| ผู้เขียน | กัลยดา ชุ่มอินทรจักร |
|---|---|
| เผยแพร่ |
น้อยหน่า (sugar apple) คำว่าน้อยหน่าใครๆ ก็รู้จัก เป็นผลไม้ที่ราคาไม่ตก คนไทยนิยมบริโภคกันอยู่แล้ว แต่การพัฒนาพันธุ์ก็มีมาตลอดเวลา ต้องยอมรับนักพัฒนาสายพันธุ์ที่ทำให้สีสันและรสชาติที่หวานกลมกล่อม บางสายพันธุ์หวานอมเปรี้ยว บางสายพันธุ์กลิ่นเหมือนสับปะรดก็มี น้อยหน้าที่น่าพูดถึงที่สวนของ คุณสุพัฒนา นิรังกูล คือน้อยหน่าสายพันธุ์เรดอิสราเอล ที่รวมเอาข้อดีของน้อยหน่า คือหลากสีสัน เช่น ม่วง แดง เปลือกแดงในขาว
นอกจากนี้ ยังมีจุดเด่นคือ ต้นเตี้ย กลิ่นหอมเฉพาะตัว เนื้อนุ่มไม่เหนียว เนื้อเยอะ รสชาติดี โดยเฉพาะสีสัน เปลือกม่วงแดง กำลังเป็นที่ต้องการของตลาด ขนาดของลูกไม่ใหญ่จนเกินไป ลักษณะผลสวย มีปุ่มเรียงสวยงาม
จุดเด่นของสายพันธุ์เรดอิสราเอล
เรดอิสราเอล เป็นลูกผสมชั้นยอดของน้อยหน่า ชื่อสามัญ เรียกว่า แอนโนน่าอะเตโมญ่า เป็นลูกผสมของแอนโนน่า สคัวโมซ่า และแอนโนน่า เชอริโมล่า (Annona atemoya, or Annona squamosa x Annona cherimola) จากวิกิพีเดีย
เรื่องกินเป็นเรื่องใหญ่เสมอ สหประชาชาติ หรือยูเอ็น ได้คาดการณ์เอาไว้ว่าในอนาคตข้างหน้า เราอาจจะเกิดภาวะขาดแคลนอาหารเพราะคนมากขึ้น และยังมีการเปลี่ยนแปลงทางภูมิอากาศ ภาวะโลกร้อนขึ้น อีก 30 ปีข้างหน้า โลกจะต้องเพิ่มปริมาณการผลิตอาหารเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่า จึงมีการคิดค้นอาหารที่มีคุณค่าทางอาหารสูงสุดเพื่อลดปริมาณการรับประทาน และพื้นที่เพาะปลูกให้น้อยลงแต่ให้ผลผลิตสูงสุด และได้ประโยชน์คุณค่าจากอาหารให้มากที่สุด จึงกลายเป็นเรื่องสำคัญที่โลกจะต้องเรียนรู้และปรับตัว น้อยหน่า ก็เป็นผลไม้ที่อยู่ในการวิจัยและการพัฒนาพันธุ์เพื่อให้ได้ประโยชน์ทั้งจากความหวาน เนื้อสัมผัส ที่เป็นพืชที่มีประโยชน์และเส้นใยอาหาร
คุณสุพัฒนา กล่าวว่า น้อยหน่านั้นมีหลากหลายสายพันธุ์มาก แต่ที่เมืองไทยเราก็นำเอาสายพันธุ์ใหม่ๆ เข้ามา หนึ่งในนั้นก็คือสายพันธุ์เรดอิสราเอล น้อยหน่าสายพันธุ์เรดอิสราเอล ยังปลูกกันที่ในเมืองไทยน้อยมาก แต่ที่ สวนกันเอง ทั้งปลูกและขยายพันธุ์ ที่ได้ทดลองแล้วประมาณ 50 ต้น โดยปลูกแทรกต้นไม้อื่นและปลูกลงท่อซีเมนต์ ก็ได้ผลค่อนข้างดี ดูแลง่าย และออกผลดก สายพันธุ์นี้ลูกจะไม่ใหญ่มาก กำลังสวย ประมาณ 300-400 กรัม ถือว่าเหมาะทั้งเป็นของฝากผู้ใหญ่ และราคาค่อนข้างสูง เป็นผลไม้ที่ทรงคุณค่าทั้งคุณค่าอาหารและคุณค่าราคา
น้อยหน่า ปัจจุบันมีการนำเข้าสายพันธุ์ใหม่ๆ ขึ้นมามากมาย แต่สายพันธุ์ลูกผสมเรดอิสราเอล ก็ชัดเจนแล้วว่า มาจากประเทศอิสราเอล เป็นประเทศที่มีความล้ำหน้าเรื่องของการเกษตรแผนใหม่ ยังมีอีกหลากหลายพันธุ์มากที่นำเอาเรดอิสราเอลมา เพราะว่าปลูกในเมืองไทยแล้วได้ผลจริงๆ ถือว่าเข้ากันได้กับภูมิอากาศในบ้านเรา เนื้อสัมผัสผลสุกจะมีความเป็นน้อยหน่าหนังบวกกับน้อยหน่าฝ้าย จึงมีความนุ่มและเนื้อจะล่อนจากเมล็ดได้ง่าย นี่คือความชัดเจนและจุดเด่นของสายพันธุ์เรดอิสราเอล เมล็ดก็ไม่เยอะมากจนเกินไป ถ้ามีความเป็นน้อยหน่าหนังมากเนื้อสัมผัสจะเหนียว และความหวานของน้อยหน่าเรดอิสราเอลจะไม่หวานแหลมจนเกินไป จะมีความปนเปรี้ยวนิดๆ ทั้งรสสัมผัสและรสชาติชวนน่ากินมากกว่า
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
อยู่ในตระกูล Annonaceae, Annona atemoya น้อยหน่า เป็นไม้ยืนต้น ที่มีความสูงประมาณ 3-5 เมตร ใบ ออกเป็นใบเดี่ยว รูปหอกแกมขอบขนาน ออกเรียงสลับกัน ส่วนใบนั้นจะกว้างและยาวใหญ่ ปลายแหลม แตกต่างจากน้อยหน่าทั่วใบชัดเจน มีขนาดความกว้างของใบประมาณ 8-10 เซนติเมตร ยาวประมาณ 10-15 เซนติเมตร ผล มีรูปร่างคล้ายรูปหัวใจ และกลมรี เป็นแบบผลกลุ่ม
ส่วนการตลาด ในตอนนี้มีผู้ปลูกไม่มากนัก จึงมีราคาค่อนข้างสูง อยู่ที่กิโลกรัมละ 70-80 บาท ต่อกิโลกรัม เพราะเป็นผลไม้ที่มีสีสันจัดจ้านสวยงามเมื่อนำมาใส่กระเช้าผลไม้เพื่อเป็นของฝากแล้วก็ทำให้มีคุณค่า ทำให้กระเช้าผลไม้มีราคา เพิ่มความหลากหลาย และสร้างรายได้เสริม นับแล้วก็ได้หลักหลายหมื่น เป็นไม้ผลที่สร้างรายได้รวมไม่น้อยเลยทีเดียว
ปัจจุบัน ประเทศไทยมีสายพันธุ์น้อยหน่าและน้อยหน่าลูกผสมอยู่มากกว่า 100 สายพันธุ์ โดยแยกสายพันธุ์ตามลักษณะของผลทั้งภายในและภายนอก ทั้งส่วนที่เป็นสีผิว สีผล และสีของใบ ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 4 กลุ่มใหญ่ๆ คือ
- 1. น้อยหน่าฝ้ายเป็นน้อยหน่าพื้นเมือง ซึ่งแยกย่อยออกได้อีก 2 สายพันธุ์ คือ
1.1 น้อยหน่าฝ้ายเขียว มีผลสีเขียว มีเนื้อสีขาวยุ่ย หยาบเป็นทราย ไม่จับตัวเป็นก้อน มีกลิ่นหอม รสหวาน เนื้อไม่ล่อนออกจากเปลือกเมื่อสุก เละง่าย
1.2. น้อยหน่าฝ้ายครั่ง มีผลสีม่วงเข้ม มีเนื้อสีขาวอมชมพู ส่วนลักษณะอื่นๆ จะเหมือนกับพันธุ์ฝ้ายเขียว
- 2. น้อยหน่าหนัง หรือน้อยหน่าญวนแบ่งย่อยออกได้อีก 3 สายพันธุ์ คือ
2.1 น้อยหน่าหนังเขียว มีผลสีเขียว มีเนื้อผลสีขาว เหนียวละเอียด
2.2 น้อยหน่าหนังทอง มีผลสีเหลืองทอง ซึ่งเกิดจากการกลายพันธุ์เมื่อเพาะด้วยเมล็ด มีเนื้อสีขาวอมเหลือง
2.3 น้อยหน่าหนังครั่ง มีผลสีม่วงเข้ม เกิดจากการกลายพันธุ์จากเมล็ดเช่นเดียวกัน มีเนื้อผลสีขาวอมชมพู ทั้ง 3 สายพันธุ์ เมื่อผลสุกจะมีกลิ่นหอม รสหวาน เปลือกสามารถหลุดล่อนออกจากเนื้อได้
- 3. น้อยหน่าลูกผสมที่มีชื่อสามัญว่า อะติมัวย่า (atemoya) เป็นพันธุ์ลูกผสมระหว่างพันธุ์ A. squamosa Linn. กับ เชริมัวย่า (A. cherimola Mill.) เช่น เรดอิสราเอล
- 4. น้อยหน่าพันธุ์ลูกผสมอื่นๆเกิดจากการกลายพันธุ์ตามธรรมชาติ และมีลักษณะต่างๆ แตกต่างกันออกไป ไม่สามารถระบุชื่อพ่อแม่พันธุ์ได้
แหล่งปลูก
ปลูกได้ทั่วทุกภาคของประเทศไทย มีแสงแดดจัดๆ ส่องได้ทั่วถึง เจริญเติบโตได้ดีในสภาพของดินร่วนปนทราย หรือเป็นดินที่มีความอุดมสมบูรณ์สูง สามารถระบายน้ำได้ดีไม่มีน้ำท่วมขัง มีหน้าดินลึกลงไปประมาณ 40 เซนติเมตร มีค่า pH ของดิน ประมาณ 5.5-7.4 เป็นพื้นที่ที่ปราศจากโรคและสารตกค้างจะดีมาก มีแหล่งน้ำอย่างเพียงพอตลอดฤดูกาลปลูกน้อยหน่า เป็นพืชที่ต้องการน้ำสม่ำเสมอแต่ไม่ต้องการน้ำมาก
การคัดเลือกสายพันธุ์
การคัดเลือกสายพันธุ์เพื่อมาทำเป็นไม้ผลเศรษฐกิจนั้น น้อยหน่าเรดอิสราเอล เป็นน้อยหน่าที่น่าปลูกที่สุดในตอนนี้ เพราะปลูกง่าย เนื้อเยอะ มีความนุ่มละมุน เป็นการเลือกปลูกพันธุ์ที่ตรงกับความต้องการของตลาด และสามารถเติบโตได้ดีในสภาพภูมิอากาศเกือบทุกพื้นที่ในเมืองไทย เลือกกิ่งพันธุ์ที่มีความสมบูรณ์และแข็งแรงดี เพื่อลดความเสี่ยงจากการกลายพันธุ์ ต้องเป็นกิ่งพันธุ์เสียบยอด หรือทาบกิ่งจะดีมาก
การปลูก
หลังจากวิเคราะห์และปรับค่าของดินจนเหมาะสมแก่การเพาะปลูกแล้ว ก็ให้ทำการไถพรวนตากดินทิ้งไว้ประมาณ 1 สัปดาห์ ต้นน้อยหน่าจะเจริญเติบโตและสามารถตั้งตัวได้ดี หากปลูกในช่วงต้นฤดูฝน นำกิ่งพันธุ์ปลูกลงในหลุมในลักษณะตั้งตรง โดยใช้ระยะปลูกที่ 4×4 เมตร หรือ 2×2 เมตร สำหรับผู้มีพื้นที่น้อยและปลูกลงท่อซีเมนต์ เร่งการแตกพุ่มใหม่และลดการคายน้ำด้วยการตัดยอดจากกิ่งพันธุ์ออกเล็กน้อย ปักไม้ค้ำยันข้างหลุมปลูก คลุมหน้าดินบริเวณหลุมปลูกด้วยฟาง หญ้าแห้ง หรือแกลบ ตามด้วยรดน้ำให้ชุ่ม ในพื้นที่ 1 ไร่ จะสามารถปลูกต้นน้อยหน่าได้ประมาณ 100 ต้น เพราะน้อยหน่าเรดอิสราเอลต้องการที่โปร่งโล่ง จะให้ผลดีที่สุด เพราะจะออกผลตามโคนกิ่งได้ดี และควรตัดแต่งกิ่งเพื่อให้อากาศถ่ายเท หรือแสงแดงเล็ดลอดเข้าไปถึงในโคนกิ่ง
การดูแลรักษา
ดูแลเรื่องวัชพืชบริเวณโคนต้น หรือรอบๆ สวน เพื่อป้องกันโรคและแมลงที่จะมากับวัชพืช และเรื่องการพรวนดินรอบๆ โคนต้น ดูแลเรื่องน้ำอย่าให้ขาด ถ้าใช้ระบบน้ำหยดยิ่งดี ปุ๋ย ก็ต้องมีการให้บ้าง อาหารพืชต่างๆ ก็ต้องให้เพื่อลำต้นแข็งแรง การตกแต่งพุ่มเพื่อลดความสูงก็จำเป็นอย่างยิ่ง เพราะการทำสวนไม้ผลปัจจุบันจะเน้นเรื่องการลดความสูงของพืชเพื่อง่ายต่อการเก็บเกี่ยว การช่วยผสมเกสรจะสามารถติดผลผลิตได้สูงสุด และการเจริญเติบโตของผลจะเร็วกว่าปกติ ทำให้เก็บเกี่ยวได้เร็วขึ้น หากรักษาความชื้นในดินให้สม่ำเสมอประมาณ 70-80 เปอร์เซ็นต์ ควรให้ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก และปุ๋ยเคมีควบคู่กันไป ในแต่ละกิ่งควรเด็ดผลให้เหลือไว้เพียง 1-2 ผล ห่อผลเพื่อป้องกันแมลงวันทองก่อนการเก็บเกี่ยวประมาณ 1 เดือนเป็นอย่างน้อย หากปล่อยให้มีการผสมเกสรเองตามธรรมชาติ มักทำให้ขนาดและปริมาณของผลไม่มีคุณภาพ
การป้องกัน และกำจัดศัตรูพืช
ควรหมั่นตรวจแปลงปลูกอย่างสม่ำเสมอ เนื่องจากน้อยหน่ามักมีแมลงที่เป็นศัตรูสำคัญ ได้แก่ แมลงวันผลไม้ หนอนเจาะกิ่ง ด้วงกินใบ แมลงค่อมทอง ด้วงทำลายดอก หนอนผีเสื้อเจาะผล และเพลี้ยแป้ง โดยเฉพาะในช่วงผลแก่ใกล้สุกมักพบการระบาดของแมลงวันทอง หากเกิดปัญหาดังกล่าว ควรใช้วิธีป้องกันและกำจัดเสียตั้งแต่เริ่มแรกด้วยสมุนไพรตามธรรมชาติ หากมีการใช้สารเคมีกำจัดควรเก็บผลผลิตหลังจากทำการฉีดพ่นไม่ต่ำกว่า 1 เดือน การห่อผลเป็นการป้องกันอีกวิธีที่ดีมาก นอกจากปลอดจากแมลงแล้วยังทำให้สีของผลสะอาดและสดใส ควรตัดแต่งทรงพุ่มให้โปร่ง เพื่อให้แสงแดดส่องได้อย่างทั่วถึง มีลมโกรกผ่านสามารถระบายอากาศได้ดี เป็นการป้องกันโรคสำคัญที่มักจะเกิดขึ้นกับต้นน้อยหน่า เช่น โรคกิ่งแห้ง โรคมัมมี่ โรครากเน่า โรคผลเน่าดำ และโรคแอนแทรกโนส ควรใช้ยาเคมีฉีดพ่นหากพบการระบาด และปฏิบัติตามคำแนะนำในการใช้สารเคมีอย่างถูกต้อง
เพลี้ยแป้ง
เพลี้ยแป้ง ลักษณะตัวสีขาว มีสารสีขาวคล้ายแป้งติดอยู่ตามตัว เป็นของคู่กันกับน้อยหน่าเลยก็ว่าได้ เพลี้ยแป้งมีลักษณะการทำลายโดยดูดกินน้ำเลี้ยงที่ผล ขั้วผล และใบ มักพบตัวเพลี้ยแป้งเกาะอยู่ตามร่องตาของผล โดยในขณะเดียวกันจะผลิตสารพิษออกมาทำให้ผลเหี่ยว การป้องกันกำจัด ใช้มาราไธออนผสมสารจับใบ หรือผสมไวท์ออยฉีดพ่น
การเก็บเกี่ยว
น้อยหน่าเป็นไม้ผลที่ไม่ได้เก็บตอนสุก เก็บเกี่ยวตอนแก่จัด นำไปวางในที่ร่ม ทำการคัดแยกขนาดของผล หลังจากนั้นไม่เกิน 3 วัน ผลก็จะนิ่มรับประทานได้ ควรใช้มีดหรือกรรไกรที่คมและสะอาดตัดตรงขั้วผลในระดับของไหล่ผล ควรส่งถึงมือลูกค้าในขณะที่ผลยังดิบอยู่เพื่อความสะดวกในการขนส่ง
ข้อแนะนำสำหรับท่านที่ปลูกน้อยหน่าอยู่แล้ว ให้ปลูกแทรกในต้นที่มีอยู่แล้ว โดยปลูกลงท่อซีเมนต์จะให้ผลดีมาก หรือทำเป็นไม้ผลเศรษฐกิจก็ดีมากเพราะมีการปลูกยังไม่มาก คู่แข่งน้อย สีสันของผลเป็นที่ดึงดูดสายตา อีกทั้งรสชาติดี เป็นที่ต้องการของตลาด
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ คุณสุพัฒนา นิรังกูล เลขที่ 199/7 หมู่ที่ 6 ตำบลทับกวาง อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี เบอร์โทร. 080-661-8899
