ชาวนาชัยนาท เผยเทคนิคเพิ่มผลผลิต

การนำเทคโนโลยีสมัยใหม่เข้ามาประยุกต์ใช้ในกระบวนการผลิตของภาคเกษตร นับเป็นวิธีการที่มีประสิทธิภาพ ทำให้เกษตรกรมีการจัดการแปลงอย่างมีประสิทธิภาพ ประหยัดเวลา ต้นทุน และมีรายได้เพิ่มขึ้น สอดคล้องกับการพัฒนาที่มุ่งสู่เกษตร 4.0 เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตเกษตรกรให้ดีขึ้น สร้างรายได้ดี มีความมั่นคง และยั่งยืน

คุณขวัญชัย แตงทอง เศรษฐกิจการเกษตรอาสา (ศกอ.) เป็นชาวนาต้นแบบที่ประสบความสำเร็จในการเพาะปลูกข้าวและทำเกษตรปลอดสารพิษ ได้รับมาตรฐาน GAP ข้าวปลอดสารพิษ และได้นำเทคโนโลยีมาใช้ในกระบวนการผลิตเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ

ปัจจุบัน คุณขวัญชัยเป็นประธานศูนย์เรียนรู้เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตรอำเภอหันคา (ศพก.หันคา) และประธานแปลงใหญ่ข้าวบ้านบึงม่วง ตำบลสามง่ามท่าโบสถ์ อำเภอหันคา จังหวัดชัยนาท ซึ่งได้รับรางวัลเกษตรกรดีเด่น สาขาทำนา ปี 2562 รางวัลรองชนะเลิศแปลงใหญ่ดีเด่น ปี 2565 รางวัล ศพก. ดีเด่นระดับเขต (ภาคกลาง) ปี 2565

เดิมคุณขวัญชัยทำเกษตรเชิงเดี่ยวโดยปลูกข้าวเพียงอย่างเดียว และประสบปัญหาเรื่องการแพ้สารเคมี จึงได้มีโอกาสเข้ารับการอบรมตามกระบวนการโรงเรียนเกษตรกร ร่วมกับสำนักงานเกษตรจังหวัดชัยนาท เพื่อเรียนรู้การลดต้นทุนและศึกษาการป้องกันกำจัดศัตรูพืชแบบผสมผสานจนเกิดความรู้ ความเข้าใจ และนำเอาความรู้ที่ได้รับมาประยุกต์ใช้ในพื้นที่เพาะปลูกข้าว จำนวน 34 ไร่ โดยปลูกข้าวพันธุ์ปทุมธานี ซึ่งตนเองได้ปลูกข้าวนาปรัง คือปลูกช่วงเดือนมีนาคม เก็บเกี่ยวช่วงเดือนกรกฎาคม และนาปี คือปลูกช่วงเดือนสิงหาคม เก็บเกี่ยวช่วงเดือนพฤศจิกายน ซึ่งหลังจากเก็บเกี่ยวข้าวนาปีเสร็จจะทำการปลูกปอเทืองเพื่อปรับปรุงดินและสามารถตัดวงจรเพลี้ยได้

ต่อมาคุณขวัญชัยได้มีการพัฒนาคุณภาพกระบวนการผลิตในด้านที่สำคัญ ได้แก่ การนำเทคโนโลยีอากาศยานไร้คนขับ หรือโดรน มาใช้เป็นเครื่องมือในการพ่นสารชีวภัณฑ์ทางการเกษตร การหว่านเมล็ดพันธุ์ เพื่อทดแทนแรงงานซึ่งค่อนข้างหายากและค่าแรงค่อนข้างสูง การป้องกันกำจัดศัตรูพืชแบบผสมผสาน สร้างระบบนิเวศให้สมดุล ใช้ศัตรูธรรมชาติควบคุมศัตรูพืชโดยใช้หลายๆ วิธีในการควบคุมศัตรูพืช ไม่ให้มีปริมาณที่เป็นอันตรายก่อให้เกิดความเสียหาย ประหยัด ปลอดภัย ปลูกพืชให้แข็งแรง อนุรักษ์ธรรมชาติ การใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน การใส่ปุ๋ยผสมกับจุลินทรีย์จะช่วยเรื่องการดูดซับปุ๋ย ลดการใช้ปุ๋ย 25% ช่วยเพิ่มปริมาณรากข้าวทำให้สามารถดูดซับธาตุอาหารได้มากขึ้น รวมถึงการใช้น้ำหมักชีวภาพสารชีวภัณฑ์ต่างๆ ทดแทนสารเคมี ลดการใช้ปุ๋ยเคมีและสารเคมี และการใช้สารชีวภัณฑ์ในการป้องกันกำจัดศัตรูพืชและโรคพืช เช่น เชื้อราบิวเวอเรีย เชื้อราไตรโคเดอร์ม่า สารสะเดา และน้ำหมักชีวภาพชนิดต่างๆ ทำให้ลดการใช้ปุ๋ยลงได้

การพัฒนาคุณภาพกระบวนการผลิต ส่งผลให้คุณขวัญชัยประสบความสำเร็จในการทำนา เพิ่มผลผลิตได้อย่างชัดเจน ปีเพาะปลูก 2565/66 (ข้าวนาปี) ได้ผลผลิตเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 1,150 กิโลกรัมต่อไร่ จากเดิมมีผลผลิตเฉลี่ย 850 กิโลกรัมต่อไร่ (เพิ่มขึ้นร้อยละ 35) ซึ่งนอกจากจะประสบผลสำเร็จในด้านการผลิตแล้ว คุณขวัญชัยยังได้ร่วมกับสำนักงานเกษตรอำเภอหันคา และศูนย์วิจัยข้าวชัยนาท ในการส่งเสริมการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชุมชน ในรูปของนาแปลงใหญ่ บ้านบึงม่วง จัดทำแปลงเพื่อผลิตเป็นเมล็ดพันธุ์ให้กับศูนย์ข้าวและเกษตรกรทั่วไป และเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ใช้เอง บางส่วนใช้แปรรูปเป็นข้าวสารไว้บริโภคในครัวเรือนและจำหน่ายกับผู้สนใจ ทำให้ได้ราคาสูงกว่าเกษตรกรที่ปลูกข้าวทั่ว ๆ ไป 1,500-2,500 บาทต่อไร่

นอกจากนี้ ศพก.หันคา ยังเป็นแหล่งสำหรับเรียนรู้และศึกษาดูงานในเรื่องของเทคนิคการทำเกษตรปลอดสารพิษ การเพิ่มผลผลิตอย่างเป็นรูปธรรม ปัจจุบันมีหน่วยงานภาครัฐ เอกชน รวมถึงเกษตรกรทั้งในและนอกพื้นที่ให้ความสนใจเข้าศึกษาดูงานกว่า 3,000 คนต่อปี ทั้งนี้ หากท่านใดสนใจข้อมูลหรือมีความประสงค์เข้าศึกษาดูงานการปลูกข้าวและการเกษตรผสมผสานปลอดสารพิษ สามารถติดต่อได้ที่ คุณขวัญชัย แตงทอง สถานที่ ศพก.หันคา ตำบลสามง่ามท่าโบสถ์ อำเภอหันคา จังหวัดชัยนาท โทร. 081-727-9604 ยินดีให้คำปรึกษาและต้อนรับทุกท่าน