ที่มา	เทคโนโลยีเกษตร
ผู้เขียน	เทคโนโลยีชาวบ้านออนไลน์
เผยแพร่	วันพฤหัสที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ.2565

เกษตรกรไทยมีความเชี่ยวชาญในการปลูกพืชเลี้ยงสัตว์ไม่แพ้ชาติใดในโลก หลายคนได้ศึกษาพัฒนาการทำการเกษตรด้วยตนเอง ตลอดจนปรึกษาอาจารย์ผู้รู้ด้านการเกษตร จนสามารถสร้างเทคโนโลยีการผลิตพืชได้คุณภาพดี ปริมาณสูง ยกตัวอย่างเช่น

เกษตรกรรายหนึ่งในจังหวัดสุพรรณบุรี ค้นพบเห็ดในดงมะกอกน้ำของตัวเองด้วยความบังเอิญ หลังปลูกมะกอกน้ำไปได้ 2 ปี ก็พบว่ามีดอกเห็ดเกิดขึ้นใต้ต้นมะกอกเป็นครั้งแรก ตอนแรกทุกคนไม่รู้ว่าเป็นเห็ดอะไรจึงไม่มีใครกล้านำมาบริโภค

ลักษณะของดอกเห็ดที่พบนั้นมีจำนวนมากอย่างไม่น่าเชื่อ โดยงอกเป็นตุ่มเล็กๆ ก่อน จากนั้นภายใน 2-3 วัน ดอกเห็ดก็จะบาน คนงานไม่รู้จะทำอย่างไร ก็เลยเก็บมาขว้างเล่น ต่อมารู้ว่าเป็น “เห็ดตับเต่า” กินได้ และอร่อยด้วย จึงเก็บเห็ดตับเต่าที่เกิดบนสันร่องต้นมะกอกน้ำใส่ตะกร้าไปขายที่ตลาดบางปลาม้า แม่ค้าตีราคาให้กิโลกรัมละ 30 บาท นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา เห็ดตับเต่าก็กลายเป็นของรักของหวงประจำสวนมะกอกน้ำแห่งนี้ไปเลย

เห็ดตับเต่า ในดงมะกอกน้ำ

บริเวณที่พบดอกเห็ดตับเต่ามากที่สุด คือตรงร่องที่ขึ้นแฉะ ซึ่งดอกเห็ดตับเต่าจะเกิดใกล้โคนต้น และแสงแดดจะส่องไม่ถึงบริเวณชายร่องโดยตรง ต่อมาได้สอบถามนักวิชาการจึงได้ความรู้เพิ่มเติมว่า เห็ดตับเต่า เป็น “ไมคอร์ไรซ่า” อาศัยอยู่ตามรากของต้นไม้ เช่น ไม้ยูคาลิปตัส, ทองหลาง, ป่าเสม็ด แคบ้าน ฯลฯ ที่พบในรากของต้นมะกอกน้ำถือว่าเป็นของใหม่

เห็ดตับเต่าในสวนมะกอกน้ำแห่งนี้ มีลักษณะพิเศษที่น่าสนใจคือ ในรอบ 1 ปีนั้น จะเกิดดอกเห็ดตลอดปีทั้ง 12 เดือน โดยแต่ละครั้งสามารถเก็บได้ประมาณ 30 กิโลกรัม มีทั้งดอกเล็กและดอกใหญ่ ดอกใหญ่ ขนาดดอกละ 1 กิโลกรัม ก็เคยพบเห็นมาแล้ว

ที่น่าทึ่งมากก็คือ เมื่อเก็บดอกเห็ดแล้ว ประมาณ 2-3 วัน ก็จะเกิดเห็ดชุดใหม่ขึ้นมาอีก หากอากาศร้อนอบอ้าวมากๆ รดน้ำต้นมะกอกให้ชุ่มชื้น จะมีดอกเห็ดเกิดขึ้นจำนวนมาก โดยเฉพาะช่วงเดือนเมษายน-พฤษภาคม มีดอกเห็ดตับเต่าเกิดมากกว่าเดือนอื่นๆ

ยาฆ่าหญ้า ทำให้เชื้อเห็ดตาย

เกษตรกรรายนี้เคยดูดเลนจากท้องร่องขึ้นมาบนสันร่องและใส่ปุ๋ยขี้ไก่ลงไป ปรากฏว่ามีเห็ดเกิดขึ้นมากกว่าปกติ พอดีช่วงนั้นมีหญ้าขึ้นตามร่องแปลง เกษตรกรจึงใช้ยาฆ่าหญ้าฉีดกำจัดวัชพืช ปรากฏว่าสารเคมีส่งผลให้ดอกเห็ดยุบฝ่อลงทันที เป็นการยืนยันว่าเห็ดราไมคอร์ไรซ่า จะเกิดขึ้นในระบบนิเวศน์ที่เหมาะสมเท่านั้น นับจากนั้นมาเกษตรกรรายนี้ไม่กล้าฉีดยาฆ่าหญ้าอีกเลย แต่ใช้วิธีจัดการกำจัดวัชพืชอย่างอื่น เช่น เมื่อต้นหญ้าสูงก็คอยตัดให้สั้นลง

เห็ดตับเต่าขึ้นชุกในท้องร่องที่ชื้นแฉะ

ในสวนมะกอกน้ำแห่งนี้ พบดอกเห็ดเกิดมากชุกชุมที่สุดมีอยู่เพียง 2 ท้องร่อง ที่มีสภาพชื้นแฉะกว่าร่องอื่นๆ ท้องร่องที่มีดินแห้งจะพบเห็ดไม่ปริมาณเล็กน้อยเท่านั้น ด้วยประสบการณ์ดังกล่าว ทำให้เกษตรกรเกิดแนวคิดเพาะเห็ดตับเต่าขาย โดยจับจุดเด่นในเรื่องความสัมพันธ์ของราไมคอร์ไรซ่ากับรากพืชมาใช้ ตามทฤษฎีพื้นฐานที่ว่า ไมคอร์ไรซ่าจะอาศัยอยู่ตามรากของต้นมะกอกน้ำ

หลังกวาดใบมะกอกน้ำที่ร่วงหล่นกองอยู่ใต้ต้นมะกอกน้ำมากองเป็นแถวเล็กๆ แล้วรดน้ำให้ชุ่ม จากนั้นนำดอกเห็ดตับเต่าที่สปอร์แก่แล้วมาขยำละลายกับน้ำ นำไปรดบนกองใบมะกอกน้ำใต้ต้นไม้นั้น และควบคุมความชื้นให้ดีก็จะมีดอกเห็ดเกิดขึ้นได้มากมาย

ประโยชน์ที่เกิดขึ้นในสวนมะกอกนี้ ไม่ใช่แค่มีรายได้เพิ่มจากการขายเห็ดตับเต่าเท่านั้น แต่เกษตรกรยังจะได้ท้องร่องสวนที่อุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเจริญเติบโตของต้นมะกอกน้ำด้วย เนื่องจากไมคอร์ไรซ่าไม่ได้เป็นเพียงผู้อาศัยเท่านั้น แต่ยังเกื้อหนุนต้นมะกอกน้ำด้วย โดยช่วยดึงจุลินทรีย์ และปลดปล่อยน้ำย่อยออกมาให้เป็นประโยชน์ต่อการดูดซึมธาตุอาหารใต้ดินของต้นมะกอกน้ำอีกด้วย

หากมีการเปรียบเทียบต้นมะกอกน้ำที่มีไมคอร์ไรซ่าเห็ดตับเต่ากับที่ไม่มีไมคอร์ไรซ่าเลย ย่อมเห็นได้ชัดว่า ต้นที่มีเห็ดตับเต่าย่อมเจริญเติบโตได้ดีกว่า

ใครมีพื้นที่ว่างสำหรับปลูกต้นไม้ และสนใจเรียนรู้ความมหัศจรรย์ของไมคอร์ไรซ่า แนะนำให้ลองซื้อกิ่งพันธุ์มะกอกน้ำไปปลูกดูเองก็ได้ ควรเลือกซื้อกิ่งพันธุ์ที่แข็งแรงหน่อย และซื้อดอกเห็ดตับเต่าที่ยังไม่บานเกินไป หรือตูมเกินไป นำมาขยำกับน้ำแล้วนำไปรดที่โคนต้นมะกอกน้ำ ในไม่ช้าก็จะมีเห็ดตับเต่าเกิดขึ้นเช่นเดียวกัน หรือนำวิธีการนี้ไปลองกับต้นไม้อื่นๆ ที่เป็นพืชอาศัยของเห็ดตับเต่า เช่น ต้นยูคาลิปตัส มะม่วง ลำไย จามจุรี ชมพูพันธุ์ทิพย์ เป็นต้น

เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกวันอังคารที่ 6 กรกฎาคม พ.ศ.2564

…………………………….

สำหรับแฟนๆ นิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้าน หากต้องการนิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้านรายปักษ์ ส่งตรงถึงบ้าน รวดเร็วทันใจอ่านได้ในทุกๆ 15 วัน สามารถสมัครสมาชิกได้ที่ คลิกลิงก์ https://shorturl.asia/0zJwQ – Line: @matichonbook หรือ สำนักพิมพ์มติชน เลขที่ 12 ถนนเทศบาลนฤมาล หมู่บ้านประชานิเวศน์ 1 แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900 ติดต่อฝ่ายขาย 02-589-0020 ต่อ 3354