เกษตรกรภูซาง พะเยา ปลูกพริกเป็นพืชหลังนา ใช้น้ำน้อยทดแทนนาปรัง ขายรายได้งาม

ในช่วงหลังฤดูทำนาปี เกษตรกรบางส่วนปลูกข้าวนาปรัง ซึ่งเป็นพืชที่ใช้น้ำมาก แต่สถานการณ์น้ำในช่วงปีสองปีที่ผ่านมา มักประสบปัญหาความแห้งแล้ง ผลผลิตไม่ได้ตามต้องการ เนื่องจากในช่วงข้าวตั้งท้องหรือช่วงสะสมแป้งน้ำจะแห้ง แต่ที่ตำบลสบบง อำเภอภูซาง มีกลุ่มเกษตรกรได้หันมาปลูกพริก ซึ่งเป็นพืชใช้น้ำน้อย และให้ผลตอบแทนค่อนข้างสูงเมื่อเทียบกับการปลูกข้าวนาปรัง

คุณประสิทธิ์ นันตะบุญ ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 6 บ้านปง ตำบลสบบง อำเภอภูซาง จังหวัดพะเยา ในฐานะประธานกลุ่มผู้ปลูกพริก ได้เล่าให้ฟังว่า เดิมเกษตรกรในพื้นที่นี้จะทำนาปลูกข้าวนาปรัง หลังจากทำนาปีเสร็จหลายปีที่ผ่านมา ก็พออยู่ได้เนื่องจากน้ำท่าอุดมสมบูรณ์ แต่มา 2-3 ปี ให้หลัง ต้องประสบกับการขาดทุน เนื่องจากเมื่อถึงระยะข้าวตั้งท้องหรือระยะเมล็ดข้าวสร้างแป้ง น้ำที่ใช้หล่อเลี้ยงต้นข้าวได้แห้งลง ทำให้ต้นข้าวแห้งตาย ไม่สามารถเก็บเกี่ยวข้าวได้ หรือถ้าเก็บเกี่ยวได้ผลผลิตก็ไม่ดี ตนเองกับสมาชิกกลุ่มจึงพูดคุยกันว่า คงต้องปรับเปลี่ยนการทำนาปลูกข้าวนาปรังเป็นพืชอื่นที่ใช้น้ำน้อย และให้ผลตอบแทนที่คุ้มค่า

คุณประสิทธิ์ นันตะบุญ กับผู้เขียน

ก่อนหน้านั้นตนเองเป็นคนขับรถบรรทุก จะไปรับสินค้าการเกษตรให้กับนายจ้าง คือ พริก โดยจะหมุนเวียนไปตามที่ต่างๆ เริ่มจากจังหวัดแพร่ จากนั้นจะไปที่เชียงของ เชียงราย ถัดไปคือ น่าน และจบฤดูกาลที่เชียงใหม่ เมื่อตนเองเห็นการปลูกพริกในพื้นที่ต่างๆแล้ว จึงคิดว่าน่าจะสามารถนำมาปลูกได้ จึงศึกษาและทดลองปลูกพร้อมกับติดต่อบริษัทผู้ผลิตเมล็ดจำหน่าย ซึ่งจะมีนักวิชาการเกษตรมาให้ความรู้แก่เกษตรกรด้วย  เมื่อปลูกไปก็มีปัญหาเข้ามา ทั้งเรื่องโรค แมลง เรื่องลมพายุที่พัดเข้ามาทำให้ต้นพริกล้ม

คุณประสิทธิ์ เล่าต่อไปว่า การปลูกพริกของบ้านปง ตำบลสบบง เริ่มหลังจากเก็บเกี่ยวข้าวนาปีเสร็จแล้ว ประมาณเดือนพฤศจิกายนถึงธันวาคม โดยเกษตรกรจะตัดตอซังทิ้งไว้ประมาณ 20 วัน ไม่เกิน 25 วัน พร้อมๆ กับการเพาะกล้า โดยการเพาะกล้านั้นจะต้องแช่น้ำอุ่น คือถ้าที่บ้านมีเครื่องทำน้ำอุ่นสำหรับอาบอันนั้นใช้ได้เลย แต่ถ้าไม่มีให้ใช้น้ำร้อน 1 ส่วน ผสมน้ำเย็น 1 ส่วน ก็จะได้น้ำอุ่นพอดีที่ใช้แช่เมล็ดพันธุ์ 1 คืน แล้วนำไปหุ้มด้วยผ้าชุบน้ำอีก 1-2 วัน จึงนำไปเพาะ จะทำให้เมล็ดงอกเกิน 80 เปอร์เซ็นต์ แต่หากไม่มีการแช่น้ำอุ่นแล้วหุ้มผ้าจะงอกประมาณ 50 เปอร์เซ็นต์ เท่านั้น

เมื่อตอซังที่ตัดไว้แห้งแล้วก็ไถชักร่องเท่านั้น ไม่มีการไถพลิกดิน เหตุผลที่ต้องชักร่องนั้น เนื่องจากพริกเป็นพืชที่ไม่ชอบน้ำขัง หากไม่ชักร่อง เมื่อให้น้ำ น้ำจะขัง ทำให้ต้นพริกเน่าตาย แต่ถ้าชักร่องเมื่อให้น้ำแล้วก็จะระบายออกผ่านร่องที่ชักไว้สามารถแก้ปัญหาต้นพริกเน่าตายได้ เมื่อชักร่องเสร็จก็จะปูฟางบนแปลง เอาน้ำเข้าแปลง ทิ้งไว้ 4-5 วัน ก็ปลูก ระยะระหว่างแถวจะห่างกว่าระยะระหว่างต้น เพื่อสะดวกในการเข้าเก็บพริก สำหรับอายุกล้าที่สามารถย้ายปลูกได้นั้น อยู่ที่ไม่เกิน 40 วัน เริ่มย้ายปลูก ปลูกได้ตั้งแต่กล้าพริกอายุ 20 วัน เป็นต้นไป พริกจะติดเร็วและโตไว หากอายุกล้าเกิน 40 วัน จะโตช้า เพราะแก่เกินไป

พื้นแปลงจะปูฟางและตอซัง เพื่อเก็บความชื้น

เมื่อพริกโตขึ้นเกษตรกรจะปักหลักและขึงเชือกฟางเพื่อป้องกันลำต้นล้มกรณีมีลมพายุ เนื่องจากพริกเป็นพืชที่ใช้น้ำน้อยเกษตรกรจะให้น้ำประมาณ 15 วันครั้ง การให้ปุ๋ยจะใช้ปุ๋ยเคมี สูตร 8-24-24 ในช่วงเร่งการออกดอก แต่ส่วนใหญ่จะใช้น้ำหมักชีวภาพจากหอยเชอรี่ ซึ่งเป็นปัญหากับเกษตรกรที่ทำนา แต่ปัจจุบันมีนกปากห่างเข้ามาอาศัยอยู่ ทำให้หอยเชอรี่เริ่มหายากแล้ว นอกจากนี้ ทางเจ้าหน้าที่จากสำนักงานเกษตรอำเภอภูซางได้เข้ามาแนะนำการขยายเชื้อไตรโคเดอร์มา บิวเวอเรีย และ บีที ในการป้องกันกำจัดเชื้อรา และแมลงศัตรูพริก รวมทั้งมีการใช้แคลเซียมโบรอน และสาหร่าย เข้ามาช่วยในการป้องกันโรคกุ้งแห้งอีกด้วย

พริกที่เก็บขาย

สำหรับการเก็บเกี่ยว จะเริ่มเก็บเกี่ยวพริกเขียวที่ออกบริเวณง่ามของต้นพริก ซึ่งพริกรุ่นนี้ถ้าปล่อยให้แก่ถึงแดงจะมีปัญหาเป็นโรคกุ้งแห้งมาก เกษตรกรจะเก็บส่งขายตลาด ปีที่แล้วราคาอยู่ที่ 30 บาท ต่อกิโลกรัม อีกระยะหนึ่งพริกที่ออกบริเวณปลายช่อจะออกมารุ่นนี้ เกษตรกรจะเก็บในระยะพริกสุก คือ สีแดง ราคาปีที่แล้วอยู่ที่ 80 บาท ที่ผ่านมาเกษตรกรชื่อ คุณแสงหล้า นันตาเขียน บ้านเลขที่ 13 หมู่ที่ 6 บ้านปง ตำบลสบบง ปลูกพริกทั้งหมด 6 ไร่ มีรายได้ประมาณ 300,000 บาทในขณะที่ต้นทุน ประมาณ 30,000 บาท

คุณภาพดี ขายได้ราคา

คุณประสิทธิ์ ในฐานะประธานกลุ่มบอกว่า การขายพริก ปัจจุบันมีทางออกเพียงทางเดียวคือ ขายพริกสด ในอนาคตเพื่อลดความเสี่ยงจะต่อยอดในการทำพริกป่น หากการขายพริกสดมีปัญหา ซึ่งอาชีพการปลูกพริกถือว่าเป็นการแก้ปัญหาในหลายเรื่อง ทั้งปัญหาหมอกควันจากการเผาตอซัง การแก้ไขปัญหาเรื่องน้ำ เนื่องจากพริกเป็นพืชที่ใช้น้ำน้อย การสร้างอาชีพให้กับเกษตรกรข้างเคียง รวมถึงเด็กๆ ที่ปิดเทอมในการรับจ้างเก็บพริกเป็นค่าเทอมหรือค่าใช้จ่ายเมื่อเปิดเทอม

สนใจรายละเอียด สอบถามได้ที่ คุณประสิทธิ์ นันตะบุญ เลขที่ 79 หมู่ที่ 6 บ้านปง ตำบลสบบง อำเภอภูซาง จังหวัดพะเยา โทร. 084-483-6705

พริก ที่เกิดบริเวณง่าม จะเก็บขายเป็นพริกสด