ผู้เขียน	สุรเดช สดคมขำ
เผยแพร่	วันศุกร์ที่ 8 มีนาคม พ.ศ.2567

ข้าว เป็นอีกหนึ่งสินค้าที่สำคัญหล่อเลี้ยงคนไทยทั้งประเทศ และยังเป็นสินค้าที่ส่งออกที่สร้างรายได้ให้กับชาวนาอีกเช่นกัน จึงทำให้เกษตรกรในหลายพื้นที่มุ่งมั่น และให้ความสำคัญกับการผลิตข้าวที่มีคุณภาพมากขึ้น เพื่อให้สอดคล้องต่อความต้องการของผู้บริโภคและการแข่งขันในตลาดโลก 

ข้าวอินทรีย์ปัจจุบันเป็นสินค้าที่กำลังได้รับความนิยม เพราะผู้บริโภคโดยเฉพาะกลุ่มผู้รักสุขภาพมีความต้องการสูง ส่งผลให้เกษตรกรในหลายพื้นที่ให้ความสำคัญในเรื่องนี้เป็นอย่างมาก เพราะนอกจากมีความปลอดภัยต่อผู้บริโภคแล้ว ในมุมของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวก็มีความปลอดภัยจากการไม่ใช้สารเคมีด้วยเช่นกัน จึงทำให้ข้าวที่ปลูกในระบบอินทรีย์เมื่อขายแล้วมีราคาที่สูงกว่าท้องตลาดทั่วไป

นายมงคล จันทร์ประทัด ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมการผลิตข้าว กรมการข้าว เปิดเผยว่า ศูนย์วิสาหกิจชุมชนทำนาประณีตข้าวอินทรีย์ศรีสำราญ จังหวัดชัยภูมิ ถือเป็นวิสาหกิจชุมชนตัวอย่างในเรื่องของการผลิตข้าวอินทรีย์เป็นอย่างมาก โดยวิสาหกิจชุมชนมีจำนวนสมาชิก 111 ราย ซึ่งคนที่เป็นสมาชิกในกลุ่มต้องขายข้าวให้กับวิสาหกิจชุมชนนี้เท่านั้น ห้ามขายให้เจ้าอื่น โดยพันธ์ุข้าวที่สมาชิกปลูกมีตั้งแต่ข้าวหอมมะลิ 105 และข้าวไรซ์เบอร์รี่ เมื่อผ่านกระบวนการสีที่วิสาหกิจชุมชนดำเนินการเองแล้วเมื่อจำหน่ายทำให้ได้ข้าวที่มีราคาสูงกว่าราคาขายในท้องตลาดทั่วไป

“วิสาหกิจชุมชนแห่งนี้ ถือว่ามีการผลิตข้าวอินทรีย์ที่เด่นชัด ตั้งแต่ในเรื่องของการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวปลูก ไว้แจกจ่ายและจำหน่ายให้กับสมาชิก และเมื่อสมาชิกนำไปปลูกจนได้ผลผลิตแล้ว ทางวิสาหกิจชุมชนก็ได้รับซื้อข้าวจากสมาชิกทั้งหมดมาดำเนินการต่อ ทั้งในเรื่องของการสีข้าวให้ได้คุณภาพ และทำตลาดออนไลน์ขายเอง โดยทางศูนย์มีแพ็กบรรจุภัณฑ์ที่ทันสมัย และมีตราผลิตภัณฑ์ของตนเองชื่อ “ศรีสำราญ” จึงทำให้มีช่องทางการจัดจำหน่ายที่หลากหลาย ได้ราคาที่สูงขึ้นตามไปด้วย” นายมงคล กล่าว 

ด้าน นายทรงศิริ นราพงษ์ ประธานวิสาหกิจชุมชนทำนาประณีตข้าวอินทรีย์ศรีสำราญ ตำบลศรีสำราญ อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ ให้ข้อมูลว่า ทางศูนย์วิสาหกิจชุมชนได้รับการคัดเลือกเป้าหมายให้เป็นตำบลต้นแบบในเรื่องของการนำร่องโครงการทำนาแบบประณีต ซึ่งในขณะนั้นมี นายทรงศิริ นราพงษ์ (นายกองค์การบริหารส่วนตำบลศรีสำราญ ในขณะนั้น) เป็นผู้รวบรวมเกษตรกรผู้ปลูกข้าวในตำบล จำนวน 21 ราย นำมาเข้าร่วมโครงการทำนาแบบประณีต SRI ณ แปลงนา นายสว่าง นราพงษ์ เมื่อประมาณปี 2557 

ต่อมา ปี 2559 ทางศูนย์ได้จัดตั้งเป็นกลุ่มส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ พร้อมทั้งได้ดำเนินการจดทะเบียนเป็นวิสาหกิจชุมชนทำนาประณีตข้าวอินทรีย์ศรีสำราญ พร้อมทั้งในปี 2560 ได้ขึ้นทะเบียนเป็นศูนย์ข้าวชุมชน และเข้าร่วมโครงการยกระดับแปลงใหญ่และได้จดทะเบียนเป็นนิติบุคคลตามประมวลกฎหมายแพ่งพาณิชย์ในรูปแบบบริษัทในปี 2564 

“ปัจจุบันทางศูนย์มีสมาชิกอยู่ทั้งหมด 111 ราย โดยมีพื้นที่รวมทั้งสิ้น 1,600 ไร่ ซึ่งสายพันธุ์ข้าวที่ทางสมาชิกปลูกอยู่จะประกอบไปด้วย ข้าวขาวดอกมะลิ 105 ข้าวเหนียว กข 6 ข้าวไรซ์เบอร์รี่ และข้าว กข 79 โดยข้าวที่กลุ่มผลิตทั้งหมด จะเน้นเป็นการผลิตข้าวแบบประณีต ได้การรับรองมาตรฐานแหล่งผลิตข้าวอินทรีย์ Organic Thailand และยังมีมาตรฐานอื่นๆ ที่ทางศูนย์แห่งนี้ได้ผ่านการรับรอง” นายทรงศิริ กล่าว 

จากความสำเร็จนี้เองจึงทำให้ศูนย์แห่งนี้ ได้ดำเนินกิจกรรมภายใต้โครงการเสริมสร้างศักยภาพการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวของข้าวชุมชน โดยได้รับการสนับสนุนเมล็ดพันธุ์ข้าว 3 ปีต่อเนื่อง รับการสนับสนุนกระสอบพลาสติกสาน รับการตรวจสอบมาตรฐานเมล็ดพันธุ์ และมีในเรื่องของวิทยาการการคัดเลือกพันธุ์ข้าวคุณภาพดีด้วยเช่นกัน ซึ่งกิจกรรมเหล่านี้ทางศูนย์วิจัยข้าวชุมแพ หน่วยงานภายใต้กรมการข้าวได้เข้ามาให้ความรู้และฝึกปฏิบัติเกี่ยวกับการคัดเลือกข้าวคุณภาพดีให้กับทางศูนย์ 

นายทรงศิริ ยังกล่าวอีกว่า เนื่องจากทางศูนย์มีการผลิตข้าวอินทรีย์ทั้งหมด ในเรื่องของการประหยัดต้นทุนที่ไม่ใช้สารเคมีถือว่ามีความสำคัญ โดยทางศูนย์ได้นำของเหลือที่ได้หลังจากการเก็บเกี่ยวข้าว อย่างเช่น แกลบดิบ นำมาเป็นส่วนผสมในการทำปุ๋ยหมักชีวภาพ และในส่วนของฟางข้าวได้นำมาอัดเป็นก้อนเป็นอาหารเลี้ยงโคและกระบือ นอกจากขายสร้างรายได้ให้กับศูนย์แล้ว จึงถือว่าช่วยลดในเรื่องของการเผาได้เป็นอย่างดี 

“จากกิจกรรมทั้งหมดที่เราดำเนินการมา ถือว่ากลุ่มเราค่อนข้างที่จะมีความเข้มแข็ง เพราะทางศูนย์มีรถเกี่ยวนวดข้าวของเราเอง มีโรงสีข้าว และมีหน้าร้านเพื่อจำหน่ายข้าวของกลุ่มอีกด้วย นอกจากนี้ เมื่อมีการผลิตข้าวแบบอินทรีย์ ทางศูนย์ก็ยังมีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์และสารชีวภัณฑ์ต่างๆ เพื่อเป็นการบำรุงและป้องกันศัตรูพืช จึงทำให้ผู้บริโภคมั่นใจได้ว่า สินค้าที่ออกจากศูนย์แห่งนี้มีความปลอดภัย ผู้บริโภคสามารถทานได้อย่างมั่นใจ” นายทรงศิริ กล่าว

ตราผลิตภัณฑ์ของศูนย์ชื่อ “ศรีสำราญ” มีช่องทางการจัดจำหน่ายที่หลากหลาย เช่น แมคโคร โชห่วย โรงพยาบาล ในจังหวัดชัยภูมิและใกล้เคียง รวมถึงขายออนไลน์ สร้างรายได้เป็นอย่างมากให้กับวิสาหกิจชุมชนและสามารถกระจายรายได้สู่กลุ่มสมาชิกได้เป็นอย่างดี หากสนใจสินค้าสามารถติดต่อสอบถามข้อมูลได้ที่ วิสาหกิจชุมชนทำนาประณีตข้าวอินทรีย์ศรีสำราญ ตำบลศรีสำราญ อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ หมายเลขโทรศัพท์ 098-258-0933, 092-886-6969