ผู้เขียน	เมย์วิสาข์
เผยแพร่	วันพุธที่ 11 เมษายน พ.ศ.2561

ชื่อวิทยาศาสตร์ Dalbergia oliveri Gamble (D.obariensis pierre)

ชื่อวงศ์ LEGUMINOSAE

ชื่อสามัญ Burma rosewood tamalan

ชื่ออื่นๆ ดูสะแตน เก็ดแดง อีเม็ง พะยูงแกลบ กะซิบ หมากพลูตั๊กแตน ประดู่ชิงชัน

ผมเป็นคนแข็งกร้าวแกร่ง แต่แปลกที่มีคนอยากมีผมอยู่ในทุกครัวเรือน เพียงแต่ผมถูกใช้งานหนักไปหน่อย เช่น ถูกตี ถูกฝังดิน ถูกใช้เป็นคานรับเรือนเสาบ้าน ไม่มีใคร “ชิงชัง” ผม แต่ถ้าชิงชังใครเขาก็ใช้ผมเป็น “ไม้คมแฝก” ไปตีหัวคนนั้น ผมก็เดือดร้อนเสียชื่อไม้ดีๆ อย่างผม

ชื่อผมแปลก มีบางคนเขียนผิดทำให้เป็นความหมายที่ไม่ดี ลองถามเด็กนักเรียน นักศึกษา สมัยนี้ว่ารู้จัก “ชิงชัน” ไหม ตอบกันว่าไม่รู้จัก ไม่รู้ด้วยว่าเป็นชื่อต้นไม้ รู้จักแต่คำว่า “ชิงชัง” คือเกลียด แต่พอนำผมไปทำเป็น “ผืนระนาด” ผมถูกตีเป็นแผ่นระนาดเอกดังทั่วทิศทั่วไทย นำผมไปฝังดินทำเสาเรือน คานบ้าน ทำเฟอร์นิเจอร์ ทำเครื่องดนตรี ไม้ตีกรับ กลองตะโพน เสาซออู้ ซอด้วง รวมทั้งเครื่องไม้แกะสลัก ทำเครื่องมือเครื่องใช้สารพัด แต่กลับบ่นกันว่าหาตัวผมยาก ราคาแพง

ผมถูกลักลอบตัดจนกลายเป็นไม้ที่หายาก เป็นไม้ต้องห้าม กว่าจะนำมาใช้ประโยชน์ผมต้องบรรลุนิติภาวะคืออายุถึงยี่สิบปี จะมีเนื้อแน่น แก่นแข็ง สูงได้ถึง 25 เมตร เปลือกหนา สีน้ำตาลเทา กระเทาะล่อนเป็นแว่น แผ่นเนื้อสีน้ำตาลอ่อน แต่แก่นสีม่วง มีเส้นแทรกดำและมีเสี้ยนสน เป็นที่ต้องการของต่างประเทศอย่างมาก โดยเฉพาะประเทศจีน ใช้ผมเป็นสินค้า ซื้อขายวัดความยาวเป็นนิ้วเชียวละครับ

เรื่องที่ผมอยากจะคุยอีกอย่างคือเกี่ยวกับ มอด มด ปลวก เชิญมากัดกินได้เลย ฟันหักแน่นอน ผมอยู่ที่ไหนปลวกไม่สนใจ ฟังดูเหมือนว่าผมจะกร้าวแกร่ง แต่เมื่อผมออกดอกแล้วก็น่ารักเชียวละ เพราะดอกสีขาวอมม่วง ออกดอกตามปลายกิ่ง ตอนช่วงมีนา เมษา พฤษภา นี่แหละ เสร็จแล้วออกฝักหุ้มเมล็ดเป็นกระเปาะ  มองคล้ายมีปีก หลังจากนั้นก็พัฒนาเป็นผล เมล็ดเพาะขยายพันธุ์ได้ดี จึงพบผมทั่วไปตามป่าเบญจพรรณ หรือป่าเต็งรัง หรือสภาพดินลูกรัง แต่จะหาผมทางภาคใต้ได้ยากมาก หรือว่าผมไม่ชอบกลิ่นไอทะเล

ผมภูมิใจที่เป็นไม้มงคลประจำจังหวัดหนองคาย รวมทั้งเป็นไม้ที่มีคุณค่าทางภาคอีสาน มีสรรพคุณทางด้านสมุนไพร เขาใช้เปลือกนำไปต้มชะล้างและรักษาแผลเรื้อรัง โดยนำไปโปะทับจุดที่เป็นแผล แกนหรือแก่นใช้บำรุงโลหิต ให้รสฝาดร้อนสำหรับสตรี และสิ่งที่ผมภูมิใจอีกอย่างคือ ผมเป็นพืชตระกูลถั่ว มีรากฝอย มีปมรากถั่วที่ทำให้ดินดีต่อต้นไม้อื่นด้วย (Rhizobium)

เพราะความแข็งแรง แข็งแกร่ง จึงทำให้ผมถูกใช้ กลายเป็น “หมอน” ให้รถไฟแล่นผ่าน พอเป็นระนาดก็ตีผม แล้วก็บอกว่าเสียงร้องเพราะดี ทำผมสารพัด แล้วบอกว่าฝังอยู่ในดินเป็นเสาเรือน อย่ากังวลไม่มีใคร “ชิงชัง” ยังรักและต้องการผมตลอดไป