เผยแพร่	วันพฤหัสที่ 12 สิงหาคม พ.ศ.2564

การจัดตั้งนิคมเศรษฐกิจพอเพียง ภายใต้โครงการขยายผลฟาร์มตัวอย่างในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร ในพื้นที่เขตปฏิรูปที่ดินของ 2 ตำบล คือ ตำบลนาแต้และตำบลคำตากล้า โดยได้น้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มาเป็นตัวขับเคลื่อนหลักในการดำเนินการช่วยเหลือเกษตรกร คือ ในก้าวสำคัญในการดำเนินงานเพื่อสนองพระมหากรุณาธิคุณของ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง โดยสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

ด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้พระราชทานพระราชดำริให้พิจารณาจัดทำโครงการฟาร์มตัวอย่างในพื้นที่ 4 ตำบล ได้แก่ ตำบลนาแต้ ตำบลคำตากล้า ตำบลหนองบัวสิม และตำบลแพด อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม 2548 ระหว่างเสด็จพระราชดำเนินทรงเยี่ยมราษฎร ณ ศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพบ้านดอนคำ – เสนานฤมิตร ตำบลนาแต้ อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร เพื่อช่วยเหลือราษฎรให้มีรายได้หลังเสร็จสิ้นฤดูทำนา

โดยในระหว่างเสด็จเยี่ยมราษฎรอยู่นั้น ได้มีคณะกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ได้ร้องขอต่อสำนักราชเลขาธิการ เพื่อขอให้ ส.ป.ก. ดำเนินการปรับพื้นที่และขุดขยายแหล่งน้ำให้แก่เกษตรกรผู้ถือครองที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดินตำบลนาแต้ และตำบลคำตากล้า อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร ต่อมาเจ้าหน้าที่สำนักราชเลขาธิการจึงได้เชิญคณะกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน พร้อมเจ้าหน้าที่ ส.ป.ก. ร่วมประชุมหารือ เพื่อหาแนวทางช่วยเหลือราษฎรในพื้นที่ดังกล่าว

ภารกิจการดำเนินงานปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมใน 3 ด้านหลัก คือ หนึ่ง งานจัดที่ดิน สอง งานพัฒนา และสาม งานเพิ่มรายได้ คือ แนวทางช่วยเหลือที่สำคัญของ ส.ป.ก. ที่ได้เริ่มดำเนินการในปี พ.ศ. 2549

ดร.วิณะโรจน์ ทรัพย์ส่งสุข เลขาธิการสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) ได้กล่าวว่า ในปี 2549 ส.ป.ก. ได้ดำเนินการสนองพระราชดำริแห่งการพัฒนาเพื่อแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนของราษฎรตามพระราชปณิธานของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตามภารกิจที่กำหนด โดยได้มีการจัดที่ดิน และจัดสรรที่อยู่อาศัย พร้อมมอบหนังสืออนุญาตให้เข้าทำประโยชน์ในเขตปฏิรูปที่ดิน หรือ ส.ป.ก. 4-01 ให้แก่เกษตรกร จำนวน 4,008 ราย 4,681 แปลง รวมเนื้อที่ 65,151 ไร่ ซึ่งเป็นการแสดงถึงการถือครองที่ดินอย่างถูกต้องตามกฎหมาย

“หลังจากที่เกษตรกรมีความพร้อมในเชิงพื้นที่แล้ว ส.ป.ก. จึงให้การสนับสนุนกิจกรรมพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็นต่างๆ ภายในนิคมเศรษฐกิจพอเพียงที่จัดตั้งขึ้น อาทิ การขุดสระน้ำ ขุดลอกแก้มลิง ฝายน้ำล้น อ่างเก็บน้ำ อาคารเรียนรู้ และอาคารรวบรวมผลผลิต กิจกรรมทางด้านการผลิต การลดรายจ่าย การเพิ่มรายได้ รวมถึงการพัฒนาอาชีพเสริมสร้างองค์ความรู้ให้แก่เกษตรกร ด้วยการจัดฝึกอบรมและศึกษาดูงาน เพื่อสนับสนุนให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ เสริมสร้างทักษะและประสบการณ์ โดยในการดำเนินงานด้านต่างๆ นั้น ได้เน้นการน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อน” ดร.วิณะโรจน์ กล่าว

จากการดำเนินการดังกล่าว ส่งผลให้เกษตรกรสามารถนำความรู้ที่ได้รับ ไปปรับใช้เพื่อทำการเกษตรในแปลงที่ดินของตนเอง สร้างอาชีพให้เกษตรกรมีรายได้ ภายใต้การผลิตที่ตรงต่อความต้องการของตลาด และได้มาตรฐานความปลอดภัย ในรูปแบบของการเกษตรผสมผสาน ที่มีการประกอบกิจกรรมอย่างหลากหลาย เช่น การปลูกพืชผักสวนครัว การเพาะเห็ด การปลูกพืชสมุนไพรเพื่อใช้ทำยารักษาโรค การเลี้ยงปลาเลี้ยงกบ ทั้งนี้ จากการติดตามผลการดำเนินงานของ ส.ป.ก. พบว่า ผลการส่งเสริมและพัฒนาได้ทำให้เกษตรกรมีรายได้ต่อเดือนเพิ่มมากขึ้น อยู่ที่ 20,000-25,000 บาทต่อเดือน

จากการดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องถึงปัจจุบัน ส.ป.ก. ในพื้นที่นิคมเศรษฐกิจพอเพียง ภายใต้โครงการขยายผลฟาร์มตัวอย่างในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ อำเภอคำตากล้า ได้ช่วยพลิกเปลี่ยนชีวิตความอยู่ของประชาชน ที่ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมได้เห็นผล ทำให้วันนี้มีสภาพชีวิตความอยู่ที่ดีขึ้น สามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน

นายประมวลชัย ทองใส อยู่บ้านเลขที่ 193 บ้านหนองเม็ก หมู่ที่ 12 ตำบลนาแต้ อำเภอคำตากล้า คือ หนึ่งในเกษตรกรที่อยู่ภายใต้การส่งเสริมและพัฒนาของ ส.ป.ก. ภายใต้นิคมเศรษฐกิจพอเพียง ในโครงการขยายผลฟาร์มตัวอย่างในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ อำเภอคำตากล้า และจากการน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นหลักชัย ได้ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงชีวิต จากการทำเกษตรเชิงเดี่ยวมาสู่การทำเกษตรผสมผสาน จนประสบความสำเร็จกลายเป็นเกษตรกรต้นแบบ ให้ผู้สนใจได้เข้ามาศึกษาเรียนรู้

“ผมได้รับจัดสรรที่ดิน ส.ป.ก. จำนวน 1 แปลง เนื้อที่ 7-3-95 ไร่ พร้อมทั้งเข้ามาช่วยปรับพื้นที่แปลงเกษตรกรรมและขุดขยายแหล่งน้ำเพื่อใช้ในการประกอบอาชีพ และจากข้อแนะนำและองค์ความรู้ที่ทาง ส.ป.ก.ได้เข้ามาแนะนำ จึงเห็นว่า การทำเกษตรเชิงเดี่ยวแบบเดิมนั้น ไม่สามารถทำให้ผมหลุดจากปัญหาความยากจนเหมือนที่เป็นมาได้ ต้องมีการปรับเปลี่ยนแนวทาง ผมจึงเลือกเดินตามแนวทางของในหลวงรัชกาลที่ 9 เปลี่ยนมาทำเกษตรแบบผสมผสาน ภายใต้หลักเศรษฐกิจพอเพียง มีกิจกรรมการสร้างรายได้ที่หลากหลาย ทั้งการเพาะเห็ดชนิดต่างๆ การทำนาข้าว การเลี้ยงปลาธรรมชาติ การเพาะพันธุ์กบและพันธุ์ปลา การปลูกพืชสวนครัวแบบอินทรีย์ ฟาร์มไก่พื้นเมืองและไก่พันธุ์ไข่ การทำน้ำหมักและสารสกัดชีวภาพใช้เองเพื่อลดต้นทุนการผลิต”

นอกจากจะทำให้เกษตรกรผู้มีอาหารไว้สำหรับในการบริโภคในครัวเรือนแล้ว ยังก่อเกิดเป็นรายได้จากการนำผลผลิตออกจำหน่ายในตลาดของชุมชนได้ตลอดทั้งปี ทำให้มีรายได้เพิ่มถึงปีละ 770,000 บาท ส่งผลให้คุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ดีขึ้น

เพราะข้อแนะนำจากเจ้าหน้าที่ ส.ป.ก. จึงทำให้ประมวลชัย ได้เข้าใจถึงหัวใจสำคัญของหลักเศรษฐกิจพอเพียง และได้นำมาปรับใช้จนประสบความสำเร็จ ไม่ว่าจะเป็น หลักความพอประมาณ เขาจะเน้นการใช้แรงงานในครัวเรือนเป็นหลัก มีการทำปุ๋ยน้ำหมัก สารสกัดชีวภาพขึ้นใช้เอง พร้อมทั้งจำหน่ายให้เพื่อนเกษตรกรที่สนใจ เป็นต้น

ส่วนในหลักของความมีเหตุผล สิ่งสำคัญคือ ต้องพิจารณาและประเมินความสามารถของตนเองและครอบครัวถึงความจำเป็น ความเป็นไปได้ คิดก่อนที่จะทำ อีกทั้งมีการวางแผนและการบริหารจัดการเงินทุน มีส่วนร่วมในการประชุมกับเจ้าหน้าที่ของ ส.ป.ก. เป็นต้น ขณะที่หลักการมีภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี ประมวลชัยจะเน้นการลดต้นทุนการผลิต รวมถึงการรวมกลุ่มกันผลิตและจำหน่าย โดยไม่ผ่านพ่อค้าคนกลาง เป็นต้น

“จากที่ผมและครอบครัวมีชีวิตเป็นสุขได้อย่างในทุกวันนี้ เป็นเพราะพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ได้ส่งหน่วยงานที่มีความตั้งใจจริงในการช่วยเหลือเกษตรกร อย่าง ส.ป.ก. เข้ามาช่วยพัฒนา จนทำให้ผมและคนอื่นๆ มีชีวิตที่ดีขึ้นกว่าในอดีตอย่างมากแบบที่ไม่เคยคาดคิดว่ามีได้เลยครับ” ประมวลชัย กล่าวในที่สุด