| เผยแพร่ |
|---|
กลุ่มประเทศที่มีสภาพอากาศร้อนชื้น และอยู่ใต้เส้นศูนย์สูตร เช่น พม่า ศรีลังกา อินโดนีเซีย ออสเตรเลีย (เฉพาะเขตตอนบน) และฟิลิปปินส์(เฉพาะเขตตอนใต้) สามารถปลูกทุเรียน “ ราชาแห่งผลไม้ ” สำหรับเมืองไทยปลูกทุเรียนมานาน มีสายพันธุ์ทุเรียนโบราณมากกว่าร้อยสายพันธุ์
กลุ่มส่งเสริมการผลิตไม้ผล สำนักส่งเสริมและจัดการสินค้าเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร ระบุว่า หากนำมาจำแนกกลุ่มพันธุ์ทุเรียนจากลักษณะที่ค่อนข้างคงที่ ไม่แปรปรวนไปตามสภาพแวดล้อม ได้แก่ รูปร่างใบ ปลายใบ ฐานใบ ทรงผล และหนามผล สามารถจำแนกกลุ่มพันธุ์ทุเรียน ได้เป็น 6 กลุ่ม ดังนี้
1.กลุ่มกบ มีลักษณะรูปร่างใบเป็นแบบ oval-oblong ลักษณะปลายใบเป็นแบบ acuminate-curve ลักษณะฐานใบเป็นแบบ rounded-obtuse ลักษณะทรงผลของกลุ่มกบนี้จะกระจายอยู่ใน 3 ลักษณะ คือ กลม กลมรี กลมแป้น มีรูปร่างของหนามผลมีลักษณะโค้งงอ
สำหรับทุเรียนพันธุ์ต่างๆ ที่จำแนกให้อยู่ในกลุ่มกบ มีทั้งสิ้น 46 พันธุ์ ได้แก่ กบแม่เฒ่า กบเล็บเหยี่ยว กบตาขำ กบพิกุล กบวัดกล้วย กบชายน้ำ กบสาวน้อย (กบก้านสั้น) กบสุวรรณ กบเจ้าคุณ กบตาท้วม (กบดำ) กบตาปุ่น กบหน้าศาล กบจำปา (กบแข้งสิงห์) กบเบา กบรัศมี กบตาโห้ กบตาแจ่ม กบทองคำ กบสีนาค กบทองก้อน กบไว กบงู กบตาเฒ่า กบชมพู กบพลเทพ กบพวง กบวัดเพลง กบก้านเหลือง กบตานวล กบตามาก กบทองเพ็ง กบราชเนตร กบแก้ว กบตานุช กบตามิตร กลีบสมุทร กบตาแม้น การะเกด กบซ่อนกลิ่น กบตาเป็น กบทองดี กบธีระ กบมังกร กบลำเจียก กบหลังวิหารและ กบหัวล้าน
- กลุ่มลวง มีลักษณะรูปร่างใบเป็นรูปไข่ขอบขนาน ลักษณะปลายใบแหลมเรียว ลักษณะฐานใบแหลมและมน ลักษณะทรงผลกระจายอยู่ใน 2 ลักษณะ คือ ทรงกระบอก และรูปรี ลักษณะหนามผลเว้า
ส่วนรายชื่อทุเรียนพันธุ์ต่างๆที่จำแนกให้อยู่ ในกลุ่มลวงมี 12 พันธุ์ ได้แก่ ลวง ชะนี ลวงทอง ลวงมะรุม ชะนีกิ่งม้วน ชมพูศรี ย่ำมะหวาด สายหยุด ชะนีก้านยาว ชะนีน้ำตาลทราย มดแดงและ สีเทา
- กลุ่มก้านยาว มีลักษณะรูปร่างใบแบบป้อมปลายใบ ลักษณะปลายใบเรียวแหลม ลักษณะฐานใบเรียว ลักษณะทรงผลเป็นรูปไข่กลับและรูปกลม รูปร่างหนามผลนูน โดยรายชื่อทุเรียนพันธุ์ต่างๆ ที่จำแนกให้อยู่ในกลุ่มก้านยาวมี 8 พันธุ์ ได้แก่ ก้านยาว ทองสุก ก้านยาววัดสัก (เหลืองประเสริฐ) ก้านยาวสีนาค ก้านยาวพวง ก้านยาวใบด่าง ชมภูบาน และ ต้นใหญ่
ก้านยาวสีนาคอยู่ในกลุ่มก้านยาว 
ต้นใหญ่อยู่ในกลุ่มก้านยาว
- กลุ่มกำปั่น มีลักษณะรูปร่างใบยาวเรียว ลักษณะปลายใบเรียวแหลม ลักษณะฐานใบแหลม ลักษณะทรงผลทรงขอบขนาน รูปร่างหนามผลแหลมตรง ทั้งนี้ รายชื่อทุเรียนพันธุ์ต่างๆ ที่จำแนกให้อยู่ ในกลุ่มกำปั่นมี 13 พันธุ์ ได้แก่ หมอนทอง กำปั่นเดิม (กำปั่นขาว) กำปั่นเหลือง (เจ้ากรม) กำปั่นแดง กำปั่นตาแพ กำปั่นพวง ชายมะไฟ ลุงเกตุ ปิ่นทอง เม็ดในกำปั่น เห-รา หมอนเดิม และ กำปั่นบางสีทอง
ชายมะไฟอยู่ในกลุ่มกำปั่น
- กลุ่มทองย้อย มีลักษณะรูปร่างใบแบบป้อมปลายใบ ลักษณะปลายใบเรียวแหลม ลักษณะฐานใบมน ลักษณะทรงผลเป็นรูปไข่ รูปร่างหนามผลนูนปลายแหลม ซึ่งรายชื่อทุเรียนพันธุ์ต่างๆ ที่จำแนกให้อยู่ในกลุ่มทองย้อยมี 14 พันธุ์ ได้แก่ ฉัตร ทองย้อยเดิม ทองย้อยฉัตร ฉัตรสีนาคฉัตรสีทอง พวงฉัตร ทองใหม่ นมสวรรค์ ทับทิม ธรณีไหว นกหยิบ แดงรัศมี อีอึ่งและอีทุย
นมสวรรค์อยู่ในกลุ่มทองย้อย
- กลุ่มเบ็ดเตล็ด ทุเรียนที่จัดอยู่ในกลุ่มนี้มีลักษณะไม่แน่ชัด บางลักษณะอาจเหมือนกับกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งใน 5 กลุ่มแรก ขณะเดียวกัน ก็มีลักษณะที่ผันแปรออกไป เช่น รูปร่างใบ จะมีลักษณะป้อมกลางใบ หรือรูปไข่ขอบขนาน ลักษณะของปลายใบเป็นแหลมเรียว ลักษณะฐานใบแหลมหรือมน ลักษณะทรงผลกระจายกันอยู่ใน 3 ลักษณะ คือ กลมแป้น กลมรี และทรงกระบอก หนามผลมีลักษณะเว้าปลายแหลม หรือนูนปลายแหลม
จอกลอยอยู่ในกลุ่มเบ็ดเตล็ด 
ดาวกระจายอยู่ในกลุ่มเบ็ดเตล็ด 
ตะพาบน้ำอยู่ในกลุ่มเบ็ดเตล็ด 
ฝอยทองอยู่ในกลุ่มเบ็ดเตล็ด 
พวงมณีอยู่ในกลุ่มเบ็ดเตล็ด
รายชื่อทุเรียนพันธุ์ต่างๆที่จำแนกให้อยู่ในกลุ่มเบ็ดเตล็ดมีมากถึง 81 พันธุ์ ได้แก่ ยินดี อีล่ากะเทยเนื้อขาว กะเทยเนื้อแดง กะเทยเนื้อเหลือง กระดุมทอง กระดุมสีนาค กระโปรงทอง กระปุกทอง (กระปุกทองดี) ก้อนทอง เขียวตำลึง ขุนทอง จอกลอย ชายมังคุด แดงช่างเขียน แดงตาน้อย แดงตาเผื่อน แดงสาวน้อย ดาวกระจาย ตะพาบน้ำ ตะโก (ทองแดง) ตุ้มทอง ทศพิณ ทองคำตาพรวด ทองม้วน ทองคำ นกกระจิบ บาตรทองคำ (อีบาตร) บางขุนนนท์เป็ดถบ ฝอยทอง พวงมาลัย พวงมณี เม็ดในยายปราง เม็ดในบางขุนนนท์ นมสดลำเจียก ไอ้เข้ สีทอง สีไพร สาวชมเห็ด สาวชมฟักทอง (ฟักทอง) หางสิงห์ เหรียญทอง อินทรชิต อีลีบ อียักษ์ อีหนัก ตอสามเส้า ทองนพคุณ ทองหยอด ทองหยิบ เนื้อหนา โบราณ ฟักข้าว พื้นเมืองเกาะช้าง มะนาว เม็ดในกระดุม เม็ดในก้านยาว เม็ดในลวง ลุงไหล เมล็ดพงษ์พันธุ์ เมล็ดเผียน เมล็ดลับแล เมล็ดสม เมล็ดอารีย์ ย่ามแม่วาด ลวงเพาะเมล็ด สาเก ลูกหนัก สาวใหญ่ หมอนข้าง หมอนละอองฟ้า หลงลับแล เหมราช อีงอน ไอ้เม่น ไอ้ใหม่ กะเทยขั้วสั้น เหลืองทอง และห้าลูกไม่ถึงผัว
หากใครสนใจอยากเรียนรู้เรื่องสายพันธุ์ทุเรียน สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ กลุ่มส่งเสริมไม้ผล สำนักส่งเสริมและจัดการสินค้าเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร โทร. 02-579-3816 หรือ เยี่ยมชมแหล่งรวบรวมสายพันธุ์ทุเรียนโบราณของประเทศไทย ได้ที่ ศูนย์วิจัยพืชสวนจันทบุรี อ.ขลุง จ.จันทบุรี http://www.doa.go.th/hrc/chantaburi โดยเปิดให้บริการจำหน่าย-จ่ายแจกพันธุ์ไม้แก่ผู้สนใจ โทร. 0-3939-7030, 0-3939-7146 (ในวันและเวลาราชการ)
