เผยแพร่	วันศุกร์ที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2567

ปุ๋ยเคมีก็แพงหันมาใช้ปุ๋ยอินทรีย์กันดีกว่า สัตว์บางตัวที่เลี้ยงไว้ในฟาร์มมีประโยชน์กว่าที่คิด โดยเฉพาะ “ขี้” เป็นธาตุอาหารและยาบำรุงชั้นดีของพืชผัก ที่เกษตรกรบางคนสามารถสร้างรายได้เสริมได้จากการเลี้ยงไส้เดือน วัว หมู และสัตว์ชนิดอื่นๆ สามารถนำมาทำเป็นปุ๋ยคอกได้ ช่วยลดต้นทุนการซื้อปุ๋ยไปได้เยอะ

ปุ๋ยคอก เป็นปุ๋ยอินทรีย์ที่ได้มาจากมูลสัตว์ ที่ถูกเลี้ยงเอาไว้ในวงจรของเกษตรผสมผสาน ปุ๋ยคอกที่ใช้อาจเป็นมูลของสัตว์ชนิดไหนก็ได้ ปุ๋ยคอกที่นำมาใช้ประโยชน์ได้ ต้องเป็นมูลสัตว์ที่ผ่านกระบวนการหมักเพื่อย่อยสลายก่อน ถึงจะทำให้พืชสามารดูดซึมธาตุอาหารที่มีไปใช้ประโยชน์ได้ วันนี้เทคโนโลยีชาวบ้านได้รวบรวมมูลสัตว์ต่างๆ ที่นำมาใช้เป็นปุ๋ยคอก ใช้ยังไงให้ถูกเหมาะสมกับพืชที่ปลูกไปดูกันเลย

🐷มูลหมู

มูลหมูเป็นมูลสัตว์ที่มีปริมาณธาตุอาหารสูง โดยเฉพาะฟอสฟอรัสและโพแทสเซียม ธาตุอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช มูลหมูเป็นปุ๋ยคอกที่ดีสำหรับพืชทุกชนิด โดยเฉพาะพืชที่ต้องการฟอสฟอรัสและโพแทสเซียมสูง

การใส่มูลหมูควรพิจารณาจากปริมาณธาตุอาหารที่ต้องการของพืชและสภาพดิน โดยควรใส่มูลหมูที่แห้งสนิทเพื่อป้องกันปัญหาเชื้อโรคและกลิ่นรบกวน

เหมาะสำหรับ : ไม้ผลบำรุงในช่วงติดดอก อาจนำมูลเหลวจากคอกไปลงบ่อหมักก๊าซชีวภาพแล้วเอามาเป็นปุ๋ยใส่พืชได้ และยังได้ก๊าซชีวภาพที่นำไปใช้หุงต้มหรือใช้ในฟาร์มได้ด้วย และเหมาะสำหรับพืชตระกูลถั่ว พืชหัว และพืชตระกูลส้ม

🐔มูลไก่

มูลไก่ไข่เป็นมูลสัตว์ที่มีปริมาณธาตุอาหารสูง โดยเฉพาะไนโตรเจน ธาตุอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช มูลไก่เป็นปุ๋ยคอกที่ดีสำหรับพืชทุกชนิด โดยเฉพาะพืชที่ต้องการไนโตรเจนสูง

การใส่มูลไก่ควรพิจารณาจากปริมาณธาตุอาหารที่ต้องการของพืชและสภาพดิน เป็นปุ๋ยคอกที่มีธาตุอาหารสูง เหมาะกับพืชทุกชนิด ใช้ได้ทุกช่วงที่พืชเติบโต ปริมาณธาตุอาหารขึ้นอยู่กับวัสดุรองพื้น

เหมาะสำหรับ : ข้าวโพด ข้าวฟ่าง ถั่วเหลือง

🪱 มูลไส้เดือน

มูลไส้เดือนเป็นปุ๋ยอินทรีย์ที่มีลักษณะเป็นเนื้อละเอียด ร่วนซุย มีกลิ่นหอม มีธาตุอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืชครบถ้วน มูลไส้เดือนยังมีธาตุอาหารรองและธาตุอาหารเสริมอื่นๆ เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม และเหล็ก เป็นต้น

ช่วยบำรุงต้น ราก ใช้ในช่วงที่พืชกำลังเติบโต ใช้เป็นส่วนผสมของวัสดุปลูกและวัสดุเพาะกล้าพืชได้ ช่วยให้ดินมีโครงสร้างดีขึ้น ระบายน้ำและอากาศได้ดี และเก็บความชื้นได้มากขึ้น ช่วยให้ระบบรากพืชกระจายตัวในดินได้ดีขึ้น

เหมาะสำหรับ : พืชผักสวนครัว พืชตระกูลถั่ว และไม้ดอกไม้ประดับ

🐤มูลเป็ด

มูลเป็ดเป็นมูลสัตว์ที่มีปริมาณธาตุอาหารสูง โดยเฉพาะไนโตรเจนและฟอสฟอรัส ช่วยบำรุงการติดดอกเหมาะกับไม้ผล

เหมาะสำหรับ : บำรุงพืชในช่วงเติบโต บำรุงในช่วงติดดอก

🐄มูลโค

มูลโคเหมาะกับพืชในช่วงขยายราก บำรุงรากได้ดี ใช้เตรียมดินโดยใส่ในอัตรา 1-3 กิโลกรัมต่อตารางเมตร แล้วหมักทิ้งไว้ 15-30 วันก่อนปลูกพืช ควรใช้มูลเก่าเพราะมูลสดทำให้เกิดความร้อนและมีการดึงไนโตรเจนจากดินไปใช้ พืชอาจมีอาการใบเหลืองและตายได้

การใส่มูลวัวนมควรพิจารณาจากปริมาณธาตุอาหารที่ต้องการของพืชและสภาพดิน โดยควรใส่มูลวัวที่แห้งสนิทเพื่อป้องกันปัญหาเชื้อโรคและกลิ่นรบกวน

เหมาะสำหรับ : พืชผักสวนครัว พืชตระกูลถั่ว และไม้ดอกไม้ประดับ

🐂มูลกระบือ

มูลกระบือเป็นมูลสัตว์ที่มีปริมาณธาตุอาหารสูง โดยเฉพาะไนโตรเจน ควรใช้มูลแห้งเช่นเดียวกับมูลโค เหมาะสำหรับใส่รอบโคนต้นไม้ผล หรือรองก้นหลุมก่อนปลูกไม้ต้น

เหมาะสำหรับ : บำรุงต้น ช่วยเร่งการเติบโตของพืช ช่วยเจริญเติบโตทางต้นทางใบและส่งเสริมการเกิดราก

ประโยชน์ของการใช้ปุ๋ยคอก

1. ช่วยเพิ่มธาตุอาหารพืชผักที่ปลูก ปุ๋ยคอกในส่วนที่เป็นองค์ประกอบที่เป็นของแข็งมีลักษณะคล้ายคลึงกับอาหารที่สัตว์นั้นบริโภค เมื่อสัตว์กินอาหารเข้าไป ธาตุอาหารในอาหารจะถูกนำไปใช้ไปเพียงบางส่วน โดยทั่วไปจะพบว่าปริมาณธาตุอาหารที่ถูกใช้ในการเจริญเติบโต โดยประมาณ 3/4 ของธาตุไนโตรเจน 4/5 ของธาตุฟอสฟอรัส และ 9/10 ของธาตุโพแทสเซียม

2. ให้ธาตุอาหารพืชในลักษณะต่อเนื่อง มีประสิทธิภาพในระยะเวลานานกว่าปุ๋ยเคมี

3. ช่วยปรับปรุงดิน การใช้ปุ๋ยคอกในอัตราที่เหมาะสมต่อเนื่องติดต่อกันนานๆ จะช่วยปรับปรุงคุณสมบัติทางกายภาพของดินบางประการได้

4. ช่วยกระตุ้นให้สาหร่ายและแพลงตอนพืช ซึ่งเป็นอาหารปลาในบ่อสามารถเจริญเติบโตได้ดี นอกจากปุ๋ยคอกจะมีธาตุอาหารต่างๆ แล้ว ยังมีวิตามินหลายชนิดที่ส่งเสริมการเติบโตของสาหร่าย เช่น วิตามินบี 12 ไทอะมีน และไบโอติน

สารพัดขี้ สารพัดประโยชน์กันเลยทีเดียว มูลสัตว์ของแต่ละชนิดที่เลี้ยงและขับถ่ายออกมาเต็มไปด้วยธาตุอาหาร แต่จะมีปริมาณมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับวิธีการเลี้ยง อาหารที่ให้ สภาพที่อยู่อาศัย มูลแต่ละชนิดเป็นประโยชน์กับพืชมากๆ ทำให้พืชผักเจริญงอกงามและยังช่วยรักษาหน้าดิน บำรุงดินและปรับสภาพดินไปในตัว

ดังนั้น ในสิ่งขับถ่ายหรือมูลสัตว์จะคงเหลือธาตุอาหารอยู่ ปุ๋ยคอกจึงเป็นแหล่งธาตุอาหารหลักและรองที่สำคัญแหล่งหนึ่ง

#เทคโนโลยีชาวบ้าน #technologychaoban #ปุ๋ยคอก #มูลสัตว์

ขอบคุณข้อมูลจาก : บ้านและสวน