| ผู้เขียน | สุจิต เมืองสุข |
|---|---|
| เผยแพร่ |
ส่วนใหญ่คนรักนก เมื่อได้เลี้ยงนกก็มักจะไม่เลี้ยงนกเพียงชนิดเดียว แต่จะเลี้ยงหลายชนิดที่จัดอยู่ในกลุ่มเดียวกัน เพื่อสะดวกต่อการดูแล เช่น กลุ่มคนรักนกปากขอ ก็จะมีนกเลิฟเบิร์ดเลี้ยงให้เห็น ตามมาด้วยนกค็อกกะเทล หรือ ซันคอร์นัว เลี้ยงร่วมอยู่ด้วย และอาจจะมีชนิดนกที่มากกว่านั้น ก็ไม่ถือว่าเป็นเรื่องผิด ขึ้นอยู่กับความชอบความรักของแต่ละบุคคล
เช่น คุณวิโรจน์ ไปล่ปลดทุกข์ ที่หลงใหลในสัตว์ปีกหลากสีสันมากตั้งแต่วัยเยาว์ เมื่อก้าวเข้าสู่วัยทำงาน ก็ซื้อมาเลี้ยงด้วยความรัก เริ่มต้นจาก 3 คู่ และคุณวิโรจน์เลือกนกเลิฟเบิร์ดทั้ง 3 คู่ เพราะรู้สึกรักในสีสันของเลิฟเบิร์ด คุณวิโรจน์ บอกว่า เขารู้สึกว่า นกเลิฟเบิร์ดมีหลายแบบหลายสี มีรายละเอียดในสีสันมากมายให้ได้สะสม หลังจากเลี้ยงได้สักระยะก็เริ่มผสมและได้ลูกนก ความชอบความรักเพิ่มขึ้นเป็นความใฝ่รู้ในเรื่องของการผสมพันธุ์ เพื่อให้ได้นกสีต่างๆ ได้ลุ้น ได้ตื่นเต้นทุกครั้งที่ได้ลูกนกออกมา
ลูกนกแต่ละคอกที่ฟักออกมา คุณวิโรจน์ เต็มใจดูแลอย่างดี แต่ด้วยจำนวนที่เริ่มเยอะมากขึ้น ประกอบกับมีคนเริ่มรู้ว่าคุณวิโรจน์เลี้ยงนก จึงมาขอซื้อ ส่งผลให้คนรู้จักคุณวิโรจน์แบบปากต่อปาก ในฐานะคนเลี้ยงนกและมีนกเพาะขายพันธุ์แบ่งจำหน่าย
แม้จะเริ่มต้นจากนกเลิฟเบิร์ด แต่ปัจจุบันนี้ คุณวิโรจน์มีนกที่ดูแลอยู่ 5 ชนิด ได้แก่ เลิฟเบิร์ด ค็อกกะเทล ซันคอร์นัว บลูกรีนชีคคอร์นัว พายแอปเปิ้ลคอร์นัว ที่จำกัดไว้เพียงเท่านี้ เพราะคุณวิโรจน์ ต้องการให้เวลากับนกทุกชนิดอย่างเต็มที่ หากจำนวนมากเกินจะทำให้ดูแลไม่ทั่วถึง นกอาจไม่มีคุณภาพ ซึ่งคุณวิโรจน์ไม่ต้องการให้เกิดเหตุการณ์เช่นนั้น
“เมื่อก่อนตลาดนกดีมาก เช่น นกบลูกรีนชีคคอร์นัว เมื่อ 5 ปีก่อน ราคาคู่ละ 30,000-40,000 บาท แต่ปัจจุบันราคาตกเหลือเพียงคู่ละ 3,000-4,000 บาทเท่านั้น ซึ่งไม่ได้หมายความว่า ราคานกในตลาดจะตกลงจนไม่น่าเลี้ยงหรือทำเป็นอาชีพ แต่เพราะมีปัจจัยหลายประการเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่น บางโอกาสที่นกให้ลูกน้อย หรือออกสู่สายตาคนรักนกน้อย ก็จะทำให้ราคาซื้อขายนกขึ้นตามความต้องการ”
หลังจากนกเลิฟเบิร์ดเปิดตลาดให้คนรู้จักคุณวิโรจน์ นกอื่นๆ ก็เข้ามาสร้างเรื่องราวให้คนรู้จักคุณวิโรจน์ด้วยเช่นกัน และ “ค็อกกะเทล” ก็เป็นนกที่คุณวิโรจน์ เลือกมาให้ได้ทำความรู้จักเพิ่มขึ้นในวันนี้
คุณวิโรจน์ บอกว่า นกค็อกกะเทลเป็นนกขนาดกลาง หางยาว มีหงอน สีสันไม่มากนัก แต่มีความน่ารัก ซึ่งจุดเด่นของนกค็อกกะเทลอยู่ที่ มีความเชื่อง ขี้อ้อน เรียนรู้ได้เร็ว ฉลาด ไม่ร้องเสียงดัง สามารถผสมพันธุ์และให้ไข่ได้ตลอดปี หากต้องการให้นกค็อกกะเทลมีความเชื่อง ควรเริ่มเลี้ยงตั้งแต่ยังเป็นนกลูกป้อน เพื่อให้คุ้นเคยกับผู้เลี้ยง หานำมาเลี้ยงตอนโต ก็ควรมีเวลาเล่นกับนกบ่อยๆ เพื่อให้นกคุ้นชินและติดผู้เลี้ยง ก็จะกลายเป็นนกเชื่อง ขี้อ้อน ติดเจ้าของในที่สุด
นกค็อกกะเทล เริ่มจับคู่เมื่ออายุได้ประมาณ 10 เดือน แต่หากต้องการผสมให้ได้ลูกนก ควรให้นกมีความสมบูรณ์ จึงควรรอให้นกมีอายุ 1 ปีขึ้นไปจึงให้ผสมได้ การผสมพันธุ์หรือการจับคู่ ควรรอให้นกจับคู่กันเองก่อน โดยนกรุ่นให้ปล่อยกรงรวม นกจะจับคู่กันเอง หลังจากสังเกตเห็นว่านกจับคู่กันแล้ว โดยมีพฤติกรรมไซซ์ขนให้กันและกัน บินตามคลอเคลีย แสดงว่านกจับคู่แล้ว ควรแยกนกคู่ดังกล่าวออกไว้กรงต่างหาก และนำรังมาไว้ให้นก นำขี้เลื่อยรองพื้นรังหนาประมาณ 1 เซนติเมตร สำหรับให้นกผสมพันธุ์และฟักไข่
กรณีที่ผู้เลี้ยงซื้อนกลูกป้อนไปเพียงตัวเดียว หลังจากนกโตอยู่ในวัยเจริญพันธุ์ ต้องการให้นกได้รับการผสม ควรหาคู่มาให้นก ซึ่งผู้เลี้ยงควรรู้ก่อนว่านกลูกป้อนของตนเองเป็นเพศใด จากนั้นจึงจะซื้อเพศตรงข้ามมาจับคู่ให้
วิธีดูว่านกเป็นเพศใด คุณวิโรจน์ แนะนำว่า ในนกอายุ 4 เดือน จะแสดงพฤติกรรมให้เห็นชัด นกเพศผู้จะส่งเสียงร้องหรือผิวปากบ่อยครั้ง ส่วนนกเพศเมียจะเงียบ หรือผิวปากนานๆ ครั้ง ซึ่งวิธีสังเกตนี้ได้ผลค่อนข้างแน่นอนเกือบ 100 เปอร์เซ็นต์ ยกเว้นผู้ที่ไม่แน่ใจ ควรใช้ประสบการณ์ตรวจบริเวณกระดูกเชิงกรานของนก หรือที่เรียกว่า ตะเกียบที่ก้นนก ซึ่งหากเป็นนกเพศผู้ตะเกียบที่ก้นจะชิดและปลายตะเกียบแหลม ส่วนเพศเมียลักษณะตะเกียบนิ่มและห่าง แต่สำหรับผู้เลี้ยงที่ยังไม่มีประสบการณ์ ไม่ควรตรวจสอบเพศด้วยวิธีนี้ เพราะอาจทำให้นกบาดเจ็บได้
หลังจากนกผสมพันธุ์ไม่นาน แม่นกจะออกไข่ นกค็อกกะเทลให้ไข่ครั้งละ 4-8 ฟอง ขึ้นกับความสมบูรณ์ของแม่นก การกกไข่เป็นหน้าที่ของทั้งพ่อนกและแม่นก พ่อนกกกไข่ในเวลากลางวัน แม่นกกกไข่ในเวลากลางคืน หลังจากไข่ใบแรกเริ่มฟักเป็นตัว จะเว้นวันฟักไข่ใบต่อไป บางครั้งอาจเว้นนานถึง 2 วัน ทำให้ลูกนกจากไข่ที่ฟักใบแรกมีอายุมากกว่าลูกนกที่ฟักจากไข่ใบสุดท้ายหลายวัน
“เพราะเหตุนี้ หากฟักเป็นลูกนกออกมาแล้ว ผู้เลี้ยงควรดูแลอย่างใกล้ชิด ถ้าไข่ครอกนั้นมี 1-4 ตัว ก็ปล่อยให้แม่นกและพ่อนกเลี้ยงลูกเองได้ แต่ถ้าลูกนกที่ฟักออกมามีจำนวนมากกว่า 4 ตัว ต้องเข้าไปช่วยเลี้ยง ด้วยการนำลูกนกที่โตกว่าออกมาเลี้ยงเป็นลูกป้อน หรือหากไม่นำออกมาเลี้ยงเป็นลูกป้อน ก็ควรหมั่นเข้าช่วยแม่นกหรือพ่อนกให้อาหารลูกนก โดยสังเกตกระเพาะว่าเต็มหรือไม่ หากผิวบริเวณกระเพาะอาหารเหี่ยวแสดงว่าไม่มีอาหารหลงเหลืออยู่ ควรหาอาหารป้อนให้กับลูกนก มิฉะนั้น อาจเกิดการสูญเสียลูกนกได้”
อาหารของนกค็อกกะเทล สำหรับคุณวิโรจน์ เห็นว่าอาหารนกก็เป็นทางเลือกหนึ่งที่ควรมีติดไว้และให้นกกินทุกวัน แต่อาหารเสริมที่ควรมีคือ ข้าวโพดสีเหลืองดิบ ขนมปังแผ่น ใบกะเพราทั้งก้าน และตะไคร้ ข้าวโพดสีเหลืองดิบและขนมปังแผ่น เป็นของชอบของนกค็อกกะเทลอยู่แล้ว ส่วนกะเพราเป็นพืชที่เมื่อนกกินเข้าไปแล้วจะช่วยเรื่องระบบการย่อยอาหารและช่วยเรื่องของการรักษาร่างกายหากเจ็บป่วยด้วยไข้หวัด ส่วนตะไคร้นั้น เป็นเสมือนสมุนไพรชนิดหนึ่ง เมื่อนกจิกกินไปแล้ว ส่วนที่เหลือของตะไคร้ก็จะตกตามรังของนก ช่วยไล่มดหรือแมลงที่มารบกวนในรังได้เป็นอย่างดี
หากพบว่านกป่วย โดยสังเกตพฤติกรรมของนกที่แสดงอาการพองขน ยืนหลบมุม ไม่เกาะคอน ควรใช้ยาผงลดไข้ละลายน้ำให้นกกิน แล้วพานกไปตากแดดอ่อนๆ ตอนเช้า เพื่อให้นกได้รับความอบอุ่น ซึ่งส่วนใหญ่หากนกป่วยนกจะต้องการความอบอุ่น ควรพาตากแดดในตอนเช้าช่วยได้มากทีเดียว
นกค็อกกะเทล เป็นนกผลัดขน มีระยะเวลาการผลัดขนตั้งแต่อายุ 4 เดือน 6 เดือน 9 เดือน หลังจากเจริญเติบโตเป็นนกในวัยเจริญพันธุ์แล้ว นกค็อกกะเทลจะผลัดขนปีละครั้งเท่านั้น
ในการผลัดขนแต่ละครั้ง ขนจะทยอยขึ้นใหม่ตามจำนวนขนที่หลุดไป ยกเว้นขนหัก กรณีขนหักไม่ได้หลุดจากโคน ไม่ควรดึงขนนกออก จำเป็นต้องปล่อยให้ขนเส้นนั้นหลุดออกเอง จากนั้นขนจะขึ้นใหม่ตามธรรมชาติ
ข้อควรระวังสำหรับผู้ที่ต้องการเลี้ยงนกค็อกกะเทล และเลี้ยงปล่อย เพราะนกเชื่อง ควรระวังสัตว์เลี้ยงภายในบ้านชนิดอื่น เช่น แมว สุนัข เป็นต้น
ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับนกค็อกกะเทลคือ ปัญหาเรื่องความไม่สะอาดของกรงและอาหาร อาจทำให้นกถ่ายเหลว ถ่ายติดก้น ซึ่งจะส่งผลให้นกป่วย และเป็นอาการที่หายยาก อาจสูญเสียนกได้ ดังนั้น ควรทำความสะอาดกรงนกให้บ่อยด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ อย่างไรก็ตาม โดยธรรมชาติของนกค็อกกะเทล จะไม่ขี้ในรังนอน ฉะนั้น การทำความสะอาดกรงก็ไม่ใช่เรื่องยุ่งยากมากอย่างแน่นอน
การเลือกซื้อนกค็อกกะเทล คุณวิโรจน์ แนะนำว่า ควรเลือกนกที่มีความสมบูรณ์ ดูรูปร่างของนก ความหนาแน่นของขน ความเรียบและมันของขน นิ้วเท้าครบ ดวงตาใส ไม่มีน้ำตาคลอเบ้า หากนกตัวดังกล่าวสภาพขนไม่สมบูรณ์ ก็ควรพิจารณาดูว่านกอยู่ในช่วงผลัดขนหรือไม่ หากอยู่ในช่วงผลัดขน ให้สังเกตดูขนใหม่ที่เริ่มแทงให้เห็น ถ้าเป็นเช่นนั้นแสดงว่านกอยู่ในช่วงผลัดขนจริง ไม่ได้เกิดจากปัจจัยอื่น ก็สามารถเลือกนกตัวนั้นๆ ได้
“สีของนกค็อกกะเทล มีไม่มาก แต่ลูกเล่นในสีพื้นของตัวนกมีหลายแบบ เช่น ลายหยดน้ำ ลายกั๊กเล็ก ลายกั๊กใหญ่ สีซิลเวอร์ก็เป็นสีออกเทาเงินที่ไม่ขาวเสียทีเดียว หรือสีมุก ก็เป็นสีที่บางคนเข้าใจว่า ไม่ค่อยมี แต่จริงๆ แล้ว ทุกสีมีทั่วไป อยู่ที่ผู้เลี้ยงว่าเคยเห็นหรือไม่ หากไม่เคยเห็นก็ต้องอยากได้เป็นธรรมดา สำหรับราคาซื้อขายนกของผม ราคาตั้งแต่ 300 บาทขึ้นไป”
ปัจจุบัน คุณวิโรจน์มีพ่อพันธุ์แม่พันธุ์นกที่จับคู่แล้วจำนวนมาก ทั้งเลิฟเบิร์ด ซันคอร์นัว ค็อกกะเทล บลูกรีนชีคคอร์นัว พายแอปเปิ้ลคอร์นัว หากท่านใดสนใจขอคำแนะนำในการเลี้ยง คุณวิโรจน์ก็ยินดี หรือจะแวะเข้าไปดูที่ฟาร์มก็ทำได้ที่ ตำบลสัตหีบ อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี ขอเพียงแต่ติดต่อมาล่วงหน้าก่อน ที่หมายเลขโทรศัพท์ (084) 783-4992 หรือติดตามดูทางเฟซบุ๊ก : สถานีเลี้ยงนก บ้านสัตหีบ
