เปลี่ยน “เตย” เป็น “ตังค์” จักสานเตยปาหนัน จากภูมิปัญญาสู่การเพิ่มมูลค่า

อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง เป็นพื้นที่ตั้งอยู่บริเวณชายฝั่งทะเลอันดามัน จึงมักพบต้นเตยปาหนัน (พืชตระกูลปาล์ม) ซึ่งหลายคนรู้จักในชื่อต้นลำเจียก หรือเตยทะเล หรือเตยหนาม ต้นเตยปาหนันชอบขึ้นตามริมหาด ชายทะเล ป่าโกงกาง ลักษณะลำต้นเป็นกอ และแตกกิ่งใบยาวเป็นพุ่ม ขนาดเล็กบ้าง ใหญ่บ้าง ตามอายุและสภาพดิน สูงประมาณ 5 เมตร

ต้นเตยปาหนัน

ชาวบ้านในพื้นที่นิยมนำใบซึ่งสามารถหาได้ทั่วไปในพื้นที่มาทำเป็นเครื่องจักสานซึ่งเป็นหัตกรรมพื้นบ้านที่ได้รับการถ่ายทอดภูมิปัญญามาตั้งแต่สมัยโบราณ สืบทอดมาจากบรรพบุรุษจากรุ่นสู่รุ่น ชาวบ้านในพื้นที่จึงรวมกลุ่มกันในหมู่บ้าน จากการชักชวนของ คุณเจะนิ ปูเงิน อดีตประธานวิสาหกิจชุมชนผลิตภัณฑ์เตยปาหนันบ้านดุหุน และเป็นมารดาของ คุณจันทร์เพ็ญ ปูเงิน ประธานคนปัจจุบัน

คุณวินัย วรรธนะนาถ เกษตรอำเภอสิเกา ลงพื้นที่เยี่ยมเยียนกลุ่ม

คุณจันทร์เพ็ญ ปูเงิน ประธานวิสาหกิจชุมชนผลิตภัณฑ์เตยปาหนันบ้านดุหุน ให้ข้อมูลว่า กลุ่มตั้งอยู่เลขที่ 90/2 หมู่ที่ 3 ตำบลบ่อหิน อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง ซึ่งเกิดขึ้นจากการรวมกลุ่มกันของชาวบ้านที่มีความรู้และฝีมือในการจักสานเตยปาหนันเป็นผลิตภัณฑ์ เช่น กระเป๋า เสื่อ และหมวก โดยทำกันเป็นอาชีพเสริมจากการทำสวนยางพาราและปาล์มน้ำมัน

สวยงามมาก

ต่อมาปี 2540 สำนักงานเกษตรอำเภอสิเกา เข้ามาแนะนำในการจัดตั้งเป็นกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรดุหุนสามัคคี ทำให้เกิดการดำเนินงานในรูปแบบของกลุ่มชัดเจนมากยิ่งขึ้น และจดทะเบียนจัดตั้งเป็นวิสาหกิจชุมชนผลิตภัณฑ์เตยปาหนันบ้านดุหุนในปี 2548 เมื่อสินค้าเป็นที่รู้จักมากขึ้นจึงมีการรับสมาชิกเพิ่ม พร้อมทั้งพัฒนาสินค้าให้มีความทันสมัยตามความต้องการของลูกค้า

เตยปาหนันนำมากรัดเป็นเส้นแล้วตากแห้ง ได้เป็นตอกเตย

การจักสานเตยปาหนันมีกรรมวิธีหลายขั้นตอน โดยเริ่มตั้งแต่การคัดเลือกใบเตยปาหนันซึ่งหาได้ในชุมชน แล้วนำใบมากรีดเป็นเส้นตรง นำไปแช่น้ำเพื่อให้ใบเปลี่ยนสี จากสีเขียวเป็นสีขาว แล้วนำไปตากแห้งได้เป็นตอกเตย กระบวนการต่อมาคือการย้อมสี ซึ่งขั้นตอนย้อมสีนี้เป็นการย้อมสีตามความต้องการของลูกค้า แล้วนำไปจักสานเป็นรูปทรงและลวดลายต่างๆ สำหรับผลิตภัณฑ์จักสานเตยปาหนันของกลุ่มในปัจจุบัน ได้แก่ กระเป๋า เสื่อ ขมุกยา และหมวก โดยสินค้าแต่ละชิ้นจะมีความโดดเด่นไม่เหมือนกัน ทั้งในด้านของสีและลายจักสาน

การย้อมสี หลากสี
ผลิตภัณฑ์จากเตยปาหนัน

ผลิตภัณฑ์จักสานเตยปาหนันเป็นสินค้าหัตถกรรมทำมือที่มีความละเอียด ประณีต บ่งบอกถึงภูมิปัญญาท้องถิ่น อีกทั้งยังเป็นผลิตภัณฑ์เด่นของจังหวัดตรัง โดยเฉพาะกระเป๋าจักสานที่มีหลายแบบ หลายราคา เช่น กระเป๋าถือใบละ 1,200 บาท กระเป๋าสตางค์แบบมีซิปรอบใบละ 590 บาท และกระเป๋าใส่เหรียญ รวมทั้งงานจักสานอื่นๆ ที่มีราคาเริ่มต้นชิ้นละ 100 บาท ในช่วงสถานการณ์ปกติก่อนการระบาดของโควิด-19 ทางกลุ่มซึ่งมีสมาชิกประมาณ 40 คน สามารถสร้างรายได้เข้ามาเดือนละ 200,000 บาท อีกทั้งยังมีการส่งออกสินค้าไปยังต่างประเทศ เช่น ญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา คิดเป็นมูลค่าประมาณ 200,000 บาทต่อปี สามารถเสริมรายได้ให้สมาชิกอีกทางหนึ่ง

สมาชิกกลุ่มร่วมมือ สามัคคี

ผู้ที่สนใจสามารถติดต่อสอบถามได้ที่ โทร. 081-777-5557 หรือเพจ PANAE CRAFT และสำนักงานเกษตรอำเภอสิเกา โทร. 075-291-124

Advertisement

……………..

เผยแพร่ในระบบออนไลน์เป็นครั้งแรก เมื่อวันพฤหัสที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ.2564.

Advertisement