ทุเรียน ราชาผลไม้ มีถิ่นกำเนิดอยู่ไม่ไกล

ผมเป็นคนชอบรับประทานทุเรียนเป็นที่สุดคนหนึ่ง แต่ไม่แน่ใจว่าทุเรียนมีถิ่นกำเนิดอยู่ที่ไหน ฟังชื่อแล้วคงไม่ใช่ที่ประเทศไทยแน่นอน นอกจากนี้ ทุเรียนบ้านเรามีหลายสายพันธุ์ ทางวิชาการเขาจัดแยกกันอย่างไร ขอคำตอบด้วย

ทุเรียน หรือ Durian เป็นภาษามาลายู ทั้งที่มาเลเซียและอินโดนีเซีย ออกเสียงเหมือนกัน โดยมีรากศัพท์ของภาษามาลายูว่า ดูรี แปลว่า หนาม จากบันทึกของนายลาลูแบร์ ในสมัยกรุงศรีอยุธยา พบว่าประเทศไทยมีการปลูกทุเรียนกันแล้ว โดยเฉพาะภาคใต้และภาคตะวันออก ด้วยหลักฐานทางภาษาศาสตร์ ทุเรียนน่าจะมีถิ่นกำเนิดอยู่ที่อินโดนีเซียและมาเลเซีย เนื่องจากทุเรียนของไทยมีหลากหลายพันธุ์ จึงมีการจำแนกออกเป็นกลุ่มได้ 6 กลุ่ม ประกอบด้วย กลุ่มกบ มีทั้งชนิดผลกลม ผลรี และกลมแป้น มีหนามโค้งงอ พันธุ์เด่นมีกบสุวรรณ ติดผลดก น้ำหนักผลประมาณ 2.0-2.5 กิโลกรัม เนื้อละเอียด กลิ่นแรง รสชาติหวานมันพอดี กลุ่มลวง พันธุ์ที่รู้จักกันดีคือ ย่ำมะหวาด พบมากที่จันทบุรี และปราจีนบุรี ผลขนาดใหญ่ ผลป้าน ปลายหนามตรง เนื้อผลสีเหลือง น้ำหนักผล เฉลี่ย 3 กิโลกรัม กลุ่มก้านยาว มีผลกลม ลักษณะเด่นคือมีก้านผลยาว เนื้อนุ่ม สีเหลืองนวล รสชาติหวานกลมกล่อม กลิ่นไม่ฉุน กลุ่มกำปั่น กลุ่มนี้มีพันธุ์เด่น คือ หมอนทอง ผลมีขนาดใหญ่ รูปทรงค่อนข้างยาวรี หนามแหลมสูง เนื้อสีเหลืองอ่อน เนื้อหนาละเอียด รสชาติหวานมัน เนื้อแห้งไม่ติดมือ กลุ่มทองย้อย พันธุ์เด่น ทองย้อยฉัตร รูปทรงอ้วนป้อม บริเวณขั้วผลบุ๋มลงเล็กน้อย ก้นผลย้อย แต่ไม่แหลม เนื้อค่อนข้างมาก เนื้อสีเหลือง กลิ่นไม่ฉุน และ กลุ่มอื่นๆ หรือจัดเข้ากลุ่มอื่นไม่ลงตัว เช่น พันธุ์กระดุม มีผลขนาดเล็ก หัวค่อนข้างกลม หนามสั้นและถี่ เนื้อสีเหลืองอ่อน นุ่มละเอียด ถ้าสุกจัดเนื้อเละ รสไม่ค่อยหวานมัน เมล็ดใหญ่

แม้ทุเรียนไทยจะมีมากมายหลายพันธุ์ เมื่อจำแนกออกแล้ว มีเพียง 6 กลุ่ม เท่านั้น