ รู้ได้เลยว่าเกิดจากการใช้ปุ๋ยเคมีมากไป ก็ต้องเปลี่ยนดินใหม่ พร้อมทั้งตัดแต่งไม้ ปลูกใส่ดินใหม่ เท่านี้กุหลาบก็จะกลับมาสวยเหมือนเดิม และอีกปัจจัยคือเรื่องแสงแดด อันนี้สำคัญต้องปลูกให้ได้รับแดดอย่างเต็มที่ มีแสงแดดเพียงพอ”
สำหรับท่านใดที่อยากปลูกกุหลาบเป็นอาชีพสร้างเงิน คุณปาริชาต ให้คำแนะนำว่า “การปลูกกุหลาบมันไม่มีอะไรตายตัว ต้องเรียนรู้ก่อนว่า กุหลาบมีอุปนิสัยอย่างไร ซึ่งคนที่ต้องการจะทำเป็นอาชีพ จะรู้เองว่าต้องปลูกกุหลาบแบบไหน ถึงจะเหมาะกับตัวเขาเองมากที่สุด ซึ่งถ้าจะให้บอกบางทีมันบอกได้ไม่หมด ซึ่งตัวเราเองก็เรียนรู้จากประสบการณ์ เพราะฉะนั้น จะรู้ว่าเราเป็นคนแบบนี้ จะต้องจัดการอย่างไรกับสิ่งที่เราปลูก ซึ่งการปลูก การติดตา ขึ้นอยู่กับเทคนิคของแต่ละคน มีไม่เหมือนกัน ใครสนใจก็สอบถามได้ยินดีให้คำแนะนำ”
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณปาริชาต ธีรธรรมานนท์ หมายเลขโทรศัพท์ (081) 821–7604
