| ที่มา | เทคโนโลยีเกษตร |
|---|---|
| ผู้เขียน | พัฒนา นรมาศ |
| เผยแพร่ |
ส้มโอขาวแตงกวา ไม้ผลเศรษฐกิจของจังหวัดชัยนาท ที่ปลูกมานานกว่า 100 ปี ปลายปี 2554 เกิดน้ำท่วมครั้งใหญ่ ทำให้พื้นที่ปลูกส้มโอขาวแตงกวาส่วนใหญ่เสียหาย สำนักงานเกษตรจังหวัดชัยนาท จึงได้ส่งเสริมให้เกษตรกรฟื้นฟูปลูกทดแทนในพื้นที่เดิมหรือพื้นที่ใหม่ ให้ผลิตด้วยระบบเกษตรดีที่เหมาะสม หรือ GAP (Good Agricultural Practice) เพื่อให้ได้ส้มโอขาวแตงกวาคุณภาพ แล้วทำให้เกษตรกรมีรายได้และมีคุณภาพชีวิตมั่นคง วันนี้จึงนำเรื่อง ส้มโอขาวแตงกวา ไม้ผลเศรษฐกิจเงินแสนของเกษตรกรที่ศิลาดาน มาบอกเล่าสู่กัน
คุณมาโนช เทียนขาว เกษตรอำเภอมโนรมย์ เล่าให้ฟังว่า จุดเด่นของส้มโอขาวแตงกวาคุณภาพคือ มีเนื้อกุ้งใหญ่ แห้ง สีน้ำผึ้งทอง นุ่มเนื้อ รสหวานซ่อนเปรี้ยว อร่อย เป็นไม้ผลเศรษฐกิจของจังหวัดชัยนาทที่ปลูกมานานกว่า 100 ปี เมื่อปี 2554 เกิดน้ำท่วมใหญ่ ทำให้พื้นที่ปลูกส้มโอขาวแตงกวาส่วนใหญ่เสียหายเกือบทั้งหมด
สำนักงานเกษตรอำเภอมโนรมย์ สำนักงานเกษตรจังหวัดชัยนาท กับหลายหน่วยงานส่งเสริมให้เกษตรกรรวมกลุ่มปลูกส้มโอขาวแตงกวา ในรูปแบบ “แปลงใหญ่ส้มโอขาวแตงกวาตำบลศิลาดาน” เกษตรกรเข้าร่วม 107 ราย พื้นที่ 430 ไร่ วัตถุประสงค์เพื่อให้กลุ่มเป็นศูนย์กลางรองรับองค์ความรู้ ให้เกษตรกรแลกเปลี่ยนเรียนรู้การทำงานร่วมกัน เพื่อลดต้นทุนการผลิต ให้ผลิตด้วยระบบเกษตรดีที่เหมาะสม หรือ GAP (Good Agricultural Practice) เพื่อให้ได้ส้มโอขาวแตงกวาคุณภาพ ซึ่งจะส่งผลให้เกษตรกรที่ร่วมจัดทำแปลงใหญ่มีรายได้และมีความมั่นคง
คุณลุงเรวัตร อินทร์เอม เกษตรกรผู้ปลูกส้มโอขาวแตงกวา เล่าให้ฟังว่า ปลูกส้มโอขาวแตงกวา 7 ไร่ ที่ตำบลศิลาดาน อำเภอมโนรมย์ ปลูกมาหลายสิบปี เมื่อปี 2554 เกิดน้ำท่วมใหญ่ ทำให้ต้นส้มโอขาวแตงกวาตายเกือบหมด
สำนักงานเกษตรอำเภอมโนรมย์ สำนักงานเกษตรจังหวัดชัยนาท กับหลายหน่วยงาน ได้ส่งเสริมเกษตรกรให้รวมกลุ่มปลูกส้มโอแบบ แปลงใหญ่ส้มโอขาวแตงกวาตำบลศิลาดาน และก็ได้รับคัดเลือกคุณลุงเรวัตร อินทร์เอม ให้เป็นประธานแปลงใหญ่ เป้าหมายเพื่อเป็นศูนย์กลางรองรับองค์ความรู้ ให้ใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมเพื่อลดต้นทุนการผลิต และได้ส้มโอขาวแตงกวาคุณภาพ
คุณลุงเรวัตร อินทร์เอม ในฐานะสมาชิกก็ได้รับพันธุ์ส้มโอขาวแตงกวาจากสำนักงานเกษตรอำเภอมโนรมย์ มาปลูกในพื้นที่ 2 แปลง จำนวน 135 ต้น ได้เตรียมพื้นที่แปลงปลูกแล้วปลูกระยะห่างระหว่างต้นและแถว 8×8 เมตร ได้ขุดหลุมปลูกกว้าง ยาว และลึก ด้านละ 1 ศอก หรือด้านละ 50 เซนติเมตร ไม่ได้ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักแห้งรองก้นหลุมเพราะสภาพพื้นที่แปลงปลูกหลังถูกน้ำท่วมทำให้มีแร่ธาตุอาหารพอเพียงต่อการเจริญเติบโตได้ดี
จากนั้นนำต้นพันธุ์ลงปลูก เกลี่ยดินกลบ ปักไม้หลักผูกยึดกับต้นพันธุ์เพื่อป้องกันการโค่นล้ม แล้วให้น้ำแต่พอชุ่ม หลังการปลูก ได้ใส่ปุ๋ยและให้น้ำบำรุงต้นตั้งแต่ระยะแรกไปถึงเก็บเกี่ยว การใส่ปุ๋ยบำรุงต้น ครั้งแรก ใส่ปุ๋ยสูตร 25-7-7 ในอัตรา 1 กิโลกรัม ต่อต้น ครั้งที่ 2 ใส่ปุ๋ยห่างจากครั้งแรก 1 เดือนครึ่ง เป็นระยะที่ต้นส้มโอขาวแตงกวาเริ่มติดดอกได้ใส่ปุ๋ยสูตร 8-24-24 ในอัตรา 1 กิโลกรัม ต่อต้น
ครั้งที่ 3 เป็นระยะติดผลขนาดเท่ากำมือ ได้ใส่ปุ๋ย สูตร 16-16-16 ในอัตรา 1 กิโลกรัม ต่อต้น และเมื่อผลส้มโอขาวแตงกวามีขนาดใหญ่ขึ้น ได้ใส่ปุ๋ย สูตร 13-13-21 ในอัตรา 1 กิโลกรัม ต่อต้น ทุกครั้งหลังการใส่ปุ๋ยได้ให้น้ำแต่พอชุ่ม การใส่ปุ๋ยและให้น้ำที่เหมาะสมพอเพียง เมื่อเข้าสู่ปีที่ 7 ต้นส้มโอขาวแตงกวาจะเจริญเติบโตสมบูรณ์ ทำให้ได้เนื้อส้มโอที่มีรสหวานฉ่ำอร่อยได้คุณภาพมาตรฐาน
คุณลุงเรวัตร เล่าให้ฟังในท้ายนี้ว่า ผลผลิตส้มโอขาวแตงกวาจะออกสู่ตลาด 2 ช่วง คือ ในเดือนกรกฎาคม-กันยายน และจะออกในเดือนมีนาคม-เมษายน การตัดเก็บพ่อค้าและทีมงานจะเข้ามาซื้อที่สวน พร้อมใช้กรรไกรตัดเก็บและไม่ทำให้ต้นส้มโอขาวแตงกวาเสียหาย แต่ละปีจะได้ผลผลิต 4-5 ตัน ขายส่งให้กับพ่อค้า 50-60 บาท ต่อกิโลกรัม ราคานี้ขึ้นอยู่กับกลไกตลาด ก็จะทำให้มีรายได้ 200,000-250,000 บาท หรือ 280,000-350,000 บาท เป็นรายได้ที่ยังไม่ได้หักค่าใช้จ่ายต้นทุน แต่ก็พอเพียงให้ครอบครัวดำรงชีพได้อย่างมั่นคง
คุณลุงสุภาพ สุขสำราญ เกษตรกรผู้ปลูกส้มโอขาวแตงกวา เล่าให้ฟังว่า ปลูกส้มโอขาวแตงกวา 10 ไร่ ปลูกมานานหลายสิบปี เมื่อปี 2554 ถูกน้ำท่วมตายไปเกือบทั้งหมด ปี 2555 จึงได้ฟื้นฟูปลูกใหม่ในพื้นที่เดิม โดยได้รับกิ่งพันธุ์ส่วนหนึ่งจากสำนักงานเกษตรอำเภอมโนรมย์ และกิ่งพันธุ์ที่เก็บไว้ รวม 200 กิ่งพันธุ์ ในช่วงนั้นกิ่งพันธุ์ที่สูง 60-70 เซนติเมตร จะซื้อขาย อยู่ที่ 80 บาท ต่อกิ่ง หรือกิ่งพันธุ์ที่สูง 80-100 เซนติเมตร จะซื้อขาย 100 บาท ต่อกิ่ง
การปลูก ได้ขุดหลุมปลูกกว้าง ยาว และลึก ด้านละ 1 ศอก นำกิ่งพันธุ์ลงปลูก เกลี่ยดินกลบ ปักไม้หลักผูกยึดกับกิ่งพันธุ์เพื่อป้องกันการโค่นล้ม แล้วให้น้ำแต่พอชุ่ม ปลูกระยะห่างระหว่างต้นและแถว 8×8 เมตร
การปฏิบัติดูแลรักษา ในช่วงเริ่มออกดอกได้ใส่ปุ๋ยสูตร 18-46-0 อัตรา 1 กิโลกรัม ต่อต้น ในช่วงออกดอก 1 เดือน ได้ใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 อัตรา 1 กิโลกรัม ต่อต้น ในช่วงผลส้มโออายุ 5 เดือน ได้ใส่ปุ๋ยสูตร 13-13-21 อัตรา 1 กิโลกรัม ต่อต้น หรือในช่วงที่ผลส้มโอมีอายุ 6 เดือน ได้ใส่ปุ๋ยสูตร 0-0-60 อัตรา 0.5 กิโลกรัม ต่อต้น
การให้น้ำ ได้จัดการให้น้ำด้วยระบบแบบสปริงเกลอร์ 3 วัน ต่อครั้ง การให้น้ำแต่ละครั้งนาน 4 ชั่วโมง การเพิ่มหรือลดปริมาณการให้น้ำได้พิจารณาดูความชุ่มชื้นดินหรือดินขาดน้ำหรือไม่
แต่ละปีจะได้ผลผลิตส้มโอขาวแตงกวาทั้งนอกและในฤดู 5-6 ตัน ขายส่ง 50-60 บาท ต่อกิโลกรัม จะมีรายได้ 250,000-300,000 บาท หรือ 300,000-360,000 บาท เมื่อหักต้นทุนการผลิตแล้วก็มีรายได้พอเพียงให้นำส่วนหนึ่งไปใช้เป็นต้นทุนการผลิตครั้งต่อไป และเป็นค่าใช้จ่ายในครัวเรือน ส่งผลให้ครอบครัวยังชีพได้อย่างมั่นคง
จากเรื่องราว “ส้มโอขาวแตงกวา…ไม้ผลเศรษฐกิจเงินแสนของเกษตรกรที่ศิลาดาน” เป็นการรวมกลุ่มปลูกแบบ “แปลงใหญ่ส้มโอขาวแตงกวาตำบลศิลาดาน” ได้ร่วมกันฟื้นฟูปลูกและผลิตด้วยระบบเกษตรดีที่เหมาะสม (GAP) ให้ได้ผลผลิตคุณภาพ มีตลาดรองรับและส่งผลให้เกษตรกรมีรายได้มีความมั่นคงที่ยั่งยืน
สอบถามเพิ่มได้ที่ คุณลุงเรวัตร อินทร์เอม 82/2 หมู่ที่ 6 บ้านต้นมะขาม ตำบลศิลาดาน อำเภอมโนรมย์ จังหวัดชัยนาท โทร. 081-379-7074 หรือที่ คุณลุงสุภาพ สุขสำราญ 45 หมู่ที่ 4 บ้านหาดมะตูม ตำบลศิลาดาน อำเภอมโนรมย์ จังหวัดชัยนาท โทร. 089-272-2531 หรือที่ คุณมาโนช เทียนขาว เกษตรอำเภอมโนรมย์ โทร. 081-379-7074 ก็ได้ครับ
…………………..
เผยแพร่ในระบบออนไลน์เป็นครั้งแรก เมื่อวันอังคารที่ 13 ตุลาคม พ.ศ.2563
