ผู้เขียน	สุรเดช สดคมขำ
เผยแพร่	วันอังคารที่ 2 เมษายน พ.ศ.2567

แหนแดงสามารถเป็นอาหารให้กับปลากินพืชและสัตว์บกบางชนิดได้อีกด้วย ด้วยคุณสมบัติพิเศษนี้เอง จึงทำให้แหนแดงเป็นพืชน้ำที่มีประโยชน์ ช่วยลดต้นทุนการผลิตทางการเกษตรได้อีกวิธีหนึ่ง ส่งผลให้เกษตรกรในหลายพื้นที่เริ่มใส่ใจและให้ความสำคัญ  

คุณหลิน หรือ คุณลลิตา ปราบหลอด ได้ให้ความสนใจในเรื่องของปลูกแหนแดงด้วยเช่นกัน จากจุดเริ่มต้นทดลองใส่ภายในบ่อเลี้ยงกุ้งเพียง 5 กิโลกรัม แต่ปัจจุบันได้ปรับเปลี่ยนจากการเลี้ยงกุ้งมาเพาะขยายพันธุ์แหนแดงเพื่อจำหน่ายแทน เพราะให้ผลตอบแทนที่เร็วและระยะเวลาการขยายพันธุ์ก็ให้ผลผลิตมากทำได้ไม่ยาก จนเป็นสินค้าส่งขายทั้งตลาดในพื้นที่และส่งทั่วประเทศ

คุณหลิน เล่าว่า ช่วงแรกหาซื้อแหนแดงมาเป็นอาหารให้กับกุ้งที่เลี้ยงในบ่อกิน แต่ใช้เวลาไม่นานสามารถขยายพันธุ์ออกมาจำนวนมาก ทำให้กุ้งกินไม่ทันต่อจำนวนแหนแดงที่เพิ่มขึ้น จากปัญหานี้เองทำให้เพื่อนบ้านสนใจ และอยากจะซื้อเพื่อไปเป็นอาหารให้ปลาในบ่อ เมื่อบอกกันไปปากต่อปากทำให้มีลูกค้าเพิ่มมากขึ้น เธอจึงพลิกวิกฤตให้เป็นโอกาสด้วยการเพาะพันธุ์แหนแดงจำหน่าย

“ตอนแรกไม่ได้คิดเลยว่าจะขายได้ เพราะซื้อมาใส่ลงไปในบ่อให้กุ้งกิน เพื่อเป็นอาหารลดต้นทุน แต่พอใส่ลงไปได้ 2 อาทิตย์ แหนแดงขยายพันธุ์เองได้เต็มพื้นที่บ่อ เราก็เลยเอาไปให้ปลากินด้วย ทีนี้คุณแม่ก็เลยแนะนำให้กับเพื่อนๆ ว่า แหนแดงมีประโยชน์หลายอย่าง เพื่อนบ้านก็เลยทดลองนำไปให้ไก่กินบ้าง เลี้ยงปลาในบ่อบ้าง พอเขาเห็นว่ามีประโยชน์จริงๆ ก็มาซื้อกันเรื่อยๆ จากนั้นเป็นต้นมาก็ขายได้ทุกวัน จึงเลิกเลี้ยงกุ้งและมาเพาะแหนแดงขาย ตอนนี้ก็ได้ประมาณ 1 ปีแล้ว”

การเพาะพันธุ์แหนแดงให้ได้ต้นที่ใหญ่และใบสวย คุณหลิน เล่าว่า จะใช้บ่อดินปลูกเสียมากกว่าในแบบฉบับของเธอ เพราะเมื่อเคยทดลองปลูกกับกะละมังและบ่อพลาสติกแล้ว รากและการโตจะไม่ค่อยใหญ่มากนัก จึงทำให้เธอเน้นใช้บ่อดินเป็นหลักในการปลูกแหนแดง และมีปุ๋ยคอกเข้ามาเสริมภายในบ่อ เป็นเสมือนตัวช่วยในเรื่องของปุ๋ยให้กับแหนแดง

ขนาดของบ่อดินที่ใช้ปลูกขยายพันธุ์แหนแดง ในเรื่องของขนาดบ่อไม่ตายตัว ใครมีพื้นที่เท่าไรสามารถทำได้ แต่สิ่งที่ต้องมีเกณฑ์คือความลึกของบ่อ ต้องไม่มากจนเกินไป ให้อยู่พอประมาณในระดับหัวเข่า หรือความลึกไม่ควรเกิน 2 เมตร เพราะถ้ามีความลึกมากเกินไปจะทำให้รากของแหนแดงดูดอาหารจากก้นบ่อได้ไม่ถึง ทำให้ต้นแหนแดงขาดสารอาหารและแห้งตาย

การเตรียมบ่อสำหรับเพาะพันธุ์แหนแดง ในขั้นตอนแรกจะตักแหนแดงออกจากบ่อให้หมด จากนั้นเทขี้วัวลงไปภายในบ่อดูให้พอประมาณ หรือให้ได้ 40 เปอร์เซ็นต์ของพื้นที่บ่อ ปล่อยทิ้งไว้ประมาณ 1-2 วัน จึงนำแหนแดงจากบ่ออื่นมาใส่ภายในบ่อที่เตรียมไว้ โดยใช้แหนแดง ประมาณ 5-10 กิโลกรัม เพื่อให้แหนแดงชุดใหม่นี้ขยายพันธุ์และเติบโตได้เต็มบ่อ

“ช่วงที่รอแหนแดงโต และขยายพันธุ์ให้เต็มบ่อ ก็จะมีการฉีดน้ำส้มควันไม้ เพื่อป้องกันหนอนผีเสื้อมาลงเข้าทำลายใบอ่อน โดยจะฉีดทุก 2-3 วันครั้ง ส่วนในเรื่องของแสงนี่ถือว่าสำคัญมาก เพราะถ้าแหนแดงโดนแสงแดดมากเกินไป แบบเต็มวันจะไม่ดี เพราะฉะนั้นควรให้โดนเฉพาะช่วงเช้าเพียงอย่างเดียว ช่วงบ่ายก็จะหาตาข่ายพรางแสงเข้ามาช่วย จะช่วยให้ใบของแหนแดงเขียวสวย มีความสมบูรณ์ หลังปล่อยแหนแดงใหม่ลงไปในบ่อ ดูแลประมาณ 5-6 วัน ก็จะได้แหนแดงชุดแรกออกขายได้”

สำหรับการทำตลาดเพื่อจำหน่ายแหนแดง คุณหลิน บอกว่า ในช่วงแรกมองว่าเป็นพืชน้ำที่ไม่ได้คิดว่าจะสามารถนำมาสร้างรายได้ให้กับเธอได้ เพราะแหนแดงเมื่อนำมาขยายพันธุ์ก็สามารถทำได้ง่ายๆ ไม่ได้มีขั้นตอนที่ยุ่งยาก แต่เมื่อได้ทดลองทำตลาดแล้วกลับสามารถจำหน่ายได้ตลอด จากเดิมที่เคยจำหน่ายให้กับเพื่อนบ้านในละแวกนี้เท่านั้น แต่เมื่อมีการโพสต์กิจกรรมที่ทำลงในสื่อโซเชียลมีเดียต่างๆ อยู่เป็นระยะ ทำให้มีลูกค้าจากจังหวัดอื่นๆ ติดต่อเข้ามาซื้อด้วยเช่นกัน

การจัดส่งจำหน่ายไปทั่วประเทศของแหนแดง จะติดปัญหาในเรื่องของราคาขนส่ง จึงทำให้ลูกค้าที่อยู่ห่างไกลอาจคิดใคร่ครวญก่อนในช่วงแรก แต่ในเรื่องของสินค้าที่ส่งไปแล้วเน่าเสียหาย ในสมัยก่อนพบปัญหานี้บ้าง แต่เธอก็ได้ทดลองทำการแก้ไขจากปัญหาเหล่านี้จนประสบผลสำเร็จ ทำให้แหนแดงที่ส่งไปถึงปลายทางได้อย่างไม่เสียหาย

“ปัญหาของแหนแดงที่เน่า เคล็ดลับก่อนส่งลูกค้าก็คือ ก่อนที่จะส่งไปรษณีย์ไป จะนำแหนแดงมาผึ่งให้สะเด็ดน้ำก่อน โดยใช้มือเราจับแล้วรู้สึกว่าไม่มีน้ำหลงเหลืออยู่ จากนั้นเราจึงจะนำแหนแดงแพ็กใส่กล่องให้ลูกค้า โดยอายุที่แหนแดงอยู่ในกล่องได้ แล้วยังไม่ตายก็ประมาณ 7 วันจากที่ทดลองมา แต่ด้วยระบบขนส่งที่รวดเร็วในยุคนี้ 1-2 วันของก็ถึงมือลูกค้าแล้ว ทำให้แหนยังมีคุณภาพอยู่ ซึ่งราคาแหนแดงที่ขายจะอยู่ที่กิโลกรัมละ 30 บาท ส่วนลูกค้าที่มาซื้อเองหน้าฟาร์มราคาจะอยู่ที่กิโลกรัมละ 25 บาท”

จากที่ได้เพาะพันธุ์แหนแดงจำหน่ายสร้างรายได้มาจนถึงปัจจุบันนี้ คุณหลิน บอกว่า จากที่ไม่ได้คิดว่าจะทำจริงจังกลับต้องมาทำอย่างจริงจัง เพราะแหนแดงถือว่าเป็นพืชน้ำที่ทำรายได้ให้กับเธอได้ดีไม่น้อย เพราะมีลูกค้าทั้งรายใหม่รายเก่าเข้ามาติดต่อซื้ออยู่เรื่อยๆ จากความต้องการของตลาดนี้เองจึงทำให้เธอมองว่า แหนแดงสามารถสร้างเป็นรายได้หลักให้กับเธอได้

สำหรับท่านใดที่สนใจอยากพูดคุยแลกเปลี่ยนในเรื่องของการปลูกแหนแดงหรือต้องการสั่งสินค้า สามารถติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณหลิน ฟาร์ม ตั้งอยู่ที่ตำบลโนนทัน อำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น หรือหมายเลขโทรศัพท์ 063-981-8540

เผยแพร่ในระะบบออนไลน์ครั้งแรก 26 ม.ค. 2023