| ที่มา | เกษตรสร้างชาติ |
|---|---|
| ผู้เขียน | สุจิต เมืองสุข |
| เผยแพร่ |
หลายปีก่อน เดินทางไปที่ “มิตรชัยฟาร์ม” จากการอ่านข้อมูลของฟาร์ม ว่ามีการทำบัญชีครัวเรือน ซึ่งเป็นตัวชี้หนึ่งที่ทำให้เห็นความสำเร็จของการทำการเกษตรที่นี่ได้เป็นอย่างดี
ในคราวนั้นจุดเด่นของที่นี่คือ แปลงไผ่เลี้ยง บ่อน้ำเลี้ยงปลาบึก แปลงผัก และโรงเรือนเลี้ยงไก่
พ่อคือ คุณมิตรชัย ยุทธรักษ์ และแม่คือ คุณรัชนก ยุทธรักษ์ สองสามีภรรยา ผู้เปลี่ยนผืนนามาเป็นมิตรชัยฟาร์ม ตำบลนางแซง อำเภอหล่มเก่า จังหวัดเพชรบูรณ์ ที่ปัจจุบันมีพื้นที่ทั้งหมด 18 ไร่ และประสบความสำเร็จจากการทำการเกษตรตามทฤษฎีเศรษฐกิจพอเพียง
ในตอนนั้น มีลูกชายที่กำลังศึกษาคณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เป็นผู้ช่วยในยามปิดภาคเรียน ส่วนในช่วงเวลาปกติเป็นแรงงานที่จ้างไม่กี่คน และแรงงานจากคุณมิตรชัยและภรรยาเอง
วันนี้ มิตรชัยฟาร์มเติบโตขึ้น ไม่ใช่การขยายพื้นที่ แต่เป็นการบริหารจัดการภายในแปลงเกษตรเล็กๆ แห่งนี้ได้ครบวงจร
คุณชาญณรงค์ ยุทธรักษ์ ลูกชาย หลังจบการศึกษาจากคณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ก็กลับมาช่วยพ่อและแม่ทำการเกษตรเต็มตัว และพา คุณไพลิน ยุทธรักษ์ จากคณะเทคโนโลยีการประมงและทรัพยากรทางน้ำ มหาวิทยาลัยเดียวกัน มาเป็นคู่คิดคู่ใจในการจัดมิตรชัยฟาร์ม
“ผมยังทำเหมือนกับสมัยที่พ่อทำนะครับ ผมเข้ามาบริหารจัดการให้ฟาร์มเป็นระบบมากขึ้น เหมือนการทำบัญชีครัวเรือน ที่ทำให้เรารู้รายรับ รายจ่าย ช่องโหว่ เพื่ออุดรูรั่ว และทำการเกษตรได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น”
แปลงไผ่เลี้ยง มีพื้นที่ 6 ไร่ เป็นไผ่เลี้ยงหวาน ทำไผ่นอกฤดูเพื่อขายหน่อให้ได้ราคา โดยจะตัดแต่งต้นเพื่อให้ออกหน่อ และเริ่มเก็บขายได้ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนพฤษภาคมของทุกปี ราคาขายหน่อไผ่นอกฤดูสูง 80-100 บาท ต่อกิโลกรัม ขณะที่หน่อไผ่เลี้ยงในฤดูขายได้เพียงกิโลกรัมละ 20-30 บาทเท่านั้น ใช้น้ำจากบ่อปลาสำหรับรดแปลงไผ่
บ่อน้ำจำนวน 6 บ่อ ใช้พื้นที่ไปทั้งหมด 7 ไร่ ปลาบึกเป็นปลายืนพื้นเลี้ยงไว้ยาวนานตั้งแต่เริ่มขุดบ่อใหม่ๆ ทุกบ่อ ปล่อยปลานิล ปลายี่สก ทยอยจับขายได้เรื่อยๆ ส่วนนี้เป็นรายได้ที่แทบไม่มีรายจ่าย เพราะปลาทุกบ่อไม่ต้องให้อาหาร ปล่อยให้ปลาหากินเองตามธรรมชาติ
คุณชาญณรงค์ บอกว่า เวลาจับปลาจะทยอยจับ ไม่ได้จับทุกวัน หรือรอรอบจับครั้งเดียว หากทำแบบนั้นต้องรอเวลา และไม่มีรายได้จากปลาในทุกวัน ที่นี่ใช้วิธีลากอวนตาห่าง เพื่อให้ได้เฉพาะปลาใหญ่ 2-3 เดือนครั้ง ส่วนหนึ่งนำไปขายสด ส่วนหนึ่งนำไปแปรรูปโดยการหั่นเป็นชิ้นแช่แข็ง ปลาเผา ปลาหมักสมุนไพร ปลาทอด ขายทำให้มีรายได้จากปลาทุกวัน
ไก่ไข่ ปรับปรุงโรงเรือนเป็นโรงเรือนปิด เลี้ยงไก่ไข่ 3 ชุด รวม 4,000 ตัว
ไก่ที่ให้ไข่ เป็นไก่ชุดกลาง ไก่ชุดแรก คือไก่ใหม่ ที่ให้ไข่เพียง 50 เปอร์เซ็นต์ ส่วนไก่ชุดกลาง จะให้ไข่ 80-90 เปอร์เซ็นต์ และชุดสุดท้ายเป็นไก่แก่ที่ปลดระวาง ไม่ขายออก ยังคงเลี้ยงไว้เพื่อแปรรูปเป็นไก่แช่แข็ง ขายได้ตลอดปี
อีกทั้งเทคนิคในรุ่นพ่อ ที่แม้จะเลี้ยงไก่ในโรงเรือน แต่ก็ทำให้ไก่มีความสุขได้ด้วยการเปิดเพลงให้ไก่ฟัง ตรงนี้คุณมิตรชัยได้บอกไว้ว่า หากไก่ไข่กินอิ่มและอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีความสุข การเปิดเพลงให้ไก่ฟังจะทำให้ไก่ให้ไข่สม่ำเสมอ เช่น ไก่ 1,000 ตัว จะให้ไข่อยู่ที่ 800-900 ฟอง ต่อวัน และมีอายุการให้ไข่นานถึง 18 เดือน
ทุกวัน ที่เก็บไข่สดนำไปจำหน่ายที่หน้าร้านตลาดสดเทศบาลหล่มเก่า เก็บไข่ทุกเช้าและขายหมดในทุกวัน ไข่ไก่ที่มิตรชัยฟาร์มจึงเป็นไข่ไก่สดจริงๆ
ไอเดียของมิตรชัยฟาร์ม ต่อยอดจากเดิมที่ทำโรงเรือนเลี้ยงไก่บนบ่อปลา เป็นการทำโรงตากขี้ไก่ หลังปรับเปลี่ยนเป็นโรงเรือนระบบปิด เพื่อเก็บขี้ไก่ไปตากแห้ง ขายเป็นปุ๋ย มีรายได้อีกทาง
แปลงผักที่เคยเก็บเป็นผักสวนครัวขายได้ในทุกวัน คุณชาญณรงค์ยอมรับว่า การทำงานในไร่ มีหลักๆ เป็นพ่อและผม ส่วนแม่และภรรยาจะมีหน้าที่ดูแลการแปรรูปและหน้าร้านในตลาดสดเทศบาลหล่มเก่า มีแรงงานที่จ้างไว้นิดหน่อยเท่านั้น จึงพักแปลงผักไว้ชั่วคราวในช่วงนี้ แต่ที่ผ่านมาแปลงผักก็ทำรายได้ให้เก็บไปขายในทุกวัน
ผลผลิตที่ได้ทั้งหมด ไม่ต้องรอพ่อค้าแม่ค้าคนกลางที่ไหนมารับซื้อ ทั้งของสดและผลิตภัณฑ์แปรรูปจะนำไปจำหน่ายที่หน้าร้านของตัวเองในตลาดสดเทศบาลหล่มเก่า
คุณชาญณรงค์ เล่าว่า แนวการทำเกษตรของครอบครัวยุทธรักษ์คือ การน้อมนำแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ให้เกิดประโยชน์ ทำสิ่งที่มีอยู่แล้วให้เกิดมูลค่ามากที่สุด ซึ่งทุกวันนี้ ครอบครัวยุทธรักษ์มีความสุขกับการทำการเกษตร
ชีวิตทุกวันของครอบครัวยุทธรักษ์ เป็นเกษตรกรโดยแท้ และมิตรชัยฟาร์มยังคงพร้อมเป็นต้นแบบ แหล่งเรียนรู้สำหรับผู้สนใจ สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ คุณชาญณรงค์ ยุทธรักษ์ โทรศัพท์ 082-998-8023 ที่ตั้งมิตรชัยฟาร์ม หมู่ที่ 4 ตำบลนาแซง อำเภอหล่มเก่า จังหวัดเพชรบูรณ์
