| ผู้เขียน | วิภาวรรณ เพ็ชรศรี |
|---|---|
| เผยแพร่ |
CHOM hand craft ผลิตภัณฑ์จากผักตบชวา สำหรับประเทศไทยมีการริเริ่มสร้างสรรค์มานานกว่า 30 ปี จากเดิมมีเพียงกลุ่มที่ทำงานด้านนี้ไม่มากนัก และหนึ่งในที่ที่ขึ้นชื่อก็คือจังหวัดชัยนาท ด้วยภูมิประเทศที่เป็นพื้นที่ลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา จึงมีผักตบชวาอย่างมากมาย
ตลอดเวลาผักตบชวาได้ถูกนำมาสร้างสรรค์เป็นสินค้าจักสานที่ได้รับความนิยมอย่างสม่ำเสมอ แต่ที่สุดแล้วก็ยังพัฒนาไปได้ไม่ไกลนัก CHOM hand craft นำโดย คุณแม่ชม รอดรัตน์ ผู้ซึ่งอยู่ในอุตสาหกรรมจักสานผักตบชวามาตั้งแต่เริ่ม ซึ่งวันหนึ่งลูกๆ ซึ่งเป็นคนรุ่นใหม่ได้มีแนวคิดว่า “ทำไมงานฝีมืออย่างจักสานผักตบชวาโดยเฉพาะผู้ผลิต จึงไม่สามารถมีตัวตนในฐานะผู้สร้างสรรค์ได้” จึงร่วมกันสร้างแบรนด์ CHOM hand craft เพื่อใช้ความรู้ความสามารถที่สะสมมาอย่างยาวนาน สร้างผลงานที่ร่วมสมัย ด้วยแนวคิดที่ว่าเป็น “ผลงานของศิลปิน”
ดังนั้น CHOM hand craft จึงคิดค้นออกแบบงานในรูปแบบใหม่ๆ เสมอ ไม่ว่าจะเป็นเทคนิค ลวดลาย หรือชิ้นงานที่ไม่จำกัดเพียงกระเป๋า ที่คุ้นเคยกันมานาน และสิ่งหนึ่งที่ทำให้ CHOM hand craft เป็นที่สนใจนั่นคือเราทำงานร่วมกับลูกค้าของเรา ด้วยการที่เราเป็นงาน Custom Made to Order
เราจึงได้มุมมองใหม่ๆ จินตนาการใหม่ๆ เพื่อลูกค้าที่ต้องการชิ้นงานเพียง “หนึ่งเดียว” ของเขา เราจึงได้รับแนวคิดใหม่ๆ เพื่อนำมาพัฒนาเทคนิคหรือเรื่องราวการสร้างสรรค์ใหม่ๆ เสมอ
และนี่คือแนวคิดการเปลี่ยนผักตบชวาให้มีมูลค่าของ คุณอิสรัตน์ แซ่ลิ้ม หรือ คุณแอล เจ้าของเพจเฟซบุ๊กและแบรนด์ “CHOM hand craft” ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ที่เปลี่ยนผักตบชวา ผักที่หลายๆ คนมองว่าไร้มูลค่า และการทำผลิตภัณฑ์จักสานที่มักถูกมองว่าเป็นอาชีพที่ทำกันเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุ ได้รายได้ไม่คุ้มกับค่าเหนื่อย เมื่อเทียบกับราคาขาย หยิบจับมาสร้างสรรค์และผสมผสานแนวความคิดให้เป็นผลิตภัณฑ์จักสานผักตบชวาในรูปแบบที่ไม่ซ้ำใคร และมีเพียงชิ้นเดียวในโลก จึงกลายเป็นจุดเด่นของแบรนด์ CHOM hand craft มาจนถึงปัจจุบัน
“แอลทำแบรนด์นี้ร่วมกับคุณแม่ของแฟน เดิมคุณแม่แฟนเขาทำงานจักสานอยู่แล้ว โดยมีวัสดุตั้งต้นก็คือผักตบชวา คุณแม่แฟนก็ทำมาตั้งแต่ยังสาว พอทำมาหลายปี 10 ปี 20 ปี หลังๆ มาเขาก็อายุมากขึ้น ก็จะมีปัญหาเรื่องสุขภาพบ้าง แล้วสิ่งที่เราสังเกตเห็นได้ตั้งแต่รู้จักคุณแม่แฟนมาค่ะ เขาเริ่มทำงานหนักขึ้นและทำมาอย่างยาวนาน แต่ว่าราคาของสิ่งๆ นี้ไม่ได้มีราคาที่สูงขึ้นเลย เมื่อ 3-4 ปีที่แล้ว เคยราคาใบละ 100 บาท ก็ยังใบละ 100 บาทอยู่ ในขณะที่มีการผันผวนของค่าเงินมากมาย ข้าวของแพงขึ้น แต่ว่าสิ่งนี้ถูกฟรีซไว้ เราก็เลยมาตั้งคำถามว่าทำไมถึงเป็นแบบนี้ แล้วแอลก็เริ่มจากมาลองช่วยคุณแม่แฟนทำค่ะ เริ่มขายออนไลน์เมื่อประมาณ 6-7 ปีที่แล้ว โดยที่ตอนนั้นยังไม่มีความรู้เรื่องงานจักสานด้วยค่ะ เราก็เลยเริ่มจากการให้คุณแม่ทดลองทำงานที่เขาเคยทำขาย ทั้งตัวที่เคยได้รับความนิยมในเมื่อก่อน รวมถึงงานที่เขาคิดขึ้นเอง ก็คละกันไปเพื่อทดลองดูว่างานแบบไหนที่จะเหมาะสมกับการขายออนไลน์และเพื่อเป็นการค้นหาตัวเองว่ารูปแบบของแบรนด์จะไปในทิศทางไหน พอเมื่อเราทำไปสักพัก เราก็เริ่มรู้สึกว่าจุดแข็งของเรา คือคุณแม่สามารถทำงานสาน หัตถกรรมจบได้ในตัวคนเดียว เพราะว่าในชุมชนค่ะ เช่นในกลุ่มเขาจะมีการวางตำแหน่งของการทำงานสานอย่างชัดเจน เช่น ถ้าคนนี้สามารถทำตัวกระเป๋า ก็จะทำแต่ตัวกระเป๋าและลายนี้เท่านั้น ถัดมาอีกคน คนนี้มีหน้าที่ทำหูกระเป๋า ก็จะทำแค่หูกระเป๋า ซึ่งเป็นการบริหารกึ่งอุตสาหกรรมนิดหนึ่ง จึงทำให้มีข้อจำกัดอยู่ตรงที่ว่าความสามารถของช่างฝีมือในแต่ละคนนั้นจะมีความไม่เท่ากัน บางครั้งงาน 1 ชิ้น จะต้องใช้ช่าง 3-4 คน ในการจบงาน ซึ่งในขณะที่คุณแม่สามารถจบงานได้ในตัวคนเดียว สามารถสร้างสรรค์งานได้ทุกรูปแบบ ตั้งแต่แผ่นรองแก้วไปจนถึงตัวเฟอร์นิเจอร์เลย ตรงนี้จึงกลายเป็นจุดแข็งที่เราสามารถผลักดันต่อได้ค่ะ”
เมื่อสอบถามไปยังแนวคิดการแปรรูปผักตบชวา คุณแอล เล่าต่ออีกว่า เมื่อย้อนไปเมื่อ 30-40 ปีที่แล้ว ในพื้นที่จังหวัดชัยนาท มักใช้ไม้ไผ่ในการทำงานจักสาน แต่เนื่องด้วยในพื้นที่ดังกล่าวมีจำนวนผักตบชวามากตามแม่น้ำลำคลอง จึงตัดผักตบชวานำมาตากแดดให้แห้งและทำงานจักสาน พบว่ามีสัมผัสที่ยืดหยุ่นคล้ายกับไม้ไผ่ ไม้ตอก เหมาะกับการขึ้นงานจักสานได้อย่างหลากหลายรูปแบบนั่นเอง
“ดั้งเดิมการทำงานสานจะต้องใช้ไม้ไผ่ก่อนสำหรับชุมชนชัยนาท เมื่อประมาณ 30-40 ปีที่แล้วนะคะ เท่าที่แอลเคยคุยกับคุณแม่ เราก็มาเริ่มสังเกตแล้วว่าในชัยนาทจะมีแหล่งน้ำ ลุ่มน้ำเยอะ ทำให้มีผักตบชวาเยอะมาก เราจึงทดลองตัดมาตากและทำงานสานดูค่ะ จึงค้นพบว่าผักตบชวาเป็นวัสดุที่ยืดหยุ่น ไม่ใช่เพียงแค่สัมผัสที่ยืดหยุ่น แต่เป็นงานจักสานที่ยืดหยุ่นและขึ้นงานได้เยอะ ลำต้นจะเข้าเครื่องรีด จากนั้นนำมาตัดแต่ง จะได้สัมผัสที่เหมือนกับไม้ไผ่ หรือถ้าเราปั่นให้เส้นผักตบชวาเล็กลง จะมีความใกล้เคียงกับเส้นตอกมาก นั้นหมายความว่าตัวเส้นผักตบชวานี้ค่ะ สามารถทำงานได้หลากหลายรูปแบบและกว้างมาก ในขณะที่ตัวผักตบชวาก็จะมีจำนวนเยอะและการจัดการวัสดุสะดวกกว่าการใช้ไม้ไผ่ด้วยค่ะ”
ในด้านการแปรรูปผักตบชวาของแบรนด์ CHOM hand craft นั้น จะมีการจักสานทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็นกระเป๋าสะพายครอสบอดี้ กระเป๋าถือ กระเป๋าสะพายไหล่ กระเป๋าเป้สะพายหลัง ตะกร้า กิ๊บติดผม ยางรัดผม ต่างหู กระเป๋าจิ๋ว ของสำหรับสัตว์เลี้ยง และของตกแต่งบ้านหลากหลายชนิด
ถัดมาในเรื่องของผลตอบรับ คุณแอล บอกว่า ได้รับความสนใจเป็นอย่างมาก มีกลุ่มลูกค้าหลากหลาย เพราะเนื่องด้วยแบรนด์ CHOM hand craft มีสินค้าที่หลากหลายและตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้า
สำหรับราคาสินค้าแบรนด์ CHOM hand craft เริ่มต้นที่ 49 บาท ซึ่งเป็นราคาที่สามารถจับจองสินค้าเพื่อเป็นเจ้าของได้นั่นเอง
สำหรับท่านใดที่สนใจและอยากจะเรียนเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์จักสานผักตบชวา สามารถติดต่อช่องทางการติดต่อ คุณอิสรัตน์ แซ่ลิ้ม ได้ทางเพจเฟซบุ๊ก CHOM hand craft หรือทางเบอร์โทรศัพท์ 098-306-1279 และสามารถเยี่ยมชมสินค้าได้ที่ ICONSIAM, SIAM DISCOVERY ที่โซน ICONCRAFT คุณแอลยินดีให้คำแนะนำค่ะ
