เผยเทคนิคการผลิตองุ่นแบบประณีต ให้ได้ผลดก ลูกใหญ่

ต่อเนื่องจากฉบับที่แล้ว ที่ผู้เขียนแวะไปเยี่ยมชม “สวนคุณปาน รีสอร์ทเขาใหญ่” ของ “คุณปานนภา ปาซ่อนกลิ่น” ตามคำแนะนำของ อาจารย์ประทีป กุณาศล นักวิชาการพืชสวนอิสระ อดีตข้าราชการกรมวิชาการเกษตร และเป็นที่ปรึกษาด้านวิชาการพืชสวนของ “นิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้าน”

“สวนคุณปาน รีสอร์ทเขาใหญ่” โดดเด่นในเรื่องเทคนิคการผลิตองุ่นแบบประณีต เพื่อเพิ่มปริมาณและคุณภาพของผลผลิตองุ่น โดยเทคนิคการจัดกิ่งองุ่น แบบ “กิ่งก้างปลา” ตามคำแนะนำของ ดร. ชินพันธ์ ธนารุจ (อีเมล [email protected]) สาขาไม้ผล คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ จนประสบความสำเร็จด้านการผลิตและการตลาด

ปัจจุบัน สวนแห่งนี้ปลูกองุ่นหลากหลายสายพันธุ์ เช่น พันธุ์แบล็คโอปอล พันธุ์บิวตี้ซีดเลสส์ พันธุ์เฟรมซีดเลสส์ พันธุ์เพอร์เร็ท พันธุ์คาดินัล ฯลฯ ภายหลังเก็บเกี่ยวผลผลิตเสร็จแล้ว จะพักต้นองุ่น งดการให้น้ำประมาณ 20 วัน เพื่อบังคับให้องุ่นออกดอกก่อนจึงเริ่มให้น้ำให้ปุ๋ยบำรุงต้น เมื่อผลองุ่นเติบโตเต็มที่ในระยะเวลา 120 วัน จึงค่อยตัดเก็บผลผลิตออกขาย

 

การผลิตองุ่นแบบประณีต

เดิมคุณปานปลูกองุ่นในโรงเรือนคลุมพลาสติกสำหรับปลูกองุ่น ขนาดความยาว 45 เมตร โดยการคลุมพลาสติกเฉพาะด้านบน ส่วนด้านข้างเปิดโล่ง ซึ่งโรงเรือนพลาสติกสามารถช่วยป้องกันหมอกและฝน ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดและแพร่ระบาดของโรค และเพิ่มความหวานให้สูงขึ้นในช่วงผลผลิตออกในฤดูฝนโดยใช้ต้นตอที่มีระบบรากที่ไม่แข็งแรงมาก

สวนแห่งนี้ ใช้โรงเรือนพลาสติกสำหรับปลูกองุ่น

โรงเรือนลักษณะนี้ สามารถปลูกองุ่นได้ จำนวน 40 ต้น เก็บผลผลิตได้ประมาณ 200 กิโลกรัม ต่อมาเมื่อคุณปานได้นำเทคนิคการจัดกิ่งองุ่นแบบ “กิ่งก้างปลา” ของ “ดร. ชินพันธ์ ธนารุจ” เป็นเทคนิคการบริหารจัดการสวนองุ่นแบบประณีต เพื่อเพิ่มปริมาณและคุณภาพผลผลิต มาใช้ในสวนแห่งนี้ ปรากฏว่าสามารถลดต้นทุน ทั้งด้านแรงงานและสารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชที่เป็นอันตรายต่อเกษตรกรเองและผู้บริโภค

ทั้งนี้ คุณปานได้ตัดองุ่นออกไป 7 ต้น และจัดกิ่งคล้ายกับก้างปลา ซึ่งเป็นการจัดการกิ่งอย่างประณีต โดยเลี้ยงกิ่งองุ่นให้มีขนาดและความยาวที่สม่ำเสมอ เน้นการจัดกิ่งบนค้างให้เป็นระเบียบ และมีการจัดกิ่งใหม่ทดแทนเพื่อให้การจัดการดูแลง่าย ให้ผลผลิตอย่างรวดเร็วสม่ำเสมอและสามารถคาดการณ์หรือประมาณการผลผลิตที่จะออกได้อย่างแม่นยำ

ช่อองุ่นกำลังงามเต็มที่

เทคนิคการจัดการลักษณะนี้ ช่วยเพิ่มปริมาณผลผลิตให้เพิ่มมากขึ้นและผลผลิตมีคุณภาพดีขึ้น ปรับระยะปลูกให้ห่างขึ้นเพื่อความเหมาะสมต่อการปลูก ช่วยให้ต้นองุ่นสามารถเจริญเติบโตได้เร็วขึ้น แถมได้ผลผลิตเพิ่มมากขึ้นเป็น 350 กิโลกรัม เดิมสวนแห่งนี้เคยจ้างคนงานถึง 14 คน สำหรับดูแลจัดการสวน ปัจจุบันสามารถใช้แรงงานในครอบครัวแค่ 2 คน คือคุณปานและสามีทำหน้าที่ดูแลตัดกิ่ง แต่งกิ่ง ใส่ปุ๋ย ได้เสร็จภายในวันเดียว สามารถลดต้นทุนค่าแรงงานได้ ครั้งละ 5,000 บาท ทีเดียว

 

จัดกิ่งแบบ “กิ่งก้างปลา” ดูแลจัดการง่าย

คุณปาน พาเดินชมสวนองุ่น ที่มีการผลิตองุ่นแบบประณีต ภายในสวนดูสะอาดเรียบร้อย ภายในโรงเรือนมองเห็นต้นองุ่นปลูกขึ้นค้าง โดยขึงลวดทำค้างให้มีความสูงจากพื้นดิน ประมาณ 180 เซนติเมตร มีความกว้าง 3.5-4 เมตร เพื่อง่ายในการจัดการดูแลรักษาและการจัดกิ่งบนค้าง

การจัดกิ่งองุ่นแบบ “กิ่งก้างปลา” เน้นเลี้ยงกิ่งย่อยที่เป็นกิ่งให้ผลผลิตเป็นแบบก้างปลา ซึ่งจะง่ายต่อการตัดแต่ง สะดวกต่อการจัดกิ่งบนค้าง ง่ายต่อการดูแลรักษา ที่สำคัญช่วยให้มีผลผลิตต่อต้นสูงและสม่ำเสมอในทุกๆ ปี สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ 2 ครั้ง ต่อปี รวมถึงย่นระยะเวลาตั้งแต่ปลูกถึงเก็บเกี่ยวสั้นลง โดยใช้ต้นตอที่แข็งแรงและปลอดโรค ตลอดจนลดการใช้สารเคมีป้องกันโรคและแมลง

องุ่นพันธุ์เซนทราเนีย

หากใครสนใจเทคนิคดูแลจัดการสวนองุ่นแบบประณีตของ ดร. ชินพันธ์ เช่นเดียวกับคุณปาน ก็ต้องคอยดูแลตัดแต่งกิ่งกระตุ้นการออกดอกและติดผล เพื่อเพิ่มคุณภาพหลังจากจัดกิ่งบนค้างได้สมบูรณ์ และรอจนกระทั่งกิ่งเปลี่ยนสี มีอายุประมาณ 4-5 เดือน ช่วงนี้กิ่งแขนงหรือกิ่งย่อยจะมีการพัฒนาตาดอก โดยกิ่งเปลี่ยนสีเป็นสีน้ำตาลและตาข้างมีลักษณะนูนกลม ในตำแหน่ง ตาที่ 5-6 ตัดแต่งเพื่อกระตุ้นให้ออกดอกและติดผล โดยตัดแต่งในช่วงตำแหน่ง ตาที่ 5 หรือ 6 หลังจากตัดแต่งแล้ว เด็ดใบทิ้งเพื่อกระตุ้นให้ตาดอกแตกพร้อมกันทุกกิ่งและสม่ำเสมอ

หลังจากตัดแต่งกิ่งและเด็ดใบเสร็จ ควรฉีดพ่นสารกระตุ้นการแตกตาดอกให้เสร็จภายใน 1 สัปดาห์ เพื่อกระตุ้นให้มีการแตกตาดอกพร้อมกัน หลังจากนั้น พ่นฮอร์โมนเพื่อยืดช่อดอกและขยายขนาดผลที่ช่อ ซึ่งจะพ่น 2 ครั้ง คือ ช่วงดอกบาน และหลังดอกบาน 10 วัน พร้อมทั้งตัดแต่งผล ครั้งที่ 1 หลังดอกบาน ประมาณ 10 วัน และครั้งที่ 2 ห่างจากครั้งแรกประมาณ 2-3 สัปดาห์

พวงองุ่นห้อยระย้าน่าชิม

ผลผลิตที่เก็บเกี่ยวมีอายุประมาณ 90-120 วัน หลังจากดอกบาน โดยมาตรฐานทั่วไปเฉลี่ยความหวานไม่ต่ำกว่า 16 องศาบริกซ์ สามารถเก็บเกี่ยวได้ แต่ปัญหาเรื่องความหวานต่ำ มักพบในช่วงฤดูฝนซึ่งต้องงดน้ำก่อนเก็บ ประมาณ 2 สัปดาห์ และพ่นปุ๋ย 0-0-60 หรือบอริกแอซิด ทางใบ 4 และ 2 สัปดาห์ ก่อนเก็บ จะช่วยหยุดการเจริญเติบโตของยอดอ่อนและช่วยเพิ่มความหวานสูงขึ้น

“ทุกวันนี้ แบล็คโอปอล เป็นหนึ่งในสินค้าเด่นที่ขายดี เพราะแบล็คโอปอลของเรามีจุดเด่นในเรื่องรสชาติหวาน กรอบ ทำให้ลูกค้าติดใจรสชาติ จนมียอดสั่งซื้อเข้ามาอย่างต่อเนื่อง” คุณปาน กล่าว

ศัตรูตัวร้ายในสวนองุ่น

ต้นองุ่นมีโรคและแมลงหลายชนิดที่เกษตรกรต้องดูแลป้องกันอย่างใกล้ชิด คุณปาน พยายามป้องกันแมลงศัตรูพืช โดยใช้ลูกเหม็นลูกใหญ่ใส่ถุงสีฟ้าห้อยไว้ในโรงเรือน กว่าลูกเหม็นจะระเหิด ก็สามารถป้องกันเพลี้ยไฟ ไรแดง ผีเสื้อกลางคืน ฯลฯ ที่เป็นศัตรูตัวร้ายในสวนองุ่นได้ ประมาณ 1 เดือน หากเลือกใช้มุ้งขาว ที่มีตาถี่ ลูกเหม็นจะระเหิดได้ช้าลง ยืดอายุการป้องกันแมลงได้นานกว่า 1 เดือน

ในอดีต คุณปาน เคยฉีดพ่นสารเคมีกำจัดแมลงในสวนองุ่นบ่อยมาก ทุกๆ 3 วัน กันเลยทีเดียว แต่ทุกวันนี้ คุณปานสามารถประหยัดต้นทุนสารเคมีลง ฉีดพ่นเพียงสัปดาห์ละ 1 ครั้งเท่านั้น เพราะใช้วิธีปฏิบัติตามคำแนะนำของ โครงการหลวง โดยใช้ขวดน้ำพลาสติกที่ตัดช่องบริเวณกลางขวด ใส่น้ำเล็กน้อยและทากาวดักแมลงไว้รอบขวด ห้อยไว้ตามโรงเรือน วิธีนี้ช่วยดักแมลงศัตรูพืชประเภทผีเสื้อกลางคืนและเพลี้ยไฟได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเปลี่ยนขวดดักแมลงทุกๆ 3 เดือน หากขวดพลาสติกไม่เปื้อนมาก สามารถนำกาวดักแมลงมาทาซ้ำบนขวดพลาสติกได้อีกหลายครั้ง  ถือได้ว่า วิธีนี้ช่วยลดการฉีดพ่นสารเคมีในสวนองุ่นได้อย่างดีเยี่ยม

อาจารย์ประทีป กุณาศล และ คุณปานนภา ปาซ่อนกลิ่น

หากใครสนใจ อยากเยี่ยมชมสวนองุ่นต้นแบบแห่งนี้ สามารถเดินทางไปได้ไม่ยาก โดยใช้เส้นทางถนนธนะรัชต์ ขับรถผ่านแหล่งท่องเที่ยวชื่อดัง “ปาลิโอ เขาใหญ่” ก่อนถึงด่านเก็บเงินขึ้นอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ให้เลี้ยวซ้ายเข้าซอยมาประมาณ 7 กิโลเมตร ขับตรงไปเรื่อยๆ ผ่านคีรีมายากอล์ฟรีสอร์ทแอนด์สปาเขาใหญ่ และครัวกำปั่น ประมาณ 500เมตร ก็จะถึงสถานที่ตั้งของสวนองุ่นแห่งนี้ สังเกตด้านขวามือ มีบ้านทรงไทยหลังใหญ่ ด้านหน้ามีป้ายขนาดใหญ่ติดชื่อ “สวนคุณปาน รีสอร์ทเขาใหญ่” สวนแห่งนี้อยู่ก่อนทางเข้าหมู่บ้านคลองเดื่อ

ปัจจุบัน “สวนคุณปาน รีสอร์ทเขาใหญ่” ตั้งอยู่ เลขที่ 8/3 หมู่ที่ 6 บ้านคลองเดื่อ ถนนทางหลวงชนบท นม. 3052 ตำบล หมูสี อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา 30130 หากไม่แน่ใจเส้นทาง สอบถามรายละเอียดได้เพิ่มเติมที่ เบอร์โทร. (089) 801-4679 และ (092) 569-8638 รับรองไม่ผิดหวังแน่นอน