มช. เจ๋ง พัฒนา “มะเกี๋ยงต้านมะเร็ง” สู่การผลิตยาต้านมะเร็งปากมดลูก

มช. พัฒนา “มะเกี๋ยงต้านมะเร็ง” เกิดองค์ความรู้ใหม่ ไปสู่การผลิตยาต้านมะเร็งปากมดลูกในประเทศไทย ลดการนำเข้ายาราคาแพงจากต่างประเทศได้

เมื่อวันที่ 10 เมษายน 2567 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยทีมวิจัย BMBL และ OSRL ภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ ร่วมกับเครือข่ายวิจัยทั้งภายในและภายนอกมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ทำการศึกษาวิจัย เพื่อปรับปรุงโครงสร้างทางเคมีที่แยกได้จากเมล็ดมะเกี๋ยง ด้วยการเติมหมู่ของกรดอะมิโน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการต้านมะเร็งปากมดลูก และตรวจสอบศักยภาพในการต้านมะเร็งปากมดลูกในระดับหลอดทดลอง (in vitro) ด้วยการวิเคราะห์วัฏจักรเซลล์ และการวิเคราะห์เอ็มอาร์เอ็นเอ ภายใต้งานวิจัย หัวข้อ 2′,4′-Dihydroxy-6′ methoxy-3′,5′-dimethylchalcone and its amino acid-conjugated derivatives induce G0/G1 cell cycle arrest and apoptosis via BAX/BCL2 ratio upregulation and in silico insight in SiHa cell lines

ผลการศึกษาพบว่า สารประกอบ 4′-O-(L-alanylated) DMC มีประสิทธิภาพในการต้านมะเร็งปากมดลูกชนิดสเควมัสเซลล์คาร์ซิโนม่า (SiHa) ด้วยการยับยั้งวัฏจักรเซลล์ที่ G0/G1 และมีการเพิ่มของระดับอาร์เอ็นเอของ TP53 และ CDKN1A ซึ่งส่งผลให้เพิ่มขึ้นของ BAX และมีการลดลงของ CDK2 ที่นำไปสู่การหยุดของวัฏจักรเซลล์และอะพอทโทซิส จากอัตราส่วนของ BAX/BCL2 มีการเพิ่มขึ้นของระดับอาร์เอ็นเอที่นำไปสู่กระบวนการอะพอทโทซิสภายในเซลล์ ซึ่งการค้นพบใหม่นี้ชี้ให้เห็นว่า 4′-O-(L-alanylated) DMC มีศักยภาพในการต้านมะเร็งปากมดลูก และสามารถนำเอาองค์ความรู้ใหม่ของกลไกเชิงลึกในการต้านมะเร็งปากมดลูก ไปต่อยอดงานวิจัยในระดับสัตว์ทดลอง (in vivo) ได้

การศึกษาวิจัยนี้ นับเป็นจุดเริ่มต้นของการพัฒนายาต้านมะเร็งปากมดลูกในระดับต้นน้ำ ซึ่งจะก่อให้เกิดองค์ความรู้ใหม่ และสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับกลไกการต้านมะเร็งปากมดลูกชนิดใหม่ของอนุพันธ์ชาโคล ที่สามารถนำไปต่อยอดงานวิจัย สำหรับการทดลองในระดับสัตว์ทดลอง (in vivo) เพื่อพัฒนาไปสู่การผลิตยาต้านมะเร็งปากมดลูกในประเทศไทย ลดการนำเข้ายาราคาแพงจากต่างประเทศได้

ทีมผู้วิจัยนำโดย รศ.ดร.พัชณี แสงทอง ร่วมกับ รศ.ดร.พุฒินันท์ มีเผ่าพันธ์ เป็นที่ปรึกษาโครงการวิจัย พร้อมด้วย นายไกรกริช อุตมะ นักศึกษาระดับปริญญาเอกได้รับทุนโครงการสถาบันบัณฑิตวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีไทย (TGIST) และ นายนพวิชญ์ คำโทะ นักศึกษาระดับปริญญาเอกได้รับทุนโครงการปริญญาเอกกาญจนาภิเษก (คปก.)

ทั้งนี้ ร่วมกับเครือข่ายวิจัยทั้งภายในและภายนอกมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้แก่ ดร.สิทธิรักษ์ รอยตระกูล ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (BIOTEC) และสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ผศ.ดร.จิราภรณ์ กันทะพันธ์ ภาควิชารังสีเทคนิค คณะเทคนิคการแพทย์ มหาลัยเชียงใหม่ ผศ.ดร.จอมขวัญ มีรักษ์ ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ดร.ไพฑูรย์ อบเชย สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ผลงานได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ในวารสาร European Journal of Pharmaceutical Sciences Volume 184, 1 May 2023 ผู้ที่สนใจสามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่ https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0928098723000210