เกาะติดกองถ่าย ชีวิตเกษตรกร

สวัสดีครับท่านผู้อ่านที่รักทุกท่าน วันนี้เป็นเหมือนหนึ่งวาระพิเศษที่ผมขอนำเรื่องราวมาเล่าให้ฟัง (อ่าน) กัน เรื่องก็คือ ผมโชคดี (หรือเปล่าหว่า) ได้มีโอกาสทำรายการโทรทัศน์ ทิดโสok เป็นรายการในลักษณะวาไรตี้เกษตร ทางช่อง psi73 (จานดำ) ออกอากาศช่วงเวลา 16.00-16.30 น. ทุกวันเสาร์-อาทิตย์ โจทย์ใหญ่คือ ทำอย่างไรจึงจะฉีกออกจากรายการเกษตรตามช่องต่างๆ ที่มีอยู่แล้ว

ผมและทีมงานร่วมกันออกแบบรายการในลักษณะที่เราอยากเห็น สมมติเราเป็นคนดู ก็ออกมาประมาณว่า เราจะถ่ายทอดวงจรชีวิตเกษตรกร ปลูก ดูแล แปรรูป ขาย และบริโภค โดยในทุกเทปที่ต้องมีประจำก็คืออาหาร นำผลผลิตจากสวนเกษตรมาปรุงอาหาร และบางส่วนก็มีการสนับสนุนจากกลุ่มเพื่อนในแวดวงเกษตรด้วยกัน เช่น หนังสือพิมพ์กุ้งไทย – สนับสนุนกุ้งสดๆ มาปรุงอาหาร, พฤษภาฟาร์ม – สนับสนุนปลาและสินค้าแปรรูปจากปลาในฟาร์มมาให้ปรุงอาหาร, บริษัท เลิศรส เบฟเวอเรส จำกัด – สนับสนุนน้ำผลไม้ ผลิตภัณฑ์น้ำแปรรูปต่างๆ, เนินกระทิง อิงกมลโฮมสเตย์ เขาแผงม้า – ร่วมสนับสนุนที่พัก, น้ำพริกกากหมูกาญจนา, ยาสีฟันภูมันตรา – สนับสนุนยาสีฟันมาร่วมแจก, น้ำดื่มจากสวนคุณโซ – น้ำดื่มสะอาดที่จัดมาประจำกองถ่าย กลุ่มเพื่อนทั้งในและต่างประเทศสนับสนุนงบประมาณในการเดินทาง และร่วมเป็นสมาชิกในกองถ่าย รวมถึงทีมเชฟปรุงอาหารระดับมืออาชีพ, ชา ST-GOLD สนับสนุนผลิตภัณฑ์ชาเพื่อสุขภาพ และผงซักฟอกอะตอม+ที่ร่วมสนับสนุนผู้ร่วมรายการ

เทปแรกและเทปสอง เรายกกองไปที่สวนฝรั่งกิมจูวราภรณ์ 2 กระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร สวนฝรั่งในพื้นที่ 14 ไร่ ที่สร้างรายได้ปีและเกินล้านบาท สองสามี-ภรรยาที่ยังดูหนุ่มสาว ช่วยกันดูแลสวนฝรั่งอย่างดี เข้ากับสูตรสำเร็จของรายการที่ตั้งไว้คือ ปลูกได้ ขายเป็น เน้นสตอรี่ มีดีที่การแปรรูป สวนนี้ปลูกเอง ขายเอง ขยายกิ่งพันธุ์เอง ทั้งปลูกขยายพื้นที่และจำหน่ายให้กับสมาชิก

จากอดีตสาวแบงก์ที่นั่งทำงานเย็นๆ ในห้องแอร์ วันหนึ่งหัวใจเรียกร้องให้มาตากแดด ตากลม เป็นสาวชาวสวน อาชีพที่บรรพบุรุษเคยพาทำมาก่อนแล้ว เมื่อแรกเดินหน้า อุปสรรคมากมายก็ถาโถม อาชีพเกษตรกรรมมิใช่ใครอยากทำก็จะทำได้ หรือประสบผลสำเร็จทันที กว่าจะมีรอยยิ้มหรือเสียงหัวเราะ ต้องผ่านน้ำตาและเสียงสะอื้นมาไม่น้อย การปลูกไม่ใช่เรื่องยาก แต่การดูแล การพัฒนาผลผลิตให้ได้คุณภาพ เป็นเรื่องที่ต้องบ่มเพาะไปตามกำหนดการของเข็มนาฬิกา เรียกว่าทุกวันนี้ประสบการณ์ที่มีสามารถสอนมือใหม่ให้ประสบผลสำเร็จได้เลย

ทำสวนฝรั่งใครว่ามีรายได้เพียงจากผลหรือกิ่งฝรั่งกันเล่า ที่สวนนี้ยังมีไม้คันล้อม หมายถึงไม้ที่ปลูกริมแดนเพื่อเป็นแนวกันลมและสำแดงอาณาเขตไปในตัว ประกอบด้วย มะพร้าว มะม่วง มะกรูด ในพื้นที่วงรอบ 14 ไร่ สร้างรายได้ปีหนึ่งเป็นเงินเรือนแสนเช่นกัน ไม่ต้องดูแลอะไรมาก น้ำไม่รด ปุ๋ยไม่เคยสัมผัส ปล่อยให้เป็นไปตามธรรมชาติ ถึงเวลาก็เก็บผลผลิตมาจำหน่ายได้ทันที

การชักร่องสร้างผลพลอยได้คือปล่อยปลากินพืชลงไป ปลาตะเพียน ปลานิล ปลาไน เวียนว่ายโดยเสรีในพื้นที่สวน ตัดหญ้าให้บ้างในบางโอกาส พอถึงเวลาก็มีพ่อค้ามาเหมาจับเอง ก็เป็นอีกหนึ่งรายได้ที่ไม่น้อยเท่าใดเลย และร่องน้ำก็มีผลดีคือมีน้ำไม่ขาดร่อง ต้นไม้ต่างๆ ก็ใช้รากมาดูดกินเองได้ตามสะดวก ที่ต้องดูแลจริงๆ ก็เฉพาะฝรั่งเท่านั้น

ระยะปลูก 2×3 เมตร ในแนวทแยง แม้จะดูแน่นไปบ้างแต่ทางสวนบอกว่า นี่คือระยะที่เหมาะสมสำหรับสวนนี้ ติดผล-ห่อผล-เก็บผล-ตอนแต่งกิ่ง เป็นวงจรการทำงานในแต่ละรอบในสวนฝรั่ง นอกจากสายพันธุ์กิมจูแล้ว ที่สวนยังลงฝรั่งอีกหลายสายพันธุ์ ทั้งสายไต้หวันและสายไทยไส้แดง

“ทำไมต้องปลูกฝรั่งไทยด้วยครับ”

“อนุรักษ์ไว้ค่ะพี่ ไปเจอต้นลูกดก ผลสวย และชิมแล้วอร่อยมาก เลยขอกิ่งเขามาปักชำ”

“หา! ชำได้ด้วย นึกว่าตอนอย่างเดียว”

“ตอน ชำ ทาบกิ่ง เสียบยอด ทำได้หมดแหละพี่ ฝรั่งทำไม่ยากหรอก”

“จากกิ่งตอน อีกนานไหมจึงจะปล่อยให้ติดผล”

“ปลูกไป 6 เดือน ให้ต้นสมบูรณ์ค่อยเริ่มให้ติดผลค่ะพี่ อย่าเพิ่งไว้เยอะนะ เดี๋ยวต้นโทรม”

“ถามอีกนิดนะ ห่อผลทำไม แล้วเราห่อตอนไหน”

“ห่อกันแมลงมากวนพี่ แมลงวันทองตัวแสบเลย ต่อยลูกไหนเป็นต้องปลิดทิ้ง ส่วนห่อตอนไหนเหรอ ตอนเท่าเหรียญ 10 บาทค่ะ”

จากสวนวราภรณ์ 2 สัปดาห์ต่อมาเราก็เดินทางไปที่สวนเสน่ห์พันธุ์ไม้ ที่ ไทรน้อย ลุงเล็ก หรือ ลุงเสน่ห์ ลมสถิตย์ เจ้าของสวนยืนยิ้มร่ารอรับทีมงานเราอยู่หน้าสวน ที่สวนลุงเล็กมีเอกลักษณ์คือ มีผลไม้มากมายที่ปลูกไว้ขยายพันธุ์ ส่วนหนึ่งปล่อยให้ติดผลเพื่อดูว่าตรงสายพันธุ์หรือไม่ พื้นที่ 7 ไร่ ของลุงเล็กร่มครึ้มไปด้วยเหล่าพันธุ์ไม้ ไม่ว่าจะเป็น มะม่วง ฝรั่ง ส้มโอ ละมุด ชมพู่ มะขาม กล้วย มัลเบอร์รี่ ไผ่ สะเดา ฯลฯ ต่างหยัดยืนอวดยอดอวดผลกันอย่างไม่น้อยหน้ากัน ที่สำคัญ มะม่วงหลากสายพันธุ์หลายสีสัน บ้างเขียว บ้างแดง บ้างออกม่วง บ้างเหลือง ดูน่าตื่นตาตื่นใจไม่น้อยเลย

“ลุงปลูกมะม่วงกี่สายพันธุ์ครับ”

“ประมาณร้อยกว่าครับ”

“มาจากประเทศอะไรบ้างครับลุง”

“โห! มาจากทั่วโลกเลย ของไทยก็มี ไต้หวัน ออสเตรเลีย อินเดีย พม่า อเมริกาใต้ นับไม่ไหวเลย”

“แล้วที่เน้นๆ ล่ะครับ มีเยอะไหม”

“เน้นที่อร่อย ผลสวย ดก สีสันสวยงามก็เกิน 30 สายพันธุ์แหละ”

“ขนาดผลมีแบบไหนครับลุง”

“มีตั้งแต่ 2-3 ขีดไปจนถึงลูกละ 2 โลนั่นแหละครับ ทั้งลูกกลม ลูกยาว ยาวรี มีหลายรูปแบบ”

“แล้วมีอะไรอีกครับ”

“ที่นี่เป็นแหล่งเก็บและขยายสายพันธุ์เลยนะ อย่างสะเดาของลุงออกดอกทั้งปีนะ ฝรั่งก็มีสายไต้หวันหลายพันธุ์ทั้งไส้แดงไส้ขาว ละมุดยักษ์ลูกใหญ่ กรอบ หวาน อร่อยมาก ชมพู่โบราณก็มี กล้วยก็มาจากหลายที่ มะขามยักษ์กำลังติดเต็มต้นเลย ยังมีมะขามแดงอีก ส้มโอของลุงก็เป็นพันธุ์แดงโรตี เนื้อแดงหวานอร่อย ที่นี่ต้องได้ชิมผลว่าอร่อยตรงสายพันธุ์เราถึงจะขยายพันธุ์”

ลุงเล็กพาเดินเลาะไปตามร่องสวน ช่างภาพก็เกาะติดไปด้วยอย่างไม่ยอมห่าง บางครั้งลุงก็เด็ดให้ชิม บางครั้งก็แวะถ่ายภาพนิ่งกัน ด้วยสภาพสวนที่มีต้นไม้ใหญ่อยู่ไม่น้อย ทำให้แดดยามบ่ายไม่ทำให้รู้สึกร้อนมากนัก ที่สำคัญ ผลไม้ที่ได้ชิมแต่ละอย่างก็ล้วนอร่อยและเพิ่งเคยได้ลิ้มรส ทำให้การถ่ายทำรายการเป็นไปด้วยความสนุกสนานและเอร็ดอร่อย

เดินเก็บภาพจนเหนื่อย ลุงก็พามาพักที่บ้าน ที่นี่ทีมเชฟกำลังปรุงอาหารกันอย่างสนุกสนาน ลาบหมู ปลานิลเผา แกงหน่อไม้ดองใส่ปลาหมู ผัดเผ็ดกบ สารพัดอย่างทยอยออกมาให้ชิมกันไม่ขาดสาย น่าจะเป็นกองถ่ายที่ครื้นเครงมากที่สุดอีกกองหนึ่งทีเดียว เหล่าเพื่อนๆ สมาชิกเริ่มทยอยมากันมากขึ้น หลังจากอาหารยามบ่ายเสร็จสิ้น เราก็จะไปถ่ายทำพร้อมเรียนรู้เรื่องการขยายพันธุ์มะม่วงกัน

ลุงเล็กมีแปลงเพาะกล้ามะม่วงไว้ใช้งานด้วย ลุงเล่าว่า กล้าเหล่านี้ส่วนมากเป็นกล้ามะม่วงแก้วขมิ้น ซื้อมาจากโรงงานแปรรูปเนื้อและน้ำมะม่วง นำเมล็ดมาดำปลูกลงแปลงระยะห่างเพียงวางฝ่ามือ ใช้เวลาดูแลประมาณ 6 เดือน ก็ถอนมาทำตอขยายพันธุ์ได้แล้ว ใกล้ๆ กันนั่นเอง ทุกคนมองเห็นตุ้มตอนขนาดคนกอดได้ เสียงร้อง “อู้หู” ดังไม่ขาดปาก เพราะคงเป็นตุ้มตอนที่ใหญ่มากๆ ตอนมะม่วงกิ่งเท่าขาคนโตได้เลย

“นั่นไม่ใช่ตุ้มตอน เป็นการเสริมราก ที่นี่เราทำสองชั้น ใช้ตอประมาณ 12 ตอนต่อหนึ่งต้นแบบนี้”

“ผมนึกว่าตุ้มตอนครับลุง”

“นี่แหละ ที่สวนเราขยายพันธุ์จากกิ่งทุกขนาด ลูกค้าต้องการแบบไหนทำให้ได้หมด”

“แบบนี้แพงไหมครับลุง”

“ก็มีตั้งแต่ 5,000 จนถึงเป็นหมื่นครับ ส่วนมากเขาจะสั่งทำแฟนซีด้วย”

“แฟนซีมะม่วงเนี่ยนะ ทำไงครับลุง”

“ก็ต้นเดียวมีหลายๆ สายพันธุ์ไง สั่งมาได้ จะเอาพันธุ์อะไรมั่ง ลุงจัดให้ได้”

“คิดยังไงครับลุง”

“สายพันธุ์ละ 1,000 บาท เสียบให้สองยอดกันเสีย รับรองเอาไปปลูกต้นเดียวก็เหลือพอ”

ในรายการเราถ่ายและตัดต่อรายละเอียดการเสริมราก เสียบยอด ทาบกิ่งมาให้เห็นชัดๆ ผู้ชมรายการสามารถนำไปเรียนรู้และดัดแปลงไปสู่พืชพันธุ์อื่นๆ ได้เลย หากท่านผู้อ่านสนใจอยากชมรายการก็ไม่ยากครับ บ้านไหนที่มีจานดำ psi ก็เปิดไปที่ช่อง 73 หากไม่มีก็ดูย้อนหลังได้จากยูทูบ พิมพ์ค้นหาคำว่า “ทิดโสok” เท่านั้นเอง หรือจะติดตามในเพจ ทิดโสok ก็ยินดีต้อนรับครับ

ท้ายนี้ ผมขอฝากรายการวาไรตี้เกษตรจากเกษตรกรตัวน้อยๆ ในชื่อรายการ ทิดโสok ไว้ให้เป็นอีกหนึ่งทางเลือกของท่านผู้ชมครับ ทุกวันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 16.00-16.30 น. เปิดช่อง psi73 มาพบกันได้เลย ขอบคุณครับ   

…..