ผู้เขียน	ทวีศักดิ์ เกษปทุม
เผยแพร่	วันอังคารที่ 19 ธันวาคม พ.ศ.2566

บ่อยครั้งที่ไปต่างจังหวัด มักจะเดินชมตลาดเช้า ตลาดเย็น ทั้งนี้ เพื่อดูว่าท้องถิ่นเหล่านั้นมีพืชผักผลไม้ รวมทั้งผลิตภัณฑ์ด้านการเกษตรต่างๆ ว่ามีอะไรบ้างที่สะท้อนวิถีชีวิตท้องถิ่นนั้นๆ ได้เป็นอย่างดี มีพืชผัก ผลไม้บางชนิดราคาดี บางชนิดราคาตกต่ำแล้วแต่สภาพของฤดูกาล แต่ก็มีบางชนิดที่เกี่ยวข้องกับเทศกาลที่โยงถึงประเพณีวัฒนธรรม เช่น เทศกาลถือศีลกินเจ ก็มักจะทำให้พืชผักบางชนิดมีราคาแพงไปกว่าเดิม “เห็ดนางฟ้า” เป็นตัวอย่างที่เห็นได้ชัด โดยปกติราคาประมาณ กิโลกรัมละ 30-40 บาท แต่พอมาช่วงกินเจ ราคาอาจขึ้นไปถึงกิโลกรัมละ 80-100 บาท เป็นต้น แต่โดยปกติราคามักจะไม่ค่อยเปลี่ยนแปลงโดยเฉลี่ยอยู่ที่ กิโลกรัมละ 30-40 บาท บางครั้งเหลือ 20-30 บาทก็มี อย่างไรก็ตาม เห็ดนางฟ้าเป็นเห็ดที่นิยมบริโภคกันตลอดเวลาเพราะนำมาประกอบอาหารได้หลายรายการ ราคาไม่แพง มีคุณค่าทางอาหารมาก หากไปเดินตลาด เห็นเห็ดนางฟ้าราคาไม่แพง ก็ซื้อมาทำเห็ดสวรรค์ไว้กินในครัวเรือน หรือไม่ก็ไปทำขายก็ได้ราคาดี เพิ่มมูลค่าได้มากกว่าขายเห็ดสด หรือสร้างรายได้เสริมให้ครอบครัวอีกด้วย

เห็ดนางฟ้า ชื่อวิทยาศาสตร์ Pleurotus pulmonarius เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า เห็ดนางรมอินเดีย มีถิ่นกำเนิดที่อินเดีย อยู่ในกลุ่มเชื้อรา มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Indian Oyster หรือ Phoenix mushroom ในประเทศไทย กองวิจัยโรคพืช กรมวิชาการเกษตร นำเชื้อเห็ดนี้มาจาก American Type Culture Collection เมื่อปี พ.ศ. 2520 โดยนำมาทดลองเพาะพบว่าเจริญเติบโตได้ดี นอกจากนี้ ยังมีการนำเข้าเห็ดนางฟ้าอีกสายพันธุ์หนึ่งจากประเทศภูฏาน เรียกว่า เห็ดนางฟ้าภูฏาน หรือ เห็ดนางฟ้าภูฐาน ซึ่งต่อมาเป็นที่แพร่หลาย และปลูกกันในเชิงพาณิชย์

สรรพคุณของเห็ดนางฟ้ามีมากมาย มีประโยชน์ต่อร่างกายมนุษย์ ช่วยให้การไหลเวียนของโลหิตดี การทำงานของเลือดเป็นปกติ ควบคุมการทำงานของสมอง หัวใจ ตับ ปอด เห็ดนางฟ้ามีคุณค่าทางโภชนาการอย่างน่าสนใจ เห็ดนางฟ้า 100 กรัม มีพลังงาน 33 กิโลแคลอรี น้ำ 90 กรัม รวมทั้ง คาร์โบไฮเดรต ไขมัน ใยอาหาร โปรตีน แคลเซียม เหล็ก ฟอสฟอรัส วิตามินบี วิตามินซี เห็ดนางฟ้านำมาปรุงอาหารได้หลายอย่าง ทั้งใส่ต้มยำ แกงเห็ด ผัดน้ำมัน ผัดต่างๆ จนดูเป็นองค์ประกอบให้กับ กับข้าวไทยมาตลอด

เคยเห็นเห็ดนางฟ้าราคาตกต่ำตามตลาดสดในชนบท บางครั้งขายกันเป็นกองๆ กองละ 10 บาท กองหนึ่งน่าจะราวๆ 1 กิโลกรัม หลายคนบอกมากไป ไม่รู้จะซื้อไปทำไม เพราะเยอะเกินกินไม่หมด เก็บไว้นานกินไม่อร่อย และเน่าเสีย ซึ่งอันที่จริงซื้อไปแปรรูปเป็นเห็ดดองเหมือนกันกับเห็ดโคนดองที่ สุพรรณบุรี กาญจนบุรี ก็ได้ หรือไม่ก็ทำเป็นเห็ดสวรรค์ เก็บไว้กินได้นาน หรือจะทำขายก็ได้ ราคาดีด้วย ช่วงกินเจ เห็นมีเห็ดสวรรค์ขายแต่ราคาแพงมาก เห็ดสวรรค์ขนาด 70 กรัม ใส่กระปุกพลาสติกเล็กๆ ราคา 50 บาท แม่ค้าบอกทำยาก มีขั้นตอนการทำเยอะ แต่ความจริงก็ใช้เวลาทำพอๆ กับทำแกงหม้อหนึ่งเท่านั้นเอง ไม่ยุ่งยากอะไร ลองทำกันดูนะครับ

เครื่องปรุง

เห็ดนางฟ้าฉีกเป็นเส้น ล้างให้สะอาด 1 กิโลกรัม

พริกขี้หนูแห้งคั่วไฟอ่อนพอแตกกลิ่น 8-10 เมล็ด

ถั่วลิสงคั่ว โขลกพอแตกหยาบๆ 250 กรัม

งาขาวคั่ว 100 กรัม

น้ำตาลปี๊บ ละลายน้ำเข้มข้น 5-6 ช้อนโต๊ะ

เกลือป่น 2 ช้อนโต๊ะ

น้ำมะขามเปียก 6-7 ช้อนโต๊ะ

ใบมะรูดแก่ หั่นซอยละเอียด 5 ใบ

วิธีทำ

1. นำเห็ดนางฟ้าที่ฉีก ล้างสะอาด ผึ่งลมแห้งหมาด ลงกระทะ ใส่น้ำมันพอท่วม ลงทอดจนสุกเหลืองอมน้ำตาลอ่อน

2. นำพริกขี้หนูแห้งที่คั่วไฟแล้ว ตัดเป็นท่อนขนาด 5 มิลลิเมตร

3. นำน้ำตาลที่ละลายเป็นน้ำเชื่อมลงกระทะพร้อมน้ำมะขาม ตั้งไฟจนเดือด ใส่เกลือป่น คนให้เข้ากัน ชิมดูให้ได้สามรสคลอๆ กัน โดยที่หวานกับเปรี้ยวเท่าๆ กัน เค็มออกห่างนิดหน่อย จากนั้นดับไฟ นำเห็ดที่ทอดแล้วลงกระทะคลุกเคล้าเห็ดกับน้ำปรุงรสให้ทั่วจนเข้ากันดี แล้วใส่ถั่วลิสงคั่วและงาขาวที่คั่วไว้แล้ว พร้อมพริกขี้หนูคั่วที่ตัดซอยไว้ คลุกทั้งหมดให้เข้ากับเห็ด สุดท้ายโรยใบมะกรูดซอย คลุกอีกครั้งให้ทั้งหมดเข้ากันดี ทิ้งไว้จนเย็นและทั้งหมดเกาะตัวกับเนื้อเห็ด ได้เห็ดสวรรค์พร้อมกิน เป็นกับข้าว เป็นเครื่องแนมแกงส้ม แกงเผ็ด หรือกินกับข้าวต้มขาวก็เข้ากันดี ลองทำดูกันครับ