| ที่มา | เยาวชนเกษตร |
|---|---|
| ผู้เขียน | สุจิต เมืองสุข |
| เผยแพร่ |
ปี 2559 กรมปศุสัตว์ ได้จัดโครงการประกวดโรงเรียนตามพระราชดำริ กิจกรรมปศุสัตว์ดีเด่นขึ้น และคัดเลือกได้โรงเรียนโครงการตามพระราชดำริ กิจกรรมปศุสัตว์ดีเด่น 3 อันดับ ได้แก่ โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านถ้ำหิน บ้านถ้ำหิน อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี โรงเรียนมัธยมพระราชทานนายาว ตำบลท่ากระดาน อำเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา และโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนการท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย เฉลิมฉลองครบรอบ 100 ปี วันคล้ายวันพระราชสมภพสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ตำบลกกตูม อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร
โครงการนี้ จัดขึ้นเพื่อเป็นตัวอย่างและแนวทางปฏิบัติงานแก่โรงเรียนทั่วไป และหาแนวทางพัฒนาโรงเรียนอื่นๆ ให้ประสบผลสำเร็จยิ่งขึ้น โดยมีกิจกรรมเด่นๆ อาทิ มีการเลี้ยงสัตว์อย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง บันทึกข้อมูลการผลิต รายงานรับ-จ่าย จำหน่ายสหกรณ์ สรุปผลการเลี้ยงและรายงานผลงานต่อเนื่องสม่ำเสมอ สรุปรุ่นการเลี้ยงไก่ไข่ จัดเก็บข้อมูลเป็นระเบียบใช้ศึกษาเรียนรู้ได้ วางแผนการเลี้ยงสัตว์อย่างเหมาะสมให้มีผลผลิตต่อเนื่องเพียงพอกับความต้องการของนักเรียน ซึ่งมีจำนวนมากและมีนักเรียนบ้านไกล จำหน่ายผลผลิตจากกิจกรรมให้ชุมชน โรงแรม รีสอร์ตใกล้โรงเรียนผ่านระบบสหกรณ์ของโรงเรียน เป็นต้น
โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนบ้านถ้ำหิน
บ้านถ้ำหิน อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี
มีกิจกรรมการเลี้ยงสัตว์ มีการเลี้ยงไก่ไข่ (กรงตับ) การเลี้ยงสุกรขุน การเลี้ยงเป็ดเทศ การเลี้ยงไก่พื้นเมือง (พันธุ์ประดู่หางดำ) ฯลฯ การจัดการผลิตปศุสัตว์ โรงเรือนและคอกสัตว์มีสภาพแข็งแรง ขนาดเหมาะสมกับสัตว์แต่ละประเภท ทำความสะอาดโรงเรือนและบริเวณรอบโรงเรือนจัดเก็บอุปกรณ์การเลี้ยงอย่างเหมาะสม เลี้ยงสัตว์หลากหลาย เพื่อผลิตอาหารและเป็นแหล่งเรียนรู้แก่นักเรียน วางแผนการเลี้ยงสัตว์ให้เหมาะสมกับช่วงปิดภาคเรียนและสภาพอากาศ เลือกพันธุ์สัตว์ที่เหมาะสมกับพื้นที่ เป็นที่ต้องการของชุมชน บันทึกข้อมูลกิจกรรม สรุปผลการเลี้ยงเมื่อจบรุ่นอย่างสม่ำเสมอ จัดแสดงข้อมูลต่างๆ เพื่อการศึกษาเรียนรู้
การเลี้ยงไก่ไข่ (กรงตับ) วางแผนเลี้ยงครั้งละ 200 ตัว
การเลี้ยงสุกรขุน ใช้เศษอาหารผสมกับวัตถุดิบอื่นๆ ที่หาได้ในโรงเรียน เช่น หยวกกล้วย เพื่อลดต้นทุน ขายสุกรขุนให้พ่อค้าและนำเงินซื้อเนื้อสัตว์เพื่อใช้ประกอบเลี้ยงนักเรียน
การเลี้ยงเป็ดเทศ ใช้เศษอาหารเป็นอาหาร เลี้ยงขยายพันธุ์โดยปล่อยให้ฟักไข่เองตามธรรมชาติ ช่วงฤดูฝนเก็บไข่ขายไม่ให้ฟัก
การเลี้ยงไก่พื้นเมือง (พันธุ์ประดู่หางดำ) เพื่อกระจายพันธุ์ให้แก่ผู้ปกครองเลี้ยงเพิ่มอาหารโปรตีนในครอบครัว เหลือจากการบริโภคสามารถจำหน่ายเป็นรายได้เสริม การบริหารจัดการผลผลิต นักเรียนได้ทานไข่สัปดาห์ละ 3 ฟอง ได้บริโภคอาหารประเภทเนื้อสัตว์ครบตามเกณฑ์ความต้องการ
ผลผลิตจากกิจกรรมต่างๆ นำเข้าโครงการอาหารกลางวันขายผ่านระบบสหกรณ์ เหลือจึงขายให้ผู้ปกครอง ชุมชน ไม่มีปัญหาในการจำหน่ายผลผลิต การแปรรูปทำไข่เค็ม มูลสัตว์นำไปทำปุ๋ยหมักใช้ในแปลงพืชผัก การบูรณาการและการขยายผลสู่ชุมชน บูรณาการกิจกรรมต่างๆ ทำปุ๋ยบ่อปลาจากมูลสัตว์ สหกรณ์ส่งผลผลิตจำหน่าย จัดทำบัญชี นำมูลสัตว์ทำปุ๋ยหมัก/ปุ๋ยคอกใส่แปลงผัก ผลผลิตประกอบอาหารกลางวันให้นักเรียนได้รับอาหารโปรตีน
การเรียนบูรณาการกับ 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ ภูมิปัญญาท้องถิ่น ใช้สมุนไพร ฟ้าทะลายโจร กะเพรา กระถิน ปอกระสา ต้นกล้วย ฯลฯ ผู้ปกครองและชุมชนมีส่วนร่วม สับเปลี่ยนกันทำหน้าที่ประกอบเลี้ยงอาหารกลางวันนักเรียน โรงเรียนขยายกิจกรรมการเลี้ยงสัตว์สู่ชุมชน ศิษย์เก่านำความรู้ ทักษะ ประสบการณ์เลี้ยงสัตว์ไปประกอบอาชีพ เข้ามาศึกษาหาความรู้ และปรึกษาปัญหาด้านการเลี้ยงสัตว์จากโรงเรียนเป็นประจำ
โรงเรียนมัธยมพระราชทานนายาว ตำบลท่ากระดาน
อำเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา
มีกิจกรรมการเลี้ยงสัตว์ การเลี้ยงไก่ไข่ การเลี้ยงไก่เนื้อ การเลี้ยงกระบือ 4 ตัว การเลี้ยงสุกร (หมูหลุม) การเลี้ยงเป็ดเทศ การจัดการผลิตปศุสัตว์ โรงเรือนคอกสัตว์สภาพแข็งแรง ขนาดเหมาะสมกับจำนวนสัตว์ มีการบำรุงรักษาที่ดี ปลอดภัยแก่สัตว์และนักเรียน ทำความสะอาดโรงเรือนและบริเวณรอบโรงเรือน จัดเก็บอุปกรณ์การเลี้ยงเหมาะสม เลี้ยงสัตว์หลากหลายชนิด เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้สำหรับนักเรียนและชุมชนประกอบอาหารกลางวันให้นักเรียน มีการบันทึกข้อมูลกิจกรรม สรุปผลการเลี้ยงเมื่อจบรุ่นอย่างสม่ำเสมอ
การเลี้ยงไก่ไข่ (กรงตับ) วางแผนครั้งละ 2 โรงเรือน นำเข้าเลี้ยงห่างกัน 6 เดือน การเลี้ยงไก่เนื้อ เลี้ยงภาคเรียนละ 600 ตัว นำเข้าห่างกัน 1 เดือน
การเลี้ยงสุกร (หมูหลุม) เพื่อการเรียนรู้ เลี้ยงด้วยเศษอาหาร ขายหมูขุนให้ชาวบ้าน ประกอบการเรียนการสอนทำฟาร์มครบวงจร
การเลี้ยงกระบือ เพื่อสาธิตการใช้แรงงานทำนา ลดต้นทุนการผลิต นำมูลกระบือเป็นปุ๋ยในการปลูกพืช การบริหารจัดการผลผลิต
ผลผลิตเพียงพอต่อจำนวนนักเรียน ใช้ประกอบอาหารกลางวันสัปดาห์ละ 3 ครั้ง เมนูอาหารหลากหลาย จำหน่ายผลผลิตสร้างรายได้ให้โรงเรียน ผลิตส่งสหกรณ์ร้านค้าจำหน่ายให้โครงการอาหารกลางวัน จำหน่ายให้ครู นักเรียนกลับบ้าน มีการแปรรูปถนอมอาหารทำไข่เค็ม ไข่ทรงเครื่อง นำเปลือกไข่ไปปลูกพืช ประดิษฐ์เป็นมู่ลี่ มูลสัตว์ทำปุ๋ย และแก๊สชีวภาพ
การจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อพัฒนานักเรียน นักเรียนมีส่วนร่วมรับผิดชอบกิจกรรมเลี้ยงสัตว์ ทำงานเป็นหมู่คณะ กล้าแสดงออก มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ จัดตั้งคณะกรรมการปศุสัตว์ คณะกรรมการสหกรณ์และกลุ่มยุวเกษตรกร ประชุมสรุปผลการดำเนินงานด้านปศุสัตว์
นอกจากกระบวนการเรียนการสอนตามสาระวิชายังจัดกิจกรรมให้นักเรียนฝึกการเรียนรู้ด้านการตลาด โดยนำผลผลิตของโรงเรียนออกขายในตลาด การวัดประเมินผลผู้เรียนตามตัวชี้วัดของแผนการบูรณาการกิจกรรมปศุสัตว์กับกิจกรรมอื่น เช่น การปลูกพืช เลี้ยงปลา สหกรณ์ บัญชีฟาร์ม และการเรียนการสอนโดยจัดเป็นฐานเรียนรู้ อาทิ ฐานเรียนรู้การเลี้ยงไก่ไข่ ฐานเรียนรู้การเลี้ยงไก่เนื้อ ฐานเรียนรู้การเลี้ยงหมูป่า ฐานเรียนรู้กระบือ ฯลฯ
โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนการท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย
เฉลิมฉลองครบรอบ 10 ปี วันคล้ายวันพระราชสมภพ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี
ตำบลกกตูม อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร
มีกิจกรรมการเลี้ยงสัตว์ การเลี้ยงไก่ไข่ (กรงตับ) การเลี้ยงไก่ไข่ (ปล่อยพื้น) การเลี้ยงไก่พื้นเมือง การเลี้ยงไก่เนื้อ การเลี้ยงไก่งวง การเลี้ยงสุกรขุน การเลี้ยงเป็ดเทศ การจัดการผลิตปศุสัตว์ วางแผนการเลี้ยงสัตว์อย่างต่อเนื่อง มีผลผลิตตลอดปี รายได้เป็นกองทุนของกิจกรรมเลี้ยงสัตว์หลากหลายชนิดเพื่อให้นักเรียนศึกษาเรียนรู้
การเลี้ยงไก่ไข่ (กรงตับ) ไข่วันละ 170 ฟอง การเลี้ยงไก่ไข่ (ปล่อยพื้น) ไก่โรดไทย 50 ตัว ให้ไข่วันละ 40 ฟอง มีตู้ฟักขนาด 300 ฟอง มีการฟักไข่ไก่ ผลิตและกระจายพันธุ์สัตว์ปีกให้โรงเรียนและชุมชน เพื่อการเรียนรู้และลดปัญหาการขนส่งสัตว์ทางไกล ขายลูกไก่ตัวละ 15 บาท การเลี้ยงไก่เนื้อ เลี้ยง 6 รุ่น รุ่นละ 100 ตัว สนับสนุนโครงการอาหารกลางวันของนักเรียน จำหน่ายผลผลิตเป็นเงินทุนหมุนเวียน
การเลี้ยงสุกรขุน 6 ตัว
การเลี้ยงเป็ดเทศ 27 ตัว ใช้เศษอาหาร ต้นกล้วยและเศษผัก เพื่อลดต้นทุนค่าอาหาร การเลี้ยงไก่พื้นเมือง เพื่อสนับสนุนโครงการอาหารกลางวันของนักเรียน จำหน่ายผลผลิตเป็นเงินทุนอย่างต่อเนื่อง และขยายให้นักเรียนนำไปเลี้ยงที่บ้าน
การเลี้ยงไก่งวง 4 ตัว เพื่อการเรียนรู้ของนักเรียน ขายมูลไก่และเศษอาหาร มีเงินกองทุน การบริหารจัดการผลผลิต ผลิตอาหารเพียงพอตามเกณฑ์ความต้องการ นักเรียนได้รับประทานไข่ไก่ สัปดาห์ละ 3 ฟอง ผลผลิตปศุสัตว์ขายผ่านสหกรณ์ และจำหน่ายให้โครงการอาหารกลางวันเป็นหลัก ที่เหลือจึงขายให้สหกรณ์ในหมู่บ้าน หรือผู้ปกครอง มูลสัตว์ใช้ในกิจกรรมพืชผัก
การจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อพัฒนานักเรียน จัดการเรียนการสอนตามนโยบาย ”ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้” โดยเพิ่มงานโครงการพระราชดำริฯ จัดฐานเรียนรู้ตามกิจกรรมต่างๆ มีครูให้คำแนะนำแต่ละฐาน การเรียนรู้งานด้านปศุสัตว์ จัดตั้งกลุ่มเลี้ยงสัตว์ให้นักเรียนมีส่วนร่วมรับผิดชอบ มีการหมุนเวียนกันแต่ละภาคเรียนให้เกิดการเรียนรู้และทักษะ สามารถนำไปประกอบอาชีพได้
